Qytaı ǵalymdary men Ulybrıtanıanyń Met-ofıs (Meteobúro) mamandary jahandyq jylynýdyń jańa saldaryn anyqtady, dep habarlaıdy aqshamnews.kz.
Bul jaıynda islam.kz portaly Science merzimdi basylymyna silteme jasaı otyryp málim etedi. Atalǵan derek kózinde jarıalanǵan zertteý nátıjesine sáıkes adam týdyratyn (adamzattyń áserimen, sonyń ishinde, ónerkásip, kólik, mal sharýashylyǵy, qazbaly otyn óndirisi, t.b.) atmosferaǵa bólinetin parnıkti gazdar jer sharynyń 75 paıyzynda jaýyn-shashynnyń ózgermeliligin, ıaǵnı, qubylmalyǵyn arttyrǵan.
Jaýyn-shashynnyń ózgermeliligi jańbyrdyń ýaqyty men mólsheri boıynsha birkelki bólinbeýimen, dáliregi, jaýmaýymen sıpattalady: saldary qurǵaqshylyqqa, jaýyn-shashynnyń tótenshe oqıǵalaryna jáne sý tasqynyna ákeledi. Jaýyn-shashynnyń qubylmalylyǵy klımat daǵdarysyn odan ary tereńdetedi. Bir táýlikte jaýyn-shashynnyń ózgerý jıiligi búkil álemde sońǵy on jylda 1,2 paıyzǵa ósken; bul tendensıa 1950 jyldan keıin aıqynyraq sıpat alǵan eken. Bul qubylys keıbir jerlerde jyldyq jaýyn-shashynnyń qysqa merzimde jaýatynyn jáne qurǵaqshylyq uzaqqa sozylǵan aımaqtarda kerisinshe qalyń nóserdiń jaýýynan kórinis tabady.
1900 jyldardan bastap jaýyn-shashynnyń ózgermeliligi Eýropada, Avstralıada jáne Soltústik Amerıkanyń shyǵysynda anyq baıqalypp otyr. Jaýyn-shashynnyń ózgermeliliginiń artýy negizinen aýa temperatýrasy men ylǵaldylyqtyń joǵarylaýyna, sondaı-aq, jaýyn-shashynnyń qarqyndy bolýyna ákelgen parnıkti gazdardyń atmosferaǵa bóliný mólsherine baılanysty. Ónerkásiptik tóńkeristen beri jer Selsıa boıynsha 1,5 gradýs jylyndy; al bul jaıt atmosferanyń tómengi qabatyndaǵy sý býynyń mólsheriniń 10 paıyzǵa artýyna yqpal etken.