Kózdiń nashar kórýine tek gadjetter ǵana kináli me?
Qazir kópshiliktiń arasynda zamanaýı gajdetter kózdiń nasharlaýyna sebep bolady degen pikir taraǵan. Oftalmolog dárigerlerdiń aıtýynsha, kózdiń «qyraǵylyǵyn» tómendetetin gadjetten basqa da sebepter bar eken.
- Qan tamyrlary aýrýy
Artyq salmaq, tuqym qýalaýshylyq, jaman ádetter (nıkotın jáne alkogól) sıaqty faktorlar jalpy qantamyrlar júıesine áser etedi jáne kórý qabiletiniń buzylý qaýpin arttyrýy múmkin.
Mysaly, gıpertonıa arterıalar men tamyrlarǵa, sonyń ishinde kórý organyndaǵy tamyrǵa zaqym keltirýi múmkin. Mundaı máseleniń bary kóz túbin zertteý kezinde anyqtalady.
- Infeksıalardan týyndaǵan aýrýlar
Juqpaly aýrýlar, mysaly:
gerpes;
parazıttik ınfeksıalar (tokspolazmoz, dırofılárıa, trıhınoz jáne t.b.);
merez;
týberkýlez;
AQTQ ınfeksıasy jáne t.b.
Infeksıalardyń sımptomdary ár kezde ár túrli bolady, keıde naýqas aýyryp turǵanyn bilmeı qalady da dıagnoz kezdeısoq qoıylady. Al aýrýyna shaǵymdanǵan adamdar kózdiń qyzarýy, kórý fýnksıalarynyń aıtarlyqtaı tómendeýi jáne kózdiń qyshýy degen belgilerdi ataıdy. Kez kelgen jaǵdaıda oftalmologtyń keńesi qajet, óıtkeni kez kelgen ınfeksıanyń aqyry aýyr zardaptarǵa ákelýi múmkin.
- Qant dıabeti
Bul kórý organyn birinshi zaqymdaıtyn aýrý, kóbinese oftalmolog qant dıabetiniń bar ekenin anyqtaıdy, al pasıenttiń ózi ol týraly áli bilmeýi de múmkin. Dıabettik retınopatıa (kóz torly qabyǵynyń zaqymdalýy) kóz túbin tekserý kezinde anyqtalady. Qant dıabetine shaldyqqan kezde kózdiń torly qabyǵy men qan tamyrlary zaqymdanady. Qant dıabetiniń kesirinen torly qabyq isinip, qatparlanyp, kózdi shel basyp, sońy sý qarańǵylyqqa soqtyrýy yqtımal. Mundaı jaǵdaıda endokrınolog pen oftalmologtyń turaqty baqylaýy qajet. Degenmen, qant dıabetimen aýyratyndardyń barlyǵynda birdeı kórý organyn zaqymdana bermeıtinin eskergen jón.
- Aýtoımmýndy patologıa
Naýqastyń ımýndyq júıesindegi «qatelikten» týyndaǵan aýrýlardyń kesirinen saý jasýshalarǵa zaqym keledi. Deneniń músheleri men tinderi, sonyń ishinde kóz de aýtoımmýndy aýrýdan zardap shegedi. Ondaı aýrýlarǵa mynalar jatady:
psorıazdy artrıt;
revmatoıdty artrıt;
Shegren sındromy jáne t.b.
Shashyrańqy skleroz da kóz aýrýyn týdyrýy múmkin. Bul jaǵdaıda kóz qozǵaltqanda aýyrsynady, kórý qabileti ýaqytsha tómendeıdi.
- Nevrologıalyq aýrýlar
Adam aǵzasynyń bári bir-birimen baılanysty. Kóz ben mıdyń baılanysy ásirese jaqyn. Sondyqtan birqatar nevrologıalyq aýrýlar kóz bulshyqetteriniń qozǵalmaı qalýy, qosarlaný, basyr sıaqty kórý qyzmetine jıi áser etedi. Bul aýrýlardyń kesirinen mı qurylymdarynyń zaqymdalýyn boldyrmaý úshin nevropatologpen keńesýdi keıinge qaldyrmaý kerek.