Túrkıa týrızmi jaǵalaýǵa medýzalardyń qaptap ketýimen kúresip jatqanda, Jerorta teńizindegi basqa elderdiń kýrorttarynda akýlalardyń kóbeıýi alańdaýshylyq týdyryp otyr, - dep habarlaıdy almaty-akshamy.kz kaz.tengritravel.kz-ke silteme jasap.
Bul aımaqta akýlalardyń sany artyp ketken eken. Osylaısha, olar jaǵalaýda jıi kórinetin bolypty. Atap aıtqanda bul jaǵdaı Ispanıa, Portýgalıa, Grekıa, Horvatıa jáne Mysyrǵa baratyn týrıserdi alańdatyp otyr. Onyń ústine bul jyrtqysh balyqtardyń adamdarǵa shabýyldaǵan oqıǵalary jıilep ketkendeı. Osydan adamdar sýǵa túsýden qalyp barady.
Jerorta teńiz aımaǵynda bolǵan sońǵy oqıǵalar:
Ispanıa (Orıýela Kosta, Alıkante). 15 shildede Alıkanteniń ońtústigindegi Akvamarın jaǵalaýynda alǵash ret akýla kórindi. Ol kezde akýla adamdarǵa shabýyl jasamady, alaıda demalýshylardy dúrliktirip ketti.
Ispanıa (Menorka). Ispanıanyń Menorka aralynda osy jazda akýlanyń paıda bolǵany tirkeldi.
Portýgalıa. Portýgalıada da akýlalardyń paıda bolǵany týraly habar keldi. Degenmen týrıser arasynda buǵan qatysty alańdaýshylyq bolmady.
Grekıa. Grekıa jaǵalaýlarynda da akýlalar baıqala bastaǵan eken. Biraq bul elde akýlanyń shabýylynan adamnyń qaza bolýy ondaǵan jylda bir bolady eken.
Horvatıa. Bul eldiń jaǵalaýlarynda da akýlýlar kezdesken. Alaıda Grekıadaǵydaı munda olar týrıserge aıtarlyqtaı qaýip tóndirmeıdi.
Mysyr. Al Mysyrda qaıǵyly oqıǵalar bolǵan edi. Maýsym aıynda akýla 24 jastaǵy reseılikti ózge adamdardyń kózinshe jem etti. Keıin áıel adam qolynan aıyryldy. Byltyr da Hýrgadada áıel adam mert bolǵan edi.
Jerorta teńiziniń sýlarynda akýlalar men adamnyń betpe-bet kelýi jıi bolady, alaıda kóp jaǵdaıda olar adamǵa shaýbyl jasamaıtyn. Teńiz bıology jáne qorshaǵan ortany qorǵaýshy Krısos Taklıs akýlalardan keletin shynaıy qaýiptiń deńgeıi tómen degen oıda. Óıtkeni keıingi jyldary bul jyrtyqshtardyń shaýbylynan adamdardyń qaza tabýy tirkelmegen, sondyqtan bul aımaq qaýipsiz sanalady eken.
Degenmen akýlalardyń jıi kezdese bastaýy olardyń kóbeıýi men mıgrasıasyna baılanysty ekenin atap ótti mamandar. Olar jemtigin qýamyn dep uzap ketedi nemese adasyp ta jatady eken. Alaıda bir jerde uzaq turaqtap qalmaıtyn kórinedi.
Sondyqtan bolar mamandar asa bir alańdaýdyń qajeti joq ekenin aıtýda. Al Maltalyq zertteýshi Aleks Býttıdjıch keıingi 30 jylda akýlalardy baqylaý 90 paıyzǵa tómendegen degen derek keltirdi. Demek aımaqta akýlalar kóbeıdi deýge kelmeıdi eken.
Akýlýlar kezdesetin sýlarda júzý kezinde neni bilý kerek.
Jerorta teńizi sýlarynda akýlanyń 50 túri kezdesedi, al olardan qorǵaný úshin kádimgi saqtyq sharalaryn ustanǵan jón bolady:
Jaǵalaýdan alystamaý.
Sýǵa jalǵyz túspeý.
Kún batqanda shomylmaý.
Sýdy shalpyldatpaǵan jón, bul jyrtqyshtardyń nazaryn aýdarady.
Týrısik saqtandyrý satyp alǵan abzal.