Shilde ádette eń ystyq aı, sondyqtan kún sáýlesinen qorǵaný kerek.
Egde jastaǵy adamdardyń, emshektegi balalardyń, ashyq aýada jumys isteıtin jáne sozylmaly aýrýlary bar adamdardyń jaı-kúıi qatty ystyqqa tap bolady.
Aýa temperatýrasynyń qatty kóterilýi álsireý men kúnniń ótýin týdyrýy, sonymen qatar júrek-qan tamyrlary, tynys alý, búırek jáne psıhıkalyq aýrýlardy qosa alǵanda, densaýlyqqa qatysty máselelerdi nasharlatýy múmkin. Ystyqtyń densaýlyqqa tıgizetin keri áserin qarapaıym usynymdar arqyly boldyrmaýǵa bolady.
Kúnniń eń ystyq ýaqytynda - saǵat 12-den 16-ǵa deıin - asa qajet bolmasa dalaǵa shyqpaýǵa jáne úlken fızıkalyq kúsh salýdy qajet etetin istermen aınalyspaýǵa tyrysyńyz.
Eger siz kóshege shyǵyp úlgergen bolsańyz, kóleńkede kóbirek bolý úshin marshrýtty oılastyryńyz. Eshqandaı jaǵdaıda, tipti balalar men janýarlardy jabyq mashınalarda az ýaqytqa da qaldyrmańyz. Anda-sanda salqyndaýǵa tyrysyńyz, kúnine 2-3 saǵatty salqyn jerde ótkizińiz (mysaly, kondısıoneri bar qoǵamdyq ǵımarattar).
Qatty ystyqtaýdan jáne sýsyzdanýdan aýlaq bolyńyz. Tabıǵı matalardan, jaqsyraq ashyq tústerden jasalǵan jeńil jáne keń kıim kıińiz, jeńil shlápalar, kúnnen qorǵaıtyn kózildirik kıip, ózińizben birge sý bótelkesin alyp júrińiz.
Organızmdi sýsyzdanýdan qorǵaý úshin únemi sý nemese jyly shaı, biraq sýyq emes jemis shyryndaryn ishý kerek.
Terige kúnge kúıýge qarsy zattardy jaǵyńyz, kosmetıkany kóp qoldanbańyz.
Ystyq aýa-raıynda rasıonnan maıly, qýyrylǵan jáne tátti taǵamdardy alyp tastaýǵa tyrysyńyz. Mázirde jeńil taǵamdar– kókónister, jemister, qaınatylǵan nemese buqtyrylǵan balyq, taýyq eti, salqyn sorpalar men okroshkalar bolýy kerek. Sanıtarıalyq gıgıena erejelerin este saqtańyz - kókónister men jemisterdi aǵyndy sýmen, etpen, balyqpen muqıat jýyńyz.
Alkogóldi (sonyń ishinde syrany) tutyný usynylmaıdy, quramynda kofeıni bar sýsyndar, sonymen qatar aǵzadaǵy metabolıkalyq prosesterdi báseńdetetin sýsyndar men gazdalǵan sýsyndar shóldi qandyrmaıdy.
Eger ádetten tys belgiler paıda bolsa jáne sımptomdar saqtalsa, dárigerge qaralyńyz. Eger siz adamnyń qurǵaq, ystyq terisi, psıhıkalyq qozý belgileri, qurysýlar bar ekenin baıqasańyz, sondaı-aq esinen tanyp qalsa, dereý dárigerge habarlasyńyz nemese «jedel járdem» shaqyryńyz.