Búginde tehnologıanyń damýymen qatar ınternettegi qylmys sany da artyp otyr. Bul týraly Almaty-akshamy.kz habarlaıdy Inform.kz-ke silteme jasap.
Bul tek Qazaqstan ǵana emes, búkil álemde kún tártibinde turǵan ózekti máseleniń birine aınaldy. Check Point kompanıasynyń zertteýine sáıkes, 2021 jyly 2020 jylmen salystyrǵanda álemdegi kıberqylmys sany 40%-ǵa ósken. Mamandar buǵan pandemıa kezinde barlyq salanyń onlaınǵa kóshýi birden-bir sebep ekenin aıtady. Elimizdegi jaǵdaı da kóńil kónshiterlik emes. Máselen, mamyr aıyndaǵy sońǵy derekter boıynsha, Qazaqstanda bıyl 24 501 alaıaqtyq faktisi tirkelgen. Al onyń 10 478-in nemese 42,7%-yn ınternettegi alaıaqtyq quraıdy. 2019 jylmen salystyrsaq, osydan úsh jyl buryn kıberqylmystyń 7 myń faktisi tirkelgen. Bul bıylǵy bes aıdaǵy kórsetkish qana.
Sarapshylar jyl sońynda budan da áldeqaıda kóp bolýy múmkin ekenin eskertip otyr. Osyǵan baılanysty elimizdegi kıberqaýipsizdik máselesi qalaı sheshilip jatyr, salada qandaı problema bar, adamdar nelikten aldanady, sıfrlyq saýattylyq deńgeıin arttyrý úshin ne isteý kerek degen saýaldarǵa jaýap izdeýdi jón sanadyq.
Qazaqstan kıberkaýipsizdik reıtıńinde 31-orynda
Búginde jahandyq kıberqaýipsizdik ındeksinde Qazaqstan joǵary kóterilip keledi. BUU Halyqaralyq elektrbaılanys odaǵynyń esebi boıynsha Qazaqstan 31-orynda. Barlyq krıterıı boıynsha 15-ten 20 upaıǵa deıin joǵary baǵa alyp, ındeksi – 93,15 boldy. Sarapshylar bul Qazaqstan úshin jaqsy kórsetkish ekenin aıtady. Máselen, osydan 3 jyl buryn elimiz 83-orynǵa turaqtasa, bir jyl buryn 40-oryndy ıemdengen edi. Atalǵan reıtıńtiń kósh basynda AQSH (1-oryn), Ulybrıtanıa men Saýd Arabıasy (2-oryn) jáne Estonıa (3-oryn) tur. Al Mıkronezıa, Iemen jáne Vatıkan sekildi memleketter jaıly derekter joq. Tómendegi kestede kıberqaýipsizdik reıtıńi boıynsha eń úzdik on memlekettiń dıagramsy berilgen.
Al postkeńestik jáne TMD elderiniń ishinde elimiz Reseıden keıingi ekinshi orynda ekenin baıqaımyz. Qalǵan memleketter kıberqaýipsizdik boıynsha reıtıńte Qazaqstannan tómen ornalasqan. Máselen, Ázerbaıjan – 40, Moldova – 63, Ózbekstan – 70, Ýkraına – 78, Belarýs – 89, Armenıa – 90, Qyrǵyzstan – 92, Tájikstan – 138, Túrikmenstan – 144-orynǵa laıyq dep tanylǵan. Jalpy 200-ge jýyq memlekettiń ishinen Qazaqstannyń 31-orynǵa turaqtaýy eldegi kıberqaýipsizdik salasynyń damyǵanyn kórsete me? Bul týraly Kıbershabýyldardy taldaý jáne tergeý ortalyǵynyń sarapshysy Álaıdar Ámirseıitten surap kórgen edik.
«Ózińiz aıtyp otyrǵandaı, 31-oryn – jaqsy kórsetkish. Qazaqstanda kıberqaýipsizdik salasy jolǵa qoıylyp, jaqsy damyp kele jatqanynyń bir dáleli. Óıtkeni reıtıń jasaýshylardyń óz talaptary bar. Sondaǵy kórsetkishter saraptalyp, nátıje shyǵady. Odan keıin bul básekege qabiletti el ekenimizdi de kórsetip otyr. Degenmen alda zańnamany jetildirý, halyqtyń sıfrlyq saýattylyǵyn arttyrý, sonymen qosa tehnıkalyq resýrstar jaǵynan da jetildirý jumystary kútip tur»,-dedi ol.