2024 jylǵy birinshi jartyjyldyqtyń qorytyndysy boıynsha 1 mln astam qazaqstandyq Memlekettik áleýmettik saqtandyrý qorynan bes áleýmettik táýekel boıynsha 453 mlrd teńge somasyna áleýmettik tólemder aldy, dep habarlaıdy aqshamnews.kz
Eńbekke qabilettilikten aıyrylǵan jaǵdaıda tólenetin áleýmettik tólem búdjet qarajaty esebinen múgedektigi boıynsha memlekettik áleýmettik járdemaqyǵa qosymsha taǵaıyndalady. MÁSQ-ten tólem medısınalyq-áleýmettik saraptamada belgilengen 30%-dan 100%-ǵa deıingi dárejede jáne eńbek qyzmetin jalǵastyrýyna qaramastan jalpy eńbekke qabilettiligin joǵaltý kezeńinde júzege asyrylady.
2024 jylǵy 1 shildedegi jaǵdaı boıynsha bul tólemdi 23,1 mlrd teńge somasyna 94,8 myńnan astam adam aldy, bul 2023 jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 31% - ǵa artyq. Belgilengen tólemniń aı saıynǵy ortasha mólsheri 57 220 teńgeni qurady.
Asyraýshysynan aıyrylǵan jaǵdaıda tólenetin áleýmettik tólem mindetti áleýmettik saqtandyrý júıesine qatysýshynyń asyraýynda bolǵan adamdarǵa búdjet qarajaty esebinen tólenetin asyraýshysynan aıyrylýy boıynsha memlekettik áleýmettik járdemaqysyna qosymsha taǵaıyndalady. MÁSQ-ten tólem asyraýyndaǵy adamdar 18 jasqa tolǵanǵa deıin, al kúndizgi oqý nysanynda oqyǵan jaǵdaıda 23 jasqa deıin tólenedi.
Bıylǵy 6 aıda atalǵan tólemdi asyraýshysynan aıyrylǵan 63,4 myń otbasy 17,1 mlrd teńge somasyna aldy, bul 2023 jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 37 %-ǵa kóp. Belgilengen tólemniń aı saıynǵy ortasha mólsheri 59 968 teńgeni qurady.
MÁSQ-ten jumysynan aıyrylý jaǵdaıy boıynsha áleýmettik tólem áleýmettik saqtandyrý júıesine qatysýshyǵa onyń jumystan shyǵarylý sebebine qaramastan taǵaıyndalady. Negizgi shart – jumyssyz retinde tirkelý. Tólem mólsheri jumyssyz retinde tirkelgenge deıingi sońǵy 2 jyl ishinde MÁSQ-ke áleýmettik aýdarymdar júrgizilgen ortasha aılyq tabysqa, júıege qatysý ótiline jáne tabysty aýystyrý koefısıentine (45%) baılanysty.
2024 jyldyń birinshi jartyjyldyǵynda atalǵan tólem 39 mlrd teńge somasyna júzege asyryldy, ony 180,2 myń adam aldy, bul 2023 jyldyń 6 aıynda alýshylar sanynan 1,6 ese artyq. Belgilengen tólemniń aı saıynǵy ortasha mólsheri – 73 081 teńge.
Júktilikke jáne bosanýǵa, jańa týǵan balany (balalardy) asyrap alýǵa baılanysty tabysynan aıyrylý jaǵdaıyna baılanysty áleýmettik tólem júktilik jáne bosaný boıynsha demalystyń barlyq kúnderine taǵaıyndalady. Tólem mólsheri júktilikke jáne bosanýǵa baılanysty demalys kúnine deıingi sońǵy 12 aıda MÁSQ-ke áleýmettik aýdarymdar júrgizilgen ortasha aılyq tabysqa jáne eńbekke jaramsyzdyq kúnderiniń sanyna baılanysty bolady.
2024 jylǵy 1 shildedegi jaǵdaı boıynsha bul birjolǵy tólemdi 129,5 myń adam jalpy somasy 180,8 mlrd teńgege aldy, bul ótken jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 11%-ǵa artyq. Taǵaıyndalǵan tólemniń ortasha mólsheri 1 528 846 teńgeni qurady.
Bir jarym jasqa deıingi bala kútimine baılanysty tabysynan aıyrylý jaǵdaıy boıynsha aı saıynǵy áleýmettik tólem balanyń týǵan kúninen bastap áleýmettik saqtandyrý júıesine qatysýshyǵa taǵaıyndalady. Tólem mólsheri sońǵy 2 jylda MÁSQ-ke áleýmettik aýdarymdar júrgizilgen ortasha aılyq tabystyń 40%-yn quraıdy. Eki jáne odan da kóp bala týǵan kezde tólem árbir balaǵa jeke taǵaıyndalady.
Osy jyldyń 6 aıynda bul tólem 137,7 myń adamǵa taǵaıyndaldy, onyń aı saıynǵy ortasha mólsheri 81 823 teńgeni qurady. Tólem 193 mlrd teńge somasyna júrgizildi, bul 2023 jyldyń osy kezeńimen salystyrǵanda 1,6 ese kóp.
Osylaısha, mindetti áleýmettik saqtandyrý júıesine qatysatyn jumys isteıtin azamattardy áleýmettik qorǵaý jumys istemeıtinderge qaraǵanda áldeqaıda joǵary.