JASAMPAZDYQ JOLY: 30 JYLDYŃ 30 SÁTİ

Qazaqstandy joǵary damyǵan memleketke aınaldyratyn – azat oıly jańashyl da jasampaz azamattary. Ol úshin árkim jan-jaqty jáne kemel  bilimge den qoıyp, qajyrly eńbek pen ózin-ózi tolassyz jetildirýdi ómir  saltyna aınaldyrýy qajet.

Nursultan NAZARBAEV.

                         QAZAQSTAN RESPÝBLIKASYNYŃ 50 HALYQARALYQ BASTAMALARYNAN

2010 jylǵy bastamalar:

• Qazaqstan Respýblıkasynyń Eýropadaǵy qaýipsizdik jáne yntymaqtastyq uıymyna (EQYU) tóraǵalyq etýi: Qazaqstannyń eýroatlantıkalyq jáne eýrazıalyq qaýipsizdik ólshemderiniń sanyn keńeıtý týraly bastamasy


• Elordada EQYU memleketteri  basshylarynyń samıtin ótkizý  týraly bastamasy:  N.Á. Nazarbaevtyń «EQYU  taǵdyry men perspektıvalary»  («Izvestıa») atty maqalasy.

ELDİ  ALǴA JETELEGEN  MAŃYZDY  9  SHESHİM

• 2010 jylǵy 1 qańtardan Qazaqstan, Reseı jáne Belarýs aýmaǵynda Kedendik odaqtyń biryńǵaı  kedendik tarıfi iske qosyldy.


• «Batys Eýropa – Batys Qytaı» kólik dáliziniń qurylysy bastaldy.


• 29 qańtar  Prezıdent Úkimetke óńirlerdegi kásipkerlikti damytý jónindegi «Bıznestiń jol kartasy – 2020» baǵdarlamasyn ázirleýdi tapsyrdy.


• Memleket basshysy Qazaqstan halqyna Joldaýynda balalardy mektepaldy bilim berýmen qamtamasyz etýge baǵyttalǵan «Balapan» baǵdarlamasynyń bastalǵanyn jarıalady.


• 2 naýryzda  Qazaqstan Prezıdentiniń resmı saıtynda «Bıznesti Prezıdenttik qorǵaý» arnaıy bólimi ashyldy.


• 12 naýryzda   Indýstrıalandyrý baǵdarlamalaryn júzege asyrýǵa jaýap beretin Indýstrıa jáne jańa tehnologıalar mınıstrligi quryldy .


• 19 naýryzda quny 42 mlrd. dollar turatyn 83 iri joba engen QazaqstanRespýblıkasynyń údemeli ındýstrıalyq-ınnovasıalyq damý jónindegi 2010-2014 jyldarǵa arnalǵan memlekettik baǵdarlamasy qabyldandy.

• 2010 jylǵy 28 maýsymda elordada halyqaralyq dárejedegi  «Nazarbaev ýnıversıteti» jańa joǵary oqý orny ashyldy.


• 1 qyrkúıekte 2011-2015 jyldarǵa arnalǵan «Salamatty Qazaqstan» Qazaqstan Respýblıkasynyń densaýlyq saqtaý salasyn damytý memlekettik baǵdarlamasy bekitildi

2010 JYLDYŃ  BASTY  OQIǴALARY

1. Qazaqstannyń 2020 jylǵa deıingi damý strategıasynyń josparyn qabyldaý.


2. EQYU tóraǵalyǵy. EQYU Astana Samıti.


3. Qazaqstan halqy Assambleıasynyń 15 jyldyǵy.


4. Eýrazıalyq ekonomıkalyq qoǵamdastyqqa - 10 jyl!

Qazaq Eli úshin bul jyl halyqaralyq  deńgeıde de, ishki saıasatta da, áleýmettik salada da,ekonomıkada da serpindi damý men   órkenıetti  ózgerister  kezeńi  boldy.  Rýhanı salada  halqymyzdyń  birtýar uly, Keńes Odaǵynyń Batyry, dańqty qolbasshy Baýyrjan Momyshulynyń týǵanyna 100 jyl toldy.

Bılik qabyldaǵan 2010-2014 jyldarǵa arnalǵan Údemeli ındýstrıalyq-ınnovasıalyq damýdyń memlekettik baǵdarlamasy aıasynda el boıynsha  jáne óńirlik deńgeıdegi ındýstrıalandyrý kartalary ázirlendi. Alǵashqy  jartyjyldyqta jalpy quny  380 mıllıard teńgeden asatyn 72 iri óndiris nysany paıdalanýǵa berilse, ekinshi jarty  jyldyqta jalpy quny  450 mıllıard teńgeden asatyn 80 iri ınvestısıalyq joba iske qosyldy.

