Densaýlyq saqtaý mınıstrliginde Densaýlyq saqtaý vıse-mınıstri Erjan Nurlybaev QR Parlamenti Senatynyń depýtattarymen, sarapshylarmen, Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý, aǵartý mınıstrlikteriniń ókilderimen, praktık dárigerlermen jaq-bet patologıasy bar balalarǵa medısınalyq kómek kórsetýdiń ózekti máselelerin talqylaý úshin kezdesý ótkizdi.
Búginde Qazaqstanda kemistikti joıýǵa, sondaı-aq tulǵanyń estetıkalyq kelbetin birneshe kezeńde qalpyna keltirýge baǵyttalǵan balalarǵa operasıalyq aralasýdyń 18 túri júrgiziledi, dep habarlaıdy aqshamnews.kz sala mınıstrligine silteme jasap.
2024 jyly mynalar júrgizildi:
* Aýyz qýysynyń qurylymyna 4800 operasıa;
* 846 qalpyna keltirý jáne plasıkalyq operasıa;
* Bet súıegine 1035 operasıa;
* Bet súıegi men jutqynshaqqa 45 operasıa.
Sonymen qatar, ótken jyly ortodontıalyq túzetý boıynsha 12,5 myńnan astam qyzmet jáne tis-jaq patologıasyn joıýǵa arnalǵan mamandandyrylǵan apparattardy paıdalana otyryp, jaq-bet aımaǵynda týa bitken aýytqýy bar balalarǵa 12,8 myńnan astam ortodontıalyq kómek kórsetildi. Sondaı-aq alynbaly apparattardy paıdalana otyryp, ortodontıalyq kómektiń 7061 qyzmeti júrgizildi.
Jyl saıyn Qazaqstanda týa bitken jaq-bet kemistikteri bar 200-250 bala týady, olarǵa hırýrgıalyq túzetýdi, ortodontıalyq kómekti jáne endoprotezdeýdi qosa alǵanda, ártúrli emdeý qajet.
Jaq-bet patologıasy - medısınalyq kómek kórsetý turǵysynan eń kúrdeli, kóp satyly, birqatar aralas mamandardy tartýdy talap etedi. Jaq-bet hırýrgtarynan, stomatologtardan, pedıatrlardan basqa neonatologtardyń, neırohırýrgtardyń, genetıkterdiń, otolarıngologtardyń qatysýy qajet. Mundaı balalardy ońaltý medısınalyq emes mamandardy: logopedterdi, pedagogtardy, klınıkalyq psıhologtardy tartpaı múmkin emes.
Tehnologıalardy tıisti úılestirý jáne transfertteý maqsatynda balalar jaq-bet hırýrgıasy ortalyǵy bolyp «UMC» KQ Ana men bala ulttyq ǵylymı ortalyǵy aıqyndaldy.
Kezdesýge qatysýshylardyń nazarynda oblystyq balalar stasıonarlary bazasynda mamandandyrylǵan medısınalyq kómekti uıymdastyrý, pasıentterdi medısınalyq kómek kórsetý deńgeıleri boıynsha marshrýttaý, sheteldik jáne qazaqstandyq mamandardy tarta otyryp, óńirlerde dárigerlerdi oqytý máseleleri boldy. Bul jergilikti jerlerde joǵary sapaly qyzmetterdiń qoljetimdiligin qamtamasyz etýge jáne respýblıkalyq medısınalyq ortalyqtarǵa júktemeni azaıtýǵa múmkindik beredi.
Problemalyq máselelerdi talqylaý barysynda QR Parlamenti Senatynyń depýtaty Janna Asanova bettiń kemistikterinen zardap shegetin kóptegen bala aıtarlyqtaı psıhologıalyq qıyndyqtarǵa tap bolýǵa májbúr ekenin, bul olardyń damýy men otbasyndaǵy qarym-qatynastaryna áser etetinin atap ótti.
Depýtat ortodontıalyq kómekti ilgeriletýge jáne osy saladaǵy basqa da máselelerdi sheshýge belsendi qoldaý kórsetýge daıyn ekenin bildirdi. Ár balanyń qajetti emdelýi jáne tolyqqandy ómir súrý múmkindigi bolýy mańyzdy, dep atap ótti senator.
Ana men bala densaýlyǵyn saqtaý departamentiniń dırektory Maǵrıpa Embergenovanyń aıtýynsha, Densaýlyq saqtaý mınıstrligi pasıentterdi marshrýttaý algorıtmin jáne jaq-bet patologıasy bar balalarǵa medısınalyq kómek kórsetýdi óńirlendirý júıesin ázirleıtin bolady. Bul pasıentterdi birkelki bólýdi qamtamasyz etedi jáne ambýlatorıadan stasıonarlyq qyzmetke deıingi barlyq deńgeılerde medısınalyq qyzmetterdiń sapasyn jaqsartady.
Sondaı-aq, vıse-mınıstr 2026 jyldan bastap oblystyq eresekter men balalar aýrýhanalaryn damytý jónindegi jobany iske asyrý josparlanyp otyrǵanyn atap ótti, onda jaq-bet hırýrgıasy boıynsha zamanaýı jańa tehnologıalar saralanatyn bolady. Osy jobanyń sheńberinde stasıonarlardyń materıaldyq-tehnıkalyq bazasyn kúsheıtý, JOO-lar ornalasqan óńirlik ortalyqtardyń esebinen mamandardy daıarlaýdyń dýaldy bilim berý elementin engizý kózdelgen.
Medısınalyq kómektiń osy túrin óńirlendirýdiń sátti mysaldary Qostanaı jáne Jambyl oblystary boldy, onda 2024 jyly JBP joıý boıynsha jańa operasıalyq aralasýlar júrgizildi.
Senat depýtattary bastamashylyq etken kezdesýdiń qorytyndysy boıynsha Densaýlyq saqtaý mınıstrligi jaq-bet patologıasy bar balalarǵa arnalǵan iri ortalyqtarda qymbat turatyn operasıalyq aralasýdyń barlyq túrleriniń qoljetimdiligin jaqsartýǵa múmkindik beretin jeke baǵdarlamanyń jobasyn ázirleý jóninde usynys jasady, sondaı-aq jaq-bet patologıasy bar balalardy qoldaý jónindegi vedomstvoaralyq jospar ázirlenetin bolady.
Óz kezeginde, QR DSM-nyń bas shtattan tys genetıgi bet damýynyń kemistigi folatqa táýeldi kemistigi ekenin atap ótti. Jatyrishilik damý kezeńinde mundaı kemistikterdiń profılaktıkasy úshin folıı qyshqylyn qabyldaý qajet, ol balanyń týýyn josparlaý kezeńinde usynylady. «Analar saýlyǵy» jobasynyń sheńberinde áıelderdi júktilikke daıyndaý kesheni kózdeledi.
Jaq-bet patologıasy bar balalarǵa qymbat hırýrgıalyq, ortodontıalyq jáne stomatologıalyq kómektiń barlyq kólemi kepildendirilgen medısınalyq kómek paketiniń sheńberinde de, mindetti áleýmettik medısınalyq saqtandyrý júıesinde de tegin kórsetiletinin aıta ketken jón.