QR Mádenıet jáne sport mınıstrliginiń tapsyrysy boıynsha «Qazaqfılm» kınostýdıasy «Stalker Sınema» kompanıasymen birlesip túsirgen Elá Gılman rejıserlik etken «Kúnbaǵys» dramasy 27 halyqaralyq kınofestıvalde túrli nomınasıalar boıynsha 47 syılyqty qanjyǵasyna baılady. Bul otandyq kınematografıada buryn-sońdy bolmaǵan jaǵdaı.
Qazaqstandyq fılmder arasynda biregeı rekord ornatqan fılm ata-anasynyń qamqorlyǵy men meıirimine bólenbegen jasóspirimdi baıan etedi. Bes jylǵa jýyq ýaqyt boıy túsirilgen fılmniń aıryqsha atap ótetin sátteri jeterlik. Máselen, kınotýyndy kúnbaǵys alqabynda ata-anasymen júrgen baqytty sábımen bastaý alyp, qoǵamda óz ornyn joǵaltyp alǵan bozbalamen jalǵasyn tabady. Jasóspirim úıde de, mektepte de býllıngtiń barlyq jaıttaryn bastan keshiredi. İshki qaıshylyqtarymen áýre bolǵan ol shettetilgen adamǵa aınalady. Panany qumar oıyndarynan tabady. Osylaısha kompúterlik oıyndarǵa táýeldiligi arta bastaıdy.
Otandyq fılm eýropalyqtardyń erekshe nazaryna túsken. Tipti, Serbıa, Estonıa syndy memleketterdiń kınoteatrlarynda 2 aıǵa jýyq kórsetilip, qomaqty qarjyǵa ıe bolǵan.
«Jaqyn aralasatyn dostarymyz uldarynan aıyrylyp qaldy. Bul oqıǵa maǵan qatty áser etip, nátıjesinde osy fılm dúnıege keldi. Bul oqıǵa – meniń barlyq ata-analarǵa joldaýym, men sıaqty óz balalaryn tárbıelep otyrǵan búkil álemdegi analar men ákeler meni túsinedi dep úmittenemin. Jasóspirim bolý, erejeler qysymyna qarsy turý qıyn. Biz balalarymyzǵa jaqyn bolyp, olardy jaqsy kórý úshin qoldan kelgenniń bárin jasaýymyz kerek», – dedi rejıser Elá Gılman.
Kınony tamashalap otyryp, kózimizge eriksiz jas keldi. Balasymen ań aýlaýǵa barǵan ákesi Ámirdiń qolyna myltyqty ustatyp, súıkimdi qoıandy atýǵa buıryq beredi. Er balaǵa batyldyq kerek degen uranmen balasynyń qalaýyn túsinbegen ákesi júregine úlken daq túsiredi. Qolym qanǵa boıaldy, ózim jaqsy kóretin janýardy óltirdim dep, psıhologıalyq aýytqýǵa ushyraı bastaıdy. Artynsha, eń jaqyny, janashyry bolyp júrgen synyp jetekshisi de anasyna jaqtasyp, satyp ketkenine shydaı almaıdy. Osylaısha, barlyǵynan kóńili qalǵan balaqaı ózine qol jumsaýǵa bel baılaıdy.
«Kınony tamashalap otyryp, balaǵa keregi mahabbat degen tujyrymǵa keldim. Otbasyly adamdarǵa, balasy ósip kele jatqan ata-analarǵa kórýge keńes beretin fılm. Akterlik quram da kóńilimnen shyqty. Kúndelikti jańalyqtardan qarap otyrsaq, bala ólimi jaıly kóp estımiz. Bulaı jalǵasa berse, buǵan da túsinistikpen qaraıtyn kezge de kelip qalamyz ba dep qorqamyn. Ata-analar, balańyzǵa kóńilińizdi aýdaryp, onyń shyn máninde neni qalaıtynyn uǵynsańyzdar», – deıdi Nazerke Abıbýlla esimdi kórermen.
Taspa rejıseri – Elá Gılman, senarıin Rasýl Shybyntaı jazdy. Kartınadaǵy basty róldi jas akter Rashıd Mýsın somdady. Basty keıipkerdiń anasyn serbıalyq aktrısa Sloboda Mıchalovıch somdady. Túsirilimge «Núhach» hıkaıasy arqyly tanylǵan Kırıll Káro qatysty. Sonymen qatar, «Kúnbaǵys» fılminde ákesiniń rólin somdap, «Kann» kıno júldesi boıynsha Azıanyń úzdik akteri atanǵan Erkebulan Daıyrovtyń da eseli eńbegin atap ótý qajet.
«Senarı basqa fılmderge uqsamaıdy. Janry da, aıtar oıy da bólek. Osyndaı janrdaǵy kartınada baq synap kórgim keldi. Akterdi jobada eń birinshi senarı, kórermenge qaldyrar oıy men aıtar maǵynasy qyzyqtyrady. Árkim ózine keregin alyp, fınal jasaı alady. Túsiniktemesi bir-aq nárse: qaramasań qatyn ketedi, baqpasań bala ketedi. Túsirilim tobyn marapattarymen quttyqtaımyn. «Oskardyń» aýyly alys emes. Komandaǵa ár sát úshin alǵys aıtamyn. Bul fılmge túskenim úshin maqtanamyn. Keremet jumys», – dedi Erkebulan Daıyrov «Kúnbaǵys» fılminiń kórsetiliminde.
Sondaı-aq, rejıserdiń bul fılmdi jaryqqa shyǵarýda Úkimet basyndaǵylarǵa paıdaly tustaryn túsindirip, ne úshin qajet ekendigin uǵyndyrýyna 3 jyl ýaqyty ketken.
«Bizge kóńil kóteretin, komersıalyq fılmder de qajet. Olarmen qatar kınematografıster, jazýshylar, sýretshiler, mýzykanttar qoǵamdaǵy ózekti máselelerdi qozǵaýy qajet. Statısıkany qaradym, adam shoshıdy. Bul býynǵa durys tárbıe bere almadyq. Olardyń kinási emes, bul bizdiń mindetimiz edi. Balalardy qurdymnan eresekter ǵana alyp shyǵa alady emes pe?» – deıdi rejıser Elá Gılman.
Kıno nelikten «Kúnbaǵys» dep atalady degen oıǵa keldik. Bunyń jaýaby da osy fılmniń ishinde aıtylady. Kúnbaǵys basqalaryna qaraǵanda kúndi súıetin gúl. Jaqsy kútim kórgendikten, jemis te beredi. Balalar da qarap otyrsańyz, gúl sekildi názik bolady. Eń birinshi jylýlyq pen meıirimdi ata-anadan kútedi. Úıdegi meıirimdi kórgen baldyrǵandar ómirdiń qıyndyqtaryna moıymaıdy. Qarap otyrsaq, syrlasatyn janashyry bolmaǵan jasóspirimder boýlıńke ushyrap, óz-ómirine qol jumsaıdy. Sol sebepten, árbir ata-ana baldyrǵandardyń syrlasy da, janashyry da bola bilýi qajet.