1,8 mln ga jaıylym tárkilendi.
Qazaqstannyń Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligi úsh jyl ishinde 8,1 mln ga paıdalanylmaıtyn aýyl sharýashylyǵy jerin anyqtady. Bıyl taǵy 5 mln ga jerdi anyqtap, aınalymǵa qaıtarý josparlanǵan. Bul týraly Jer resýrstaryn basqarý komıtetiniń tóraǵasy Murat Temirjanov málimdedi, dep habarlaıdy Almaty-akshmy.kz Eldala.kz silteme jasap.
Ol "Aqparattyq-esepteý ortalyǵy" AQ (AEO) ǵaryshtyq monıtorıńi nátıjesinde 2020 jyly 8,3 mln ga paıdalanylmaıtyn jer anyqtalǵanyn atap ótti. Biraq alynǵan ǵarysh túsirilimderin keıinnen ınspektorlar qaıta tekseredi.
Sonymen qatar, 2019-2021 jyldary jer ınspektorlary dástúrli tásilmen, ıaǵnı egistikke barý arqyly 8,1 mln ga paıdalanylmaıtyn jerdi anyqtady.
"8,1 ga-dan 3,4 mln ga dereý aınalymǵa qaıtaryldy jáne jer paıdalanýshylar olardy óz erkimen paıdalanýǵa kiristi. 2,1 mln ga memleketke qaıtaryldy, 2,6 mln ga boıynsha qazirgi ýaqytta qaıtarý jumystary jalǵasýda", - dep naqtylady Temirjanov.
Ol kosmomonıtorıng jerdiń eki túri – egistik jáne jaıylym boıynsha júrgiziletinin túsindirdi.
"8,3 mln ga-nyń 7,6 mln ga jaıylymdyq jerler qurady, bizdiń sózge tıek etip otyrǵan dál osy jaıylymdyq jerler. Paıdalanylmaıtyn jaıylymdar ǵaryshtyq emes, sıfrlyq monıtorıń arqyly, eki derekqordy – MJK AAJ jáne ASJ bazasyn ıntegrasıalaý arqyly anyqtalady. Dálirek aıtqanda, bekitilgen normatıvterge sáıkes jaıylymdardyń júktemesin esepteý. Biz, osy saladaǵy mamandar retinde, ádistemelerdiń jetilmegendigin atap ótemiz jáne búgingi kúni jer ýchaskelerin zańsyz is-áreketterdi nemese alyp qoıýdy boldyrmaý úshin mindetti túrde jerústi ádisimen qaıta tekserý júrgizý qajet ekendigine senimdimiz", - dedi Temirjanov.
Komıtet tóraǵasy ótken jyldyń qańtar aıynda Memleket basshysy bos jáne tıimsiz paıdalanylatyn jaıylymdardy alyp qoıý boıynsha jumys júrgizýdi tapsyrǵanyn eske saldy.
"2021 jyldan bastap qazirgi ýaqytqa deıin 1,8 mln ga jaıylym tárkilendi. Sonymen qatar, ótken jyly jer reformasy boıynsha komısıa qurylǵan bolatyn. 1 qańtardan bastap zań normalary kúshine endi. Kelesi normalar engizildi: paıdalanylmaıtyn jerlerdi qaıtarý boıynsha ekonomıkalyq yntalandyrý bóliginde - bul paıdalanylmaıtyn aýyl sharýashylyǵy jerlerine mólsherlemelerdi 10-nan 20 esege arttyrý, paıdalanylmaıtyn jerlerdi alyp qoıý merzimderi qatarynan 2 jyldan 1 jylǵa deıin qysqartyldy. Men ótken kezeńdegi eń úlken jetistik - memlekettik baqylaýdyń vertıkalyn qalpyna keltirý, atap aıtqanda, oblystyq jer ınspeksıalaryn jergilikti atqarýshy organdardan ortalyq memlekettik organǵa, dálirek aıtqanda jer resýrstaryn basqarý komıtetine qaıtarý dep sanaımyn", - dedi Temirjanov.
Ol komıtet osy máselede tártip ornatý úshin barlyq qajetti sharalardy qabyldap jatqanyn atap ótti.
"25 naýryzda men barlyq jer resýrstaryn basqarý departamentterine barlyq óńirlerge hat joldadym. Onda men olardy ózektendirýdi jáne dereý egjeı-tegjeıli taldaý júrgizýdi jáne ekinshi deńgeıdegi bankter men basqa da qarjy mekemeleriniń kepilindegi aýyl sharýashylyǵy maqsatyndaǵy jer ýchaskeleri boıynsha aqparatty jınaqtaýdy ótindim. EDB-de kepilge qoıylǵan, sondaı-aq menshikke nemese jer paıdalanýǵa ótken bankterdiń paıdalanylmaıtyn aýyl sharýashylyǵy maqsatyndaǵy jerlerin májbúrlep alyp qoıý jónindegi sharalardy kúsheıtý", - dep túıindedi Temirjanov.
Buǵan deıin kosmomonıtorıng máselesine aýyl sharýashylyǵy mınıstri Erbol Qarashókeev túsinikteme bergen bolatyn. Ol synǵa qaramastan, Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligi kosmomonıtorıng derekterin paıdalanýdy jalǵastyryp jatqanyn, biraq Qolday usynǵan sýretter sapasynyń tómendigin eskere otyryp, barlyq anyqtalǵan ýchaskelerdi ınspektorlar qaıta tekserip jatqanyn atap ótti.
"50% rastalmaıdy, sebebi sýretter sapasy tómen, olar erkin naryqta qabyldanady. Bizdiń ınspektorlar teksergen kezde, bul ýchaskelerde bir nárse ósip jatqany belgili boldy. Jer bireýge tıesili ekenin eskere otyryp, bul qaıta tekserý prosesi mindetti, sondyqtan ınspektorlar aıaqtaı baryp, bárin tekserýi kerek. Áıtpese, biz sot isine aralasamyz", - dedi mınıstr.
Ol kosmomonıtorıngtiń dáldigi 100%-ǵa deıin jetkizilmeıinshe, Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligi qaıta tekserý ádisin qoldanýdy jalǵastyratynyn atap ótti.
"Biz mundaı sýretterdi shamamen 40 mln ga aldyq. Úsh jyl ishinde biz 8,1 mıllıon gektar paıdalanylmaıtyn jerdi taptyq. Bıyl bul jumysty 5 mln-ǵa deıin jetkizgimiz keledi. Jumys qarqyndy júrip jatyr, biz naqty josparlar qoıamyz jáne osy jyly jáne kelesi jyldary belsendi túrde jalǵastyrǵymyz keledi", - dep atap ótti Erbol Qarashókeev.