Pres-týr uıymdastyryldy
Almatyda «Aeroportovskoe» kólinde «Jýrnalıs mamandyǵyn ózgertti» atty oqý-jattyǵýlary ótti, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
19 mamyr Almaty qalasynyń Óńirlik komýnıkasıalar qyzmeti Respýblıkalyq jedel qutqarý jasaǵymen birlese otyryp, súńgýirlerdi oqý jattyqtyrýǵa arnalǵan pres-týryn uıymdastyrdy.
Shara barysynda jýrnalıser bir kúnge mamandyqtaryn aýystyryp, súńgýir-qutqarýshylardyń kıimderin kıip, barlyq qıynshylyqtardy basynan ótkizdi.
Respýblıkalyq jedel qutqarý jasaǵy sýdaǵy qaıǵyly oqıǵalardyń aldyn alýdyń qalaı júrgiziletinin túsindirdi. BAQ ókilderine súńgýir-qutqarýshylardyń túrli súńgýir jabdyqtaryn paıdalana otyryp, qutqarý jáne evakýasıalaý, barlaý jáne súńgýir jumystaryn oryndaý úshin arnaıy daıyndyqty qalaı júrgizetini janjaqty kórsetti.
QR Tótenshe jaǵdaılar mınıstrligi Respýblıkalyq jedel qutqarý jasaǵy súńgýir-qutqarý jumystary bóliminiń bastyǵy Andreı Bybchenko mundaı oqý-jattyǵýlar jyl boıy ótetinin jáne qutqarýshylardyń fızıkalyq daıyndyǵyn saqtaý úshin oqý- jattyǵýlary qajet ekenin atap ótti.
"Oqý-jattyǵý, súńgýirlik túsý - jyl boıy jáne júıeli túrde ótedi. Sondyqtan, bizde jigitter únemi fızıkalyq formada, sý asty túsýleri úshin joǵary qysymǵa beıimdeledi, jabdyqtarmen jáne toptyq jumys isteýge beıimdeledi. Qazir shomylý maýsymy óte ózekti, sondyqtan jattyǵýlar únemi qajet. Munda biz tek súńgýirlik túsýlerdi ǵana emes, qutqarý joldaryn, qaıyqtan áreket etýdi de pysyqtap jatyrmyz", - dep bólisti ol.
Spıker sýǵa batyp bara jatqan adamdy qutqarý kezinde ár sekýndtyń mańyzdy ekenin aıtady. Sondyqtan qutqarýshylar árqashan óte joǵarǵy deńgeıdegi daıyndyqta júredi.
"Qutqarý sátinde ýaqytyly jaǵdaıdy kórý mańyzdy, óıtkeni bári batyp bara jatqan adam qatty aıqaılaıdy dep oılaıdy, biraq olaı emes, ol únsiz batyp ketedi. Qutqarýshylar árqashan baqylaýda bolady jáne bınoklmen jabdyqtalǵan. Olar adamnyń batyp bara jatqanyn kórse, tez arada qaıyqpen júzip, oqıǵa ornyna barady. Qaıyq toqtamaıdy, qutqarýshy odan sekirip, batyp bara jatqan adamǵa tez júzip baryp, qaıyqqa kóterip, kómek kórsetedi", - dedi A.Bybchenko.
Ári qaraı qutqarýshylar qutqarý jumystarynnyń qalaı júzege asyrylatynyn, sýǵa batyp bara jatqan adamdy sýdan qalaı durys shyǵarý kerektigin kórsetti. Sonymen, adamnyń sýǵa batyp bara jatqanyn baıqap, qutqarýshy súńgýirler sol baǵytqa qaraı bet burady. Bul rette, qaıyq zardap shekken adamǵa jaqyn kelmeıdi, óıtkeni qaıyq jasaǵan tolqyn sý betinde turǵan adamdy jaýyp tastaýy múmkin. Osy ýaqytta qutqarýshy sýǵa sekirip, batyp bara jatqan adamnyń arqasynan keledi, ony shyǵaryp alady jáne kómek kórsetý úshin jaǵaǵa tasymaldaıdy.
Qutqarýshylar jumysyndaǵy eń qıyn sát - komandalyq jumys ekenin aıtty. Sýǵa túse otyryp, súńgýirler qurlyqtaǵy basqalarǵa jipti tartý arqyly arnaıy sıgnaldar beredi, osylaısha olar Morze kody boıynsha ózara baılanysady.
Sondaı-aq qutqarýshylar arnaıy tehnıkany, kıim-keshekterdi kórsetip, súńgýirdiń sýǵa túsýin kórsetti.
"Iá, bizde qazir súńgýir jabdyqtardyń 2 túri bolady, bul jeldetiletin skafandr - ol aýyr jabdyq. Bul bizge aǵyndy sýlarda, munaı ónimderinde jáne hımıalyq lastanǵan sýda jumys isteý úshin qajet. Jabdyqtyń ekinshi túri sýda. Tehnıkalyq jumystarda, izdeý jumystarynda keńinen qoldanylady. Kóbinese taza sý astyndaǵy qutqarý jumysynda", - dedi A. Bybchenko.
Kadrlarǵa keletin bolsaq, mamandar otrádtyń ózinde daıyndalady. Bógde adam, biraq qutqarý jumysyna daıyn bolsa da, olar qutqarýshylar quramynda jumys isteı almaıdy, deıdi súńgýir-qutqarý jasaǵynyń jetekshisi. Sonymen qatar, qutqarýshy - bul keń tarapty mamandyq. Máselen, RQJQ jasaǵynda barlyq qutqarýshylar sabaqtas kásipterge ıe.
"Biz jasaqtaǵy qutqarýshylardy ózimiz daıyndaımyz". Bizge qutqarýshy jasaǵynyń quramyna adamdar keledi, fızıkalyq málimetterge sáıkes, suqbattasýdan ótedi. Sodan keıin synaq merziminen ótip, biz daıyndyqty bastaımyz. Ol aldymen qutqarýshy bolady, sodan keıin mamandyq tańdaý bolady. Biraq qutqarýshy ol kópsalaly, ol kem degende bes mamandyqqa ıe bolýy kerek. Bul hımıa, gaz tútininen qorǵaý, súńgýir men álpınıs, kınolog, kásibı júrgizýshi. Bizde kóptegen arnaıy jabdyqtar bar, qarda júretin kólikter men kvadrosıkl olardyń barlyǵyn basqara bilý kerek. Biz álpınıser, súńgýirler jáne hımıktermiz. Munda mamandyqtyń barlyq spektri bar", - dedi A.Bybchenko.
Shomylý maýsymy qashan bastalady degen suraqqa qutqarýshylar barlyǵy aýa raıyna jáne sý deńgeıiniń tereńdigine baılanysty dep jaýap beredi.
"Bıylǵy jyly kóktem sál sýyq. Árıne, sý biz qalaǵandaı áli qyzǵan joq, kóp nárse rezervýardyń tereńdigine baılanysty. Biz taý ózenderinen qýat alǵandyqtan, árıne, sý sýyq bolady. Qazir kólde sýdyń temperatýrasy 18 gradýs. Tek shomylý úshin ǵana bolmasa, men muny óte salqyn dep aıtar edim. Jazdyń ortasyna qaraı ol 20-24 gradýsqa deıin jylynýy múmkin, bul jaǵalaýdyń aıtarlyqtaı jyly bolady degen sóz", - dep bólisti spıker.
Sondaı-aq, qutqarýshylar jabdyqtalmaǵan sý aıdyndarynda sýǵa túspeýge keńes beredi. Adam aıaǵy kóp basa bermeıtin tabıǵı jaǵajaılar, onymen qosa, qutqarýshylar mundaı aımaqta bolmaýy múmkin. Jáne de oqys jaǵdaı oryn alsa, qutqarý jumysy kúrdelenedi.
"Shomylýǵa bolmaıtyn jaǵajaılar asa qaýipti. Sebebi, qutqarýshylar onda bolmaıdy, onymen qosa kerekti qural-jabdyqtar joq. Iaǵnı, "Aleksandrova" tásilin qutqarýshylar oryndaı almaıdy. Sýǵa batyp bara jatqan adamǵa jiptiń bir ushyn laqtyryp, qarama-qarsy jaǵyn ózine qaldyrady. Sýdyń túbi nesimen qaýipti? Synǵan bótelkeler, kabelder, balyq aýlaý torlary men baldyrlar bar tazartylmaǵan sý qoımasy bolady. Olardy atap aıtpasań da, óte qaýipti ekeni belgili. Sý qoımasynyń tereńdigi qanshalyqty belgisiz. Jaǵalaýdyń aǵysy qatty nemese taıaz bolady. Taıaz jaǵalaýlar qaýipsiz, biraq eger jaǵalaý qatty tik bolsa jáne birden tereńdik paıda bolsa, onda ol jerde álbette barlyǵy batyp ketedi", - dep túsindirdi A.Bybchenko.
Sondaı-aq, ol sý aıdynynda demalýdy josparlaǵandar úshin ustaný kerek usynystarmen bólisti.
"Eger siz tabıǵı jaǵajaıda nemese ózińiz biletin sý qoımasyna barsańyz da, basty keńes - eń aldymen kúnniń ystyǵyna nazar aýdarý kerek. Sý qoımalarynyń bir bóligi salqyn bolýy múmkin jáne qyzǵan jaǵajaıǵa kelip, sýyq sýǵa túskende, sizde sińir tartylý nemese ómirge qaýip tóndiretin basqa da zardap shegýi múmkin. Sonyń biri jáne eń kóp taralǵan túri - alkogól. Demalysta barlyǵy ony qabyldaıdy jáne ózine ıe bola almaıdy. Kompanıada eresekterdi de, balalardy da baqylaıtyn kem degende eki adam bolýy kerek, óıtkeni eresekter ishken kezde balalar sıaqty áreket etedi. Sondyqtan jaǵdaıdy baqylaıtyn, jaýapty bir adam bolýy kerek", - dep bólisti ol.
TJD derekteri boıynsha, Almatyda shomylýǵa ruqsat etilgen tórt oryn bar, olar "Saıran" kóliniń batys jáne shyǵys bólikteri, sondaı-aq "Gúlder" demalys aımaqtary jáne D. Qonaev atyndaǵy Úlken Almaty kanalynyń boıyndaǵy "Baýman" toǵaıy. Mysaly, Esentaı, Úlken jáne Kishi Almatyǵa kiretin qalanyń qalǵan sý aıdyndary men taýly ózenderine shomylýǵa tyıym salynady.
"2022 jyly júrgizilgen profılaktıkalyq jumystardyń nátıjesinde qala sý aıdyndarynda adam ólimine jol berilmedi, 17 adam qutqaryldy, onyń ishinde 6-y balalar. Sýdaǵy jazataıym oqıǵalardyń aldyn alý maqsatynda Departamentpen mamyr aıyna arnalǵan birlesken reıdterdiń jospar-kestesi bekitildi, oǵan polısıa qyzmetkerleri, QR UK áskerı qyzmetshileri, qutqarý qyzmeti men RJQJ qutqarýshylary, sondaı - aq eriktiler tartylady", - dedi TJD Azamattyq qorǵanys basqarmasynyń aǵa ofıseri Esbol Sultanov.
Ótken jyly birlesken jumys barysynda 63 adam jaýapqa tartylyp, 790 myń teńge kóleminde aıyppul salyndy.