Islamı qarjy, ıaǵnı, sharıǵat talaptaryna saı qarjylandyrý isi kúlli álem boıynsha tıimdi qarjy quralyna aınaldy.
Sonyń ishinde musylman emes Eýropa men Amerıkada da. Bul jaıynda islam.kz portaly lslamNews aqparat kózine silteme jasaı otyryp málim etedi, dep habarlaıdy aqshamnews.kz.
Búkil álemdik bank sarapshylarynyń aıtýynsha, jahandyq qarjy naryǵyndaǵy qarjylandyrýdyń bul túri kedeılikpen kúresýdiń jáne ál-aýqatty arttyrýdyń tıimdi quralyna aınalyp, zor áleýetke ıe bolǵan. Meılinshe áleýmetke baǵdarlanǵan ıslamı qarjy eń aldymen taraptardyń qaterin birge kóterip alý prınsıpine negizdelgen. 2024 jylǵy derek boıynsha ıslamı qarjylandyrý ındýstrıasynyń kólemi shamamen 3,9 trln dollarǵa baǵalanyp, 80-nen astam eldi qamtyǵan. 2025 jylǵa qaraı bul naryqtaǵy aınalymnyń 4,9 trln dollarǵa, al 2027 jylǵa taman 6,67 trln dollarǵa jetetini boljanyp otyr. Batys elderi nege ıslam qarjysyna bet buryp jatyr? 2008 jylǵy qarjy daǵdarysy kezinde Amerıka qurama shtattary men Eýropadaǵy mıllıondaǵan adam baspanasynan aıyrlyp, 2010 jylǵy atalmysh naryqtyń quldyraýynan mıllıardtaǵan dollar qumǵa sińgen sýdaı joǵaldy. Bul jaıt óz kezeginde qalyptasqan bank júıesine degen senimge selkeý túsirip, ıslamı qarjyǵa degen qyzyǵýshylyqty týdyrdy. 2008 jylǵy daǵdarystan keıin ıslamdyq qarjylandyrý batystyń bank júıesine qaýipsiz balama retinde qarastyryla bastady. Islamdyq oblıgasıalar (sýkýk) jańa naryqtarǵa jol ashty, al ıslamdyq ınvestısıalyq qorlar ótimdilikti aıtarlyqtaı arttyrdy.
- Eýropadaǵy jetekshi ıslamı qarjy ortalyqtary: - Ulybrıtanıa Batystaǵy eń iri ıslamdyq qarjy ortalyǵy - 5 lısenzıalanǵan ıslam banki jáne 20-dan astam bankter ıslamı qarjy ónimderin usynady;
- Lúksembýrg eýroaımaqta ıslam oblıgasıalaryn (sýkýk) shyǵarǵan alǵashqy el, sondaı-aq, 30-ǵa jýyq ıslam ınvestısıalyq qory bar;
- Germanıa 2004 jyly ıslam kapıtaly naryǵyna shyqqan alǵashqy batys eli boldy, al 2015 jyly ol alǵashqy lısenzıalanǵan ıslam bankin (KT Bank AG) aldy;
- Eýropadaǵy musylman halqynyń sany eń kóp Fransıa ıslamdyq qarjyny belsendi damytýda;
- Reseı Federasıasy ıslamdyq qarjy ónimderin fintech kompanıalary men ádettegi bankter arqyly usynady;
Eýropadaǵy eń iri ıslam bankteri: 2004 jyly qurylǵan KT Bank AG (Germanıa) ıslamdyq qarjy qyzmetteriniń tolyq spektrin usynady. Al Rayan Bank (Ulybrıtanıa) — 85 myńnan astam klıentke qyzmet kórsetetin Ulybrıtanıadaǵy eń iri jáne eń kóne ıslam banki. BLME (Bank of London and Middle East) - 2006 jyly qurylyp, Ulybrıtanıa men Taıaý Shyǵystyń qarjy naryqtaryn baılanystyrady. Gatehouse Bank (Ulybrıtanıa) ıslamdyq jyljymaıtyn múlikti qarjylandyrýǵa mamandanǵan. Amerıka qurama shtattaryndaǵy ıslamdyq qarjyǵa kelsek, sonshalyqty damyǵan joq, birtindep ósip keledi. 1997 jylǵa deıin elde resmı túrde bekitilgen ıslamdyq qarjylyq qyzmetter bolǵan joq.
Búginde 9 uıym ıslamdyq qarjy ónimderin usynady, olardyń ishinde: LARIBA Finance House Group Direct Financial Group Devon Bank Bank HSBC Neighborhood Development Center World Relief SHAPE Financial Group bar. Islamdyq qarjy sharıǵattaryn saqtaýdyń negizgi qaǵıdattary Rıbaǵa (múddege, ıaǵnı, paıda kórý úshin paıyzǵa), Maısırge (Qumar oıyndarǵa) jáne Garrǵa (Shekten tys belgisizdik) tyıym salýǵa negizdelgen.