Áleýmettik jelilerde keńestik «Pravda» gazetiniń 1951 jylǵy 1 naýryzdaǵy sandarynyń biriniń feık sýreti taraýda, dep habarlaıdy almaty-akshamy.kz stopfake.kz silteme jasap.
Birinshi bette «AQSH dollary bos, qamtamasyz etilmegen qaǵaz» degen maqala jarıalanǵan. Maqalada dollar qunsyz, al AQSH ekonomıkasy «shyn máninde túkke turǵysyz nárse», sondaı-aq AQSH-tyń JİÓ-nen joǵary mólsherde syrtqy qaryzy bar jáne ol qaryzǵa ómir súrip jatyr delingen. «Eń iri boryshkerler» «ekonomıkasy myqty, turaqty damyǵan memleketter» eken, mysaly, JİÓ-den tórt ese artyq qaryzy bar Ulybrıtanıa. Shyn máninde, mundaı maqala shyqpaǵan.
«Pravda gazeti 1951 1 naýryz» dep izdegende birinshi bette shyqqan eki maqala tabyldy. Olardyń birinde AQSH jáne «bos dollar» týraly maqala basylǵan (áleýmettik jelilerdegi sýrette kórsetilgendeı). Al sol basylymnyń 1951 jylǵy 1 naýryzdaǵy taǵy bir sýretinde «Bólshek saýda baǵasy taǵy da tómendedi» degen taqyryppen shyqqan múldem basqa jarıalanym jaryq kórgen.
Aıta keteıik, eki sýrettiń de oń jaǵynda basqa taqyryptyń basy kórinip tur – birinshi jolda «Bólshek…» jáne ekinshi jolda «baǵa» degen áripter jazylǵan. Iaǵnı, bul eki bólek shyqqan gazet emes. Alaıda, olardyń biri – túpnusqa, ekinshisi – óńdelgen. Ony taqyryptary ártúrli eki sýrettegi daqtardyń jáne qaryndashpen jazylǵan jazýlardyń birdeı boýlymen rastalady.
Bólshek saýda baǵasynyń tómendeýi týraly taqyryby bar gazet tolyq usynylǵan. Iaǵnı, gazet betin ashyp, basylǵan basqa materıaldardy da oqýǵa bolady. Basqa maqalalardyń taqyryby da baǵanyń tómendeýimen baılanysty.
Gazettiń ataýy, taqyryby jáne mátinniń bir bóliginen basqa da jazýlar kórinetin AQSH týraly taqyryby bar basqa sýretter tabylǵan joq. Bul gazettiń osy nusqasy jalǵan ekendigin bildiredi.
Faktchekerler «AQSH dollary – bos, qamtamasyz etilmegen qaǵazdar» degen taqyryby bar sýrettiń túpnusqalyǵyn tekserip, gazettiń bul sanyn basqalarmen salystyryp, birqatar sáıkessizdikti anyqtaǵan.
Olardyń biri – dollar týraly materıal tolyqtaı (taqyryby men negizgi mátini) qalyń qarippen terilgen, bul «Pravda» gazetine tán emes.
Sondaı-aq maqala mátininiń reńki basqa belgilerden, mysaly, gazet ataýynan («Pravda» sózinen) erekshelenedi. Sýrette ýaqyt óte kele barlyq áripterdiń boıaýy ketip, aq daqtardyń paıda bolǵanyn baıqaýǵa bolady. Alaıda, Amerıka týraly maqalada olaı emes.
«Provereno.Medıanyń» habarlaýynsha, maqalanyń mazmunyna qatysty da eskertýler bar. 50-shi jyldary «JİÓ» termıni orys tilinde sırek qoldanylǵan. Sondaı-aq ártúrli elderdiń syrtqy qaryzdary týraly málimetter barshaǵa qol jetimdi bolmaǵan.
Demek, Jelide taraǵan sýret – feık. Naqty sýret óńdelgen, al birinshi bettegi mátin aýystyrylǵan. Sonymen qatar «Pravda» gazetinde «bos AQSH dollary» týraly maqalalar jarıalanbaǵan.