Ol jumys oryndarynyń sanyn 3,6 mln-ǵa deıin ulǵaıtýǵa septigin tıgizedi.
Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrligi ázirlegen Eńbek naryǵyn damytýdyń 2024-2029 jyldarǵa arnalǵan tujyrymdamasy bekitildi, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz
Úkimet memleket basshysynyń 2023 jylǵy 1 qyrkúıektegi