Qys kelisimen tumaýmen aýyrý jıileıdi. Kóp aýyrmaý úshin ımýnıtettiń róli mańyzdy. Kópshilik ımýnıtetti arttyrý úshin bıologıalyq belsendi qospalar (BBQ) ishedi, sýperfýd jeıdi jáne aǵzany tazartatyn prosedýralar jasaıdy. Alaıda ımýnıtetti kúsheıtý múmkin be? Jyldam nátıjege jetkisi kelýdiń qandaı qaýipteri bar? AQSH-tyń jetekshi ǵylymı zerthanalarynda jumys istep júrip, osy problemany tereń zerttegen ımmýnolog-dáriger Almaz Sharman osy jaıynda mynadaı keńes beredi.
Úılesimdi tamaqtanyńyz. Tek sýperfýdterdi emes, ártúrli jáne qabynýǵa qarsy dıetany ustaný mańyzdy;
Imýndyq júıeni tym belsendi etýge umtylmańyz. Shamadan tys belsendi ımýndyq júıege umtylý zıan. Imýndyq júıe tepe-teńdikte jumys isteýi kerek;
Alǵashqy sımptomdardy birden dárimen baspańyz. Biz aýyrǵan kezde ol mıǵa sıgnaldar jiberedi, bul kezde biz álsizdik sezinip, jabyrqańqy kúıge túsýimiz múmkin. Bul aǵzanyń qalypqa kelý qajet ekenin bildiredi. Ony elemeı, sımptomdardy dári-dármektermen basýǵa bolmaıdy;
Mıkrobıoma saýlyǵyn saqtańyz. Imýnıtet jumysyna mıkrobıoma jaǵdaıy aıtarlyqtaı áser beredi. Sebebi alǵashqy jylynda mıkrobtar ımmýndy júıeni zerttep, úırenedi. Alaıda sońǵy jyldary adamdarda mıkrobıoma tepe-teńdigi buzylǵan. Oǵan antıbıotıkterdi kóp ishý, tamaqtanýdyń ózgerýi jáne qaıta óńdelgen taǵamdardy jeý áser etti. Bul alergıanyń jáne aýtoımmýndy aýrýlardyń kóbeıýine ákeldi. Sondyqtan mıkrobıoma jaǵdaıyn jaqsartý úshin durys tamaqtaný mańyzdy. Rasıonǵa jemister, kókónister, paıdaly maılar, aqýyz, maıly balyq jáne jasunyq qosyńyz;
Kúızelisten arylyńyz. Kúızelistiń ımýnıtetke jaǵymsyz áseri ǵylymı dáleldengen. Tynys alý jattyǵýlary, taza aýada serýendeý jáne gadjetterden demalý kúızelisti azaıtýǵa jáne ımýnıtet jumysyn jaqsartýǵa kómektesedi;
Uıqyny retke keltirińiz. Immýndy júıeniń jaqsy jumys isteýinde uıqynyń róli zor. Eger uıqyńyz qanbasa, vırýstarmen kúresetin ımmýndy jasýshalardyń belsendiligi tómendeıdi.