Joǵary aýdıtorlyq palata «Kazakh Tourism» UK» AQ-ǵa qazaqstandyq týrızmdi ilgeriletý jónindegi mindetterdi iske asyrýǵa bólingen búdjet qarajatynyń paıdalanylý tıimdiligine júrgizilgen memlekettik aýdıttiń qorytyndysyn shyǵardy, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
Tekserý nátıjeleri Qazaqstannyń týrızm salasynyń damýyna, sondaı-aq aksıonerlik qoǵam qyzmetiniń tıimdiligine áser etetin jekelegen júıelik
kemshilikter men buzýshylyqtardyń bar ekenin kórsetti. Týrızm salasyndaǵy memlekettik saıasatty iske asyrýdy birneshe ret ártúrli mınıstrlikter men vedomstvolarǵa berý (20 jylda 8 ret) týrızm salasyn damytýda júıelilik pen sabaqtastyqtyń bolmaýyna ákeldi. «Týrısik qyzmet týraly» Zańda kózdelgen týrızm baǵyttarynyń 22 túriniń ishinde týrısik obektilerdiń 80% quraıtyn 4 baǵyt (ekotýrızm – 34%, mádenı-tanymdyq – 29%, ańshylyq týrızm – 9%, emdik-saýyqtyrý týrızmi – 8%) qana ázirlenýde.
Aýdıt qorytyndysy kórsetkendeı, salanyń damýyn tejeıtin negizgi sebepter mynalar:
1) Mınıstrlik pen jergilikti atqarýshy organdar arasynda óńirlik úılestirýdiń bolmaýy (15 óńirde týrızm salasyndaǵy úılestirýdi júzege asyratyn
salalyq basqarmalar joq). Osylaısha, týrısik bıznes sýbektilerine aqparattyń jetpeýine baılanysty, týrızm salasyn memlekettik qoldaý sharalary
talap etilmedi jáne salanyń damýyna áser etken joq. 2022 jylǵy búdjette bul maqsattarǵa 402,0 mln.teńge qarastyryldy, onyń 85,8 mln.teńgesi (21,3%)
ǵana ıgerildi, onyń ishinde:
«Árbir sheteldik týrıske týroperatorlardyń shyǵyndaryn sýbsıdıalaýǵa» jospar boıynsha 54,7 mln. teńge kózdelgen, ıgerilgeni – 5,8 mln.teńge (10,6%); «Avıakompanıalarǵa ishki avıamarshrýttarda balalardy tasymaldaý aqysyn óteýge (100%) («KIDS GO FREE») jospar boıynsha 211,1 mln.teńge kózdelgen, ıgerilgeni – 76,2 mln.teńge (36,1%); «Oblystyq búdjetterge, respýblıkalyq mańyzy bar qalalardyń, astananyń búdjetterine kásipkerlik sýbektileriniń sanıtarlyq-gıgıenalyq toraptardy kútip-ustaýǵa jumsalǵan shyǵyndarynyń bir bóligin sýbsıdıalaýǵa beriletin aǵymdaǵy nysanaly transfertterge» jospar boıynsha 136,3 mln.teńge kózdelgen, ıgerilgeni – 3,7 mln.teńge (2,7%).
2) memlekettik organdar tarapynan týrısik qyzmet kórsetetin sýbektilerdiń standarttardy saqtaýyna júıeli baqylaýdyń bolmaýy. Búgingi tańda týrızm salasynda 90-nan astam standart qabyldanǵanymen, bul standarttardy saqtaý baqylanbaıdy. Nátıjesinde usynylatyn týrısik qyzmetterdiń sapasy talapqa saı emes jáne sheteldik týrıserdiń ketýine yqpal etedi.
3) qonaq úı týrısik ınfraqurylymynyń jetkiliksiz damýy (2022 jyly ornalastyrý oryndarynyń bolýy 3970 quraıdy, onyń ishinde 130 ornalastyrý orny (3,3%) sanattarǵa jatqyzylǵan, onyń ishinde 52 sanattalǵan ornalastyrý oryndary kýrorttyq aımaqtarda) ornalastyrý oryndaryna negizsiz joǵary baǵalardy týǵyzady.
4) ınternettiń jáne týrısik qyzmetterdi sıfrlandyrýdyń tómen deńgeıi (ınternet jelisine qosylǵan obektiler – 76,2%, halyqaralyq onlaın brondaý
júıelerine ıntegrasıalanǵan – 22,6%). Qashyqtyqtan brondaý jáne tólem jasaý múmkindiginiń bolmaýy týrıske ornalastyrý sharttarymen tanysýǵa jáne saıahat
baǵytyn josparlaýǵa múmkindik bermeıdi.
Jalpy, memlekettik aýdıt nátıjeleri boıynsha jalpy somasy 1 558,6 mln.teńgege buzýshylyqtar men kemshilikter anyqtaldy, onyń ishinde:
- 919,4 mln.teńge somaǵa aktıvterdi tıimsiz paıdalaný;
- 546,9 mln.teńge somaǵa búdjet qarajatyn tıimsiz josparlaý;
- qyzmetterdiń qunyn asyra baǵalaý – 76,7 mln.teńge;
- oryndalmaǵan jumystar men qyzmetterdiń kólemi – 11,3 mln.teńge;
- negizsiz tólengen jalaqy – 4,3 mln.teńge;
Aýdıt barysynda búdjetke 88 mln teńge óteldi, kásiporyn kirisine 1,3 mln teńge qalpyna keltirildi, búdjet qarajatyn tıimsiz josparlaý jáne paıdalaný
úshin Týrızm jáne sport mınıstrliginiń vıse-mınıstrine qatysty Qazaqstan Respýblıkasynyń ÁQtK-niń 234-1 baby boıynsha 2 ákimshilik hattama toltyryldy.
Der kezinde den qoıý, aldyn alý maqsatynda jáne búdjettik jáne ózge de zańnama buzýshylyqtarynyń aldyn alý, júıelik shyǵysylardy joıý,
Qazaqstan Respýblıkasynyń Úkimetine usynymdar berildi, sondaı-aq Mádenıet jáne sport mınıstrligine, Ekologıa jáne tabıǵı resýrstar mınıstrligine
jáne «Kazakh Tourism» UK» AQ-ǵa tapsyrmalar berildi.
Joǵary aýdıtorlyq palatanyń baspasóz qyzmeti