2010 jyldan bastap  elimizde Biryńǵaı ulttyq densaýlyq saqtaý júıesi engizile bastady. Bul ulttyq júıe arqyly medısına uıymyn tańdaý erki, medısınalyq kómektiń ashyqtyǵy men onyń baǵasyn qalyptastyrý, bólingen qarajat naýqastyń tańdaýyna baılanysty bolady degen  qaǵıdattar basshylyqqa alyndy. Osylaısha, básekeli orta qalyptasyp, medısınalyq kómektiń sapasy artpaq.

2010 jyldyń eń basty saıası oqıǵasy – aıbarlylyǵy men bedeli  Birikken Ulttar Uıymynan kem túspeıtin  Eýropadaǵy qaýipsizdik pen yntymaqtastyq uıymyna (EQYU) Qazaq Eliniń  tóraǵalyq etýi jáne elordada  EQYU Samıtin ótkizýi  boldy.  Bul osy 2010 jyldyń ǵana enshisindegi eleýli oqıǵa emes, Qazaq tarıhyndaǵy eldiń abyroıyn asqaqtanatyn uly isterdiń biri bolatyn.  Elimizdiń bul tóraǵalyq mısıasy: «Senim. Dástúr. Ashyqtyq. Tózimdilik»  uranymen ótip, elimiz  álemdik qaýipsizdikti qamtamasyz etýge zor úles qosty.

Qazaqstan Respýblıkasynyń EQYU tóraǵalyǵyna kirisýiniń álemdik qaýymdastyqtaǵy mańyzdylyǵyn aıyryqsha atap ótken jón. Eger tarıhqa júginsek, EQYU-ǵa múshe memleketter sońǵy ret 1999 jyly Ystambul Samıtinde bas qosqan bolatyn. Osy bir derektiń  ózi-aq  sońǵy on bir jyl ishinde  bul dúnıejúzilik beldi uıymnan bedel kete bastaǵanyn ańǵartsa kerek. Bálkim sodan keıin de bolar, Qazaqstan tóraǵalyqty qolǵa alǵan boıda Elbasy osy olqylyqtyń ornyn toltyrýǵa, uıymnyń bedelin kóterýge umtyldy.

Nursultan Nazarbaevtyń  Qazaqstanda EQYU-nyń  samıtin ótkizý ıdeıasy uıymnyń halyqaralyq bedeline tyń serpin, jańa serpilis  berdi. Astana Samıtine EQYU-ǵa 56 múshe-memleketten jáne quramyna  BUU,NATO,TMD jáne basqa da  uıymdar engen 12 seriktes memleketterden 2,5 myńǵa jýyq  delegat qatysty.  Samıt jumysynan habar taratýǵa álemdik buqaralyq aqparat quraldarynyń 1,5 myńnan astam ókilderi bas qosty. Osynyń ózi  táýelsiz Qazaq memleketiniń  jahandyq qaýymdastyq aldyndaǵy  dıplomatıalyq iri jeńisi edi. Al, Qazaqstan, Reseı, Belarýs memleketteriniń Kedendik Odaqqa, Birtutas ekonomıkalyq keńistikke umtylýy da damýdyń utqyr úderisterine jol ashty. 2010 jyldyń 1 qańtarynan  ortaq kedendik tarıf engizilse, 1 shildeden – birtutas kedendik kodeks qoldanysqa endi. Osy qadamdardy negizdeý úshin úsh el prezıdentteri Kedendik Odaqtyń joǵarǵy organynyń jeltoqsanda ótken basqosýynda  Birtutas ekonomıkalyq keńistik qurý týraly Deklarasıaǵa qol qoıdy.

Bizdiń  dáıekteme: 2010 jyly  Qazaqstannyń údemeli ındýstrıalyq-ınnovasıalyq damýynyń  memlekettik baǵdarlamasyn júzege asyrý barysynda  jalpy alǵanda  quny 800 mlrd.teńge bolatyn  152 joba iske qosylyp, 23000 turaqty jumys orny ashyldy. 2010 jyly ǵana  12198 úleskerdiń problemasyn sheshý maqsatynda  úleskerlik qurylystyń 67 nysany tikeleı memlekettiń aralasýymen paıdalanýǵa berildi. Al, jalpy,daǵdarysqa qarsy sharalardy  júzege asyrý aıasynda  memlekettiń qoldaýymen   384 nysandaǵy 53 myń úleskerlerdiń  ózekti máselesi sheshimin  tapqanyn aıtqan jón.

14 qańtar

Qazaqstan Respýblıkasynyń EQYU tóraǵalyǵyna kirisýine oraı Avstrıa Respýblıkasynyń astanasy Vena qalasynda EQYU Turaqty keńesi ınaýgýrasıalyq  májilis ótkizdi. EQYU  Turaqty keńesiniń májilisine qatysýshylarǵa  Elbasy vıdeoúndeýi jarıa etildi.

29 qańtar

 Memleket basshysy  Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti palatalarynyń birlesken otyrysynda  Qazaqstan halqyna  «Jańa onjyldyq – jańa ekonomıkalyq ósim – Qazaqstannyń jańa múmkindikteri»  atty Joldaýyn jarıalady.

1  aqpan

 «Qazaqstan Respýblıkasynyń 2020 jylǵa deıingi Strategıalyq damý jospary týraly» Prezıdent  Jarlyǵy jarıalandy.

14 aqpan

Elbasy Reseıge jumys saparymen baryp, Reseı prezıdenti Dmıtrıı Medvedevpen kezdesti. Taraptar  memleketaralyq jáne halyqaralyq ózekti máselelerdi talqylady. EQYU Samıtin Qazaqstanda ótkizý týraly  bastama Reseı basshysy  tarapynan qoldaý tapty.

7  sáýir

Memleket basshysy    Qazaqstanǵa resmı saparmen kelgen BUU Bas hatshysy Pan Gı Mýndy qabyldady. Mártebeli qonaq  ıadrolyq qarýdan óz erkimen bas tartyp,ony Qazaqstan aýmaǵynan shyǵartqan Nursultan Nazarbaevtyń  eńbegin joǵary baǵalap,alǵysyn bildirdi.

11-13  sáýir

AQSH-ta ótken  Iadrolyq qaýipsizdik jónindegi jahandyq Samıt aıasynda  Nursultan Nazarbaev pen Barak Obamanyń  kezdesýi bolyp, eki el basshylary birlesken málimdemege qol qoıdy.  «AQSH  Qazaqstan Prezıdentiniń  ıadrolyq qarýsyzdanýǵa  jáne qaýipti qarýdy taratpaýǵa qosqan úlesin erekshe atap ótedi»  dep kórsetilgen málimdemede.

21 sáýir

Elbasy Nursultan Nazarbaev Koreıa Respýblıkasyna memlekettik saparmen bardy. Onda Koreıadaǵy  Qazaqstan jylynyń saltanatty ashylý rásimi bolyp ótti.

8  mamyr

Elbasy  Reseı Federasıasynyń astanasy – Máskeýde  ótken  TMD-ǵa múshe memleketter basshylarynyń beıresmı basqosýyna qatysty.

25 mamyr

Elimizge resmı saparmen Túrkıa Prezıdenti Abdýlla Gúl keldi. Nursultan Nazarbaev pen Abdýlla Gúl  eki el arasyndaǵy ekonomıkalyq yntymaqtastyqty talqylady. «Qazaqstan - tek qana Azıanyń júregi emes, ol sondaı-aq osy aımaqtyń mańdaıyndaǵy jarqyraǵan juldyzy! Muny tek Qazaqstan ǵana maqtan tutpaıdy, muny biz - Túrkıa da maqtan tutamyz! Biz sizderdiń elderińizde budan da kóp jumys isteýge, endigi ıgergen salalardan ǵana emes, jańalarynda da budan da kóp jobany júzege asyrýǵa qulyqtymyz!», – dedi Abdýlla Gúl.  

1 maýsym

 Elordada Qazaq handyǵynyń negizin salýshy Kereı jáne Jánibek handar eskertkishi ashyldy. Eskertkishtiń salmaǵy – 16,20 tonna. Músinderdiń irgetasynan ushar basyna deıingi bıiktigi – 12 metr.

7-8 maýsym

Memleket basshysy  Ystambulda ótken   Azıadaǵy ózara yqpaldastyq jáne senim sharalary jónindegi keńestiń  İİİ samıtine bardy. Onda  Azıadaǵy ózara yqpaldastyq jáne senim sharalary jónindegi keńesiniń İs basyndaǵy tóraǵasy retinde Qazaqstan Prezıdenti sóz sóıledi. Elbasy EQYU – Azıa Keńesi forýmyn qurýdy usyndy. «Bul eki uıymnyń yntymaqtastyǵy men áriptestigi Azıa qurlyǵyndaǵy qaýipsizdik platformasyn qalyptastyrýǵa jol ashýy tıis», - dedi Qazaqstan Prezıdenti.  

10-11  maýsym

 Ózbekstan astanasy – Tashkent qalasynda  Shanhaı Yntymaqtastyq Uıymyna múshe memleketter basshylarynyń   H  májilisi ótti. Alqaly basqosýǵa  Elbasy  Nursultan Nazarbaev  qatysyp, sóz sóıledi.

19 maýsym

 Nur-Sultanda  Abaı kóshesiniń  boıyna uly hakim, qazaqtyń bas aqyny Abaı Qunan­baevtyń eskertkishi ornatyldy. Músinniń bıiktigi – 14,750 metr, salmaǵy – 10 tonna.

28  maýsym

 Qazaqstanda halyqaralyq dárejedegi jańa oqý orny – Nazarbaev Ýnıversıteti  ashyldy. Saltanatty ashylý rásiminen keıin  Elbasy sondaı-aq osy kúni atalmysh  oqý ornynyń qabyrǵasynda uıymdastyrylǵan «Qýatty Qazaqstandy birge quramyz!» atty jalpyulttyq telekópirge qatysty. Telekópirde údemeli ındýstrıaldy-ınnovasıalyq damýdyń memlekettik baǵdarlamasyn  júzege asyrýdyń alǵashqy nátıjeleri naqtylandy.Jalpy, bul kúni quny 381 mlrd.teńge bolatyn 72 ınvestısıalyq joba usynyldy. Olardyń arasynda  Jambyl oblysynyń Myńaral eldi-mekeninde iske qosylǵan sement zaýyty óndirisi, Mańǵystaý oblysyndaǵy Baýtıno portynda ashylǵan keme jóndeý zaýyty, «Aqtóberentgen» AQ «General Electric» kompanıasymen birlesip shyǵarǵan  16 keskindi tuńǵysh qazaqstandyq kompúterlik tomograf jáne taǵy basqa da jobalar bar.

29 maýsym

 Nur-Sultandaǵy Beıbitshilik jáne kelisim saraıynda Nursultan Nazarbaevtyń qatysýymen toleranttyq jáne kemsitpeýshilik jónindegi EQYU-nyń joǵary deńgeıdegi konferensıasy bolyp ótti. «Máseleniń máni quny óte joǵary adam ómirine baılanysty. Eger EQYU-nyń halyq arasyndaǵy mısıasy osy problemany sheshýdegi qosymsha kúshke aınalatyn bolsa, onda bul álemdik oń jaǵdaıǵa uıymnyń qosqan eń mańyzdy úlesi bolary anyq», - dedi Elbasy.  

 5  shilde

 Memleket basshysy  Nur-Sultan  qalasynda   Eýrazıalyq ekonomıkalyq  qoǵamdastyqtyń on jyldyǵyna oraı ótken  memleketaralyq keńestiń  mereıtoılyq  basqosýyna  qatysty.

6 shilde

 Elordada Elbasy Nursultan Nazarbaevtyń qatysýymen álemge áıgili sáýletshi Norman Fosterdiń jobasy negizinde salynǵan «Han shatyr» saýda-oıyn-saýyq ortalyǵy ashyldy. 

17 shilde

Almatyda  EQYU-ǵa múshe memleketterdiń Syrtqy ister mınıstrleriniń beıresmı kezdesýi ótti.  Alqaly jıynǵa  Nursultan Nazarbaev qatysty. «Lańkestik, ashtyq, kedeıshilik, ekologıalyq apattar, epıdemıalar, ultaralyq jáne dinaralyq qaqtyǵystar – búgingi adamzat balasynyń bas qosyp shesher, aldyńǵy qatardaǵy túıtkildi máselesi. Bularmen kúres júrgizý EQYU sıaqty qyzmet aıasy kópqyrly jáne bedeldi ınstıtýttardyń bar kúsh-jigerin jumsaýyn qajet etedi. Sondyqtan búgingi samıtti ótkizý – tutastaı alǵanda adamzat úshin mańyzdy» - dedi Elbasy.

4 tamyz

Elordada  azamattardyń quqyn qorǵaýdyń ózekti máselelerine arnalǵan jıyn ótip, onda  azamattardyń jeke isi, olardyń kásipkerlik quqyn saqtaý, úleskerlerdiń taǵdyry, qylmysqa qarsy kúres, zańdylyqty saqtaý men quqyq buzýshylyqty boldyrmaý máseleleri  talqylandy.

20 tamyz

 Elbasy  Nursultan Nazarbaev Armenıa astanasy – Erevanda ótken Ujymdyq qaýipsizdik týraly shart uıymyna múshe-elder memleket basshylarynyń beıresmı samıtine qatysty.

18 qazan

Qazaqstan astanasynda tuńǵysh  ret Búkil­álem­dik rýhanı-mádenı forým bastal­dy. Oǵan 500-ge jýyq delegat qatysty.

12 qarasha

Elbasy Ujymdyq qaýipsizdik sharty uıymynyń bas hatshysy Nıkolaı Bordújany qabyldady. Qazaqstannyń EQYU-ǵa tóraǵalyǵyna joǵary baǵa bergen Nıkolaı Bordúja Nursultan Nazarbaevqa  2010 jyly  10 jeltoqsanda Máskeýde ótetin UQSHU ujymdyq qaýipsizdik keńesiniń otyrysyna ázirlik barysy týraly aıtty.

18  qarasha

Nursultan Nazarbaev  Ázerbaıjan astanasy - Baký qalasynda ótken   Kaspıı mańy memleketteri basshylarynyń  İİİ  samıtine qatysty. Samıt aıasynda memleketter basshylary  Kaspııdegi qaýipsizdik máselesine  qatysty  mańyzdy ýaǵdalastyqtarǵa qol jetkizdi.

1  jeltoqsan

 Elordada, Táýelsizdik Saraıynda   EQYU   VII samıtiniń  plenarlyq otyrysy ashyldy.  Osynaý alqaly jıynda qabyldanǵan Astana Deklarasıasy  álemdik deńgeıdegi mańyzdy tarıhı oqıǵaǵa aınaldy.

EQYU-nyń Astana Samıti elimiz  úshin de, álemdik qaýymdastyq úshin de eleýli oqıǵa boldy.Oǵan búkil álemnen – Eýropa men Azıadan, Soltústik Amerıka men Avstralıadan 75 eldiń delegasıasy qatysty. Onyń ishinde elordamyz 5 myńnan astam sheteldik qonaqtardy jáne 1,5 myńnan astam qazaqstandyq jáne halyqaralyq buqaralyq aqparat quraldarynyń ókilderin qabyldady. Qabyldanǵan Deklarasıada EQYU-nyń barlyq normalary, qaǵıdalary men mindettemeleri kórsetildi, onyń aýqymy men aýmaǵy da keńeıtildi. «Deklarasıa - eýrazıalyq jáne eýroatlantıkalyq qaýipsizdikti qamtamasyz etýdiń birtutas jáne bólinbes keńistigindegi jańa kezeńniń bastaýy bolýy múmkin. Astana Samıtiniń tabysy bul búkil EQYU-ǵa qatysýshy memleketterdiń tabysy bolyp tabylady», - dep atap kórsetti N.Nazarbaev.

 9 jeltoqsan

Nursultan Nazarbaev, Aleksandr Lýkashenko, Dmıtrıı Medvedev Belarýs Respýblıkasy, Qazaqstan Respýblıkasy jáne Reseı Federasıasy arasynda Biryńǵaı ekonomıkalyq keńistik qurý jónindegi Deklarasıaǵa qol qoıdy.

Birtutas ekonomıkalyq keńistik 2012 jyldyń 1 qańtarynan bastap óz kúshine enetini bekitildi jáne oǵan basqa elderdiń de enýine jol ashyq ekeni  tujyrymdaldy.

9-10 jeltoqsan

Elbasy  Nursultan Nazarbaev EýrAzEQ, TMD jáne UQSHU-nyń is-sharalaryna qatysý úshin Reseı Federasıasyna  resmı saparmen bardy.

STATISIKA:

  2010  jyly Elbasynyń qatysýymen 500-den astam protokoldyq is-sharalar ótti. Memleket basshysy bir jyl ishinde  halyqaralyq sıpattaǵy 180 kezdesýler men sharalarǵa , onyń ishinde 16 samıt pen 5 halyqaralyq forýmǵa qatysqan eken. Prezıdent respýblıka óńirlerine 21  ret, shet elderge  22  ret resmı  saparǵa shyqty.  Bir jyl ishinde barlyǵy  139  Zań qabyldanyp,  214  Jarlyqqa qol qoıyldy.

TÚIİN

 «Táýelsizdiktiń ár jyly – bul jańa Qazaqstan tarıhyndaǵy tutas dáýir. Bizdiń elimiz úshin Táýelsizdiktiń on toǵyzynshy jyly naq osyndaı boldy. Astanada HHİ ǵasyrdaǵy  EQYU-nyń tuńǵysh Samıti ótti. On bir jyl boıy birde-bir el Uı­ymnyń joǵary forýmyn jınaı almady. Qazaqstan muny jasaı aldy! Astana Samıti EQYU-nyń bar­lyq elderi úshin biriktirýshi tabys boldy.

...Budan on toǵyz jyl buryn eshkim de Qazaqstannyń elordasy  ataq­ty «Helsınkı rýhynyń» laı­yq­ty mu­rageri bolatynyn oılaı da alǵan joq. Búginde bul iske asty. Biz EQYU-ǵa tóraǵa­lyq aıasynda ózimizdiń is-qımyl baǵdarlamamyzdy oryndadyq, Astana Samıti – bul búkil Qa­zaqstannyń juldyzdy saǵaty.

... Qazaqstan qazirdiń ózinde elimizdiń ór­ken­deýine jetkizetin jolymyzdyń qıyn jartysyn ótti. Atap aıtqanda, ekonomıkany naryq arnasyna kó­shirý, eldiń ıadrolyq qarýsyz mártebesi, elordany aýystyrý, 2030 Strategıasyn qabyldaý, Ulttyq qor qurý, Keden odaǵy jáne Astanada EQYU Samıtin ótkizý týraly barlyq taǵdyrly sheshimder qabyldaý ońaıǵa túsken joq. Órkendi Qazaqstandy qurý – bul birden eki ǵasyrdyń, eki myńjyl­dyq­tyń jahandyq synaǵyna laı­yqty jaýap.  Búginde elimiz senimdi ósý qar­qynyna ıe bolýda. 2010 jylǵy 9 aı ishinde JİÓ 7,5 paıyzǵa ósti. Ónerkásip óndirisi - 10,5 paıyzǵa artty. Jańadan 100-ge jýyq jańa kásiporyndar ashyldy. Jańa ǵasyrdaǵy 10 jyl ishinde jan basyna shaqqandaǵy JİÓ 7 ese ósip, 8 myń dollarǵa artty. 2000 jyldan bastap el ekonomıkasyna 110 mıllıard dollarǵa jýyq tikeleı shetel ınvestısıasy tartyldy. Jalpy alǵanda, bul kezeńde negizgi kapıtalǵa ınvestısıa eki júz mıllıard dollardan astamdy qurady. Bul onjyldyqta zeınetaqylar kólemi 6 eseden astamǵa ósti. Qazaqstannyń turǵyn úı qory 30 mıllıon sharshy metrge ulǵaıdy. Al 330 myń qazaqstandyqtar otbasy jańa páterlerge ıe boldy. Ortasha eńbekaqysy 5,5 esege ósti. Ótken jyly Qazaqstan halyqtyń ál-aýqat deńgeıi boıynsha jahandyq reıtıńte 50-shi oryn aldy. On jyl ishinde bilimge jáne densaýlyq saqtaýǵa ketetin shyǵyndar segiz eseden astamǵa ósti. Jeti júzden astam mektepter men 455-ke jýyq densaýlyq saqtaý nysandary salyndy. Bıylǵy jyly úzdik álemdik ǵy­ly­mı-aǵartý ortalyqtary úlgisinde jáne solardyń járdemdesý jaǵdaıynda qu­ryl­ǵan Astananyń jańa ýnıversıteti ashyldy. Bala týý  bir  jarym  esege,  ha­lyq­tyń  tabıǵı ósimi  úsh  esege  artty. Osy onjyldyqta halyqtyń  bir  jarym mıllıon adamǵa ósýi qam­tamasyz etildi. Táýelsiz Qazaqstan abyroımen eki myńjyldyq toǵysynyń tótenshe qıyn shebin eńserdi. Jıyrma birinshi ǵasyrdyń qıyn onjyldyǵy artta qaldy! Biz óz jolymyzdy taptyq, bul jol bizdi birtutas  ta  kúshti osy zamanǵy ult jasady. Bul bizdiń Táýelsizdigimizdiń 19 jylynyń eń basty qorytyndysy.

 (Nursultan Nazarbaevtyń  2010 jyly 15 jeltoqsanda Táýelsizdik kúnine arnalǵan saltanatty jıynda sóılegen sózinen).