Almaty qalasy Qazaqstannyń ekonomıkalyq ortalyǵy retinde bıyl óz áleýetin nyǵaıtyp, ekonomıkanyń ósý qarqyny, kásipkerlikti damytý jáne qala turǵyndarynyń ómir sapasyn arttyrý baǵyttarynda eleýli nátıjelerge qol jetkizdi. Megapolıstiń strategıalyq josparlary aıasynda júzege asyrylyp jatqan bastamalar men sharalar shahardyń negizgi áleýmettik-ekonomıkalyq kórsetkishteriniń jaqsarýyna yqpal etti, dep habarlaıdy aqshamnews.kz
Turaqty ekonomıkalyq ósim. Almaty Qazaqstannyń jetekshi ekonomıkalyq óńirleriniń biri mártebesin saqtap keledi. Bıylǵy jyldyń qorytyndysy boıynsha ekonomıkalyq damýdyń joǵary qarqyny 9,7% deńgeıinde saqtalyp otyr. qalanyń ekonomıkalyq ósý qarqyny 6,6%-dy qurady. 2024 jyldyń qorytyndysy boıynsha Almaty ekonomıkasynyń ósýi boljamdy 5,5% deńgeıinde, al, 2025 jyly bul ósim 6,4%-ǵa deıin jetedi degen boljam bar. Munyń bári basym salalardy qoldaý baǵdarlamalaryn sátti iske asyrýdyń jáne shaǵyn jáne orta bıznestiń (SHOB) aıtarlyqtaı úlesiniń nátıjesi.
Shaǵyn jáne orta bıznes Almaty ekonomıkasynda mańyzdy ról atqarady. 2024 jyly kásipkerlikpen aınasqandar sany 942 myń adamǵa jetti. Iaǵnı, jumys oryndaryn qurýdaǵy úles - 80%-dy qurady. Shaǵyn jáne orta bıznesti memlekettik qoldaý baǵdarlamalary aıasynda 1,8 myń jobaǵa 53,1 mıllıard teńge bólingen, al 2025 jylǵa 71 mlrd teńge josparlanǵan, bul shaǵyn jáne orta bıznestiń taǵy 2 myń jańa jobasyn qoldaýǵa múmkindik bermek. Basty basymdyq – shaǵyn jáne orta bıznestiń qala ekonomıkasyna qosqan úlesin 2024 jylǵy 60%-dan 2030 jylǵa qaraı 75%-ǵa deıin arttyrý. Sonyń nátıjesinde saýda, qyzmet kórsetý, óndiris jáne IT tehnologıalar salalarynda júzdegen jańa bıznes jobalar júzege asyrylǵan.
Investısıalyq áleýet. Almatynyń ınvestısıalyq tartymdylyǵy bıyl arta tústi. 2024 jylǵy 11 aıda Almatyǵa negizgi kapıtalǵa 1,5 trln teńge ınvestısıa tartyldy. Jalpy qala ekonomıkasyna bıyl 2 trln teńge quıylsa, 2025 jyly 2,3 trln teńge ınvestısıa tartý josparlanyp otyr. Negizgi ınvestısıalar qurylys, kólik ınfraqurylymy, bilim, medısına, sıfrlandyrý jáne «jasyl» tehnologıalar sıaqty salalarǵa baǵyttalǵan. Investorlar úshin qolaıly jaǵdaı jasaý jáne halyqaralyq ekonomıkalyq forýmdarǵa belsendi qatysý arqyly Almaty qalasy bıznes júrgizý jáne ınovasıalyq jobalardy júzege asyrý úshin tartymdy óńir retinde óz pozısıasyn nyǵaıtty.
Almatylyqtardyń ál-aýqatyn arttyrý. Qalanyń ekonomıkalyq ósýi almatylyqtardyń ál-aýqatyna tikeleı áser etti. Qazirgi ınflásıany eskere otyryp, Almatyda ortasha aılyq jalaqy naqty mánde 6,1%-ǵa ósip, 470 myń teńgege jetti. Bul IT, qarjy jáne qyzmet kórsetý sıaqty joǵary jalaqy tólenetin salalardyń qarqyndy damýymen baılanysty.Jyldyq ınflásıa 2024 jyldyń sońyna deıin 8,5%-ǵa deıin, al 2025 jyly 7,5%-ǵa deıin baıaýlaıtyny boljanyp otyr.
Turǵyndar tabysynyń artýy tutynýshylyq belsendiliktiń ósýine de yqpal etti. Qalada bólshek saýda kóleminiń ulǵaıýy, jańa saýda-oıyn-saýyq ortalyqtarynyń damýy jáne joǵary sapaly bilim berý men medısınalyq qyzmetterge suranystyń artýy baıqalady. Bıyl jeltoqsannyń basynda Almaty qalasynyń máslıhatyna 2025-2027 jyldarǵa arnalǵan búdjet engizildi. El tarıhynda alǵash ret 2025 jylǵa arnalǵan qalalyq búdjet
2,2 trln teńgeden asty. Bul 2022 jyldyń basymen salystyrǵanda 2 ese joǵary. 2023 jyldyń basynan bastap Almaty qalasynyń ákimdigi iri ınfraqurylymdyq jobalardy júzege asyrý úshin jobalyq qujattardy daıyndaý boıynsha úlken jumys júrgizdi. Sonyń nátıjesinde 2025 jyly damý búdjeti 2022 jylmen salystyrǵanda 2,2 ese ósip, 458 mlrd teńgege jetti.
Jumys oryndaryn qurý jáne jumyssyzdyqty tómendetý. Almatynyń damýynyń basym baǵyttarynyń biri – halyqty jumyspen qamtý máselesin sheshý. Bıyl jyl basynan bastap 68 myń jumys orny quryldy, olardyń 82%-y turaqty jumys orny. Sonyń nátıjesinde, Almatyda jumyssyzdyq deńgeıi 4,6%-ǵa deıin tómendegen. Áleýmettik baǵdarlamalardy engizý jáne memlekettik qoldaý sharalarynyń arqasynda qaladaǵy jumyssyzdyq deńgeıi birshama tómendedi. Ásirese jastardy qoldaýǵa erekshe kóńil bólinýde. Jastar úshin arnaıy taǵylymdamalar men granttyq baǵdarlamalar iske qosyldy, ıaǵnı bul myńnan astam túlektiń oqýyn aıaqtaǵannan keıingi birinshi jyly jumysqa ornalasýyna múmkindik berdi.
Tutastaı alǵanda, Almaty turaqtylyǵy men áleýeti jaǵynan Ortalyq Azıanyń jetekshi ekonomıkalyq ortalyqtarynyń biri retindegi mártebesin nyǵaıtýdy jalǵastyrýda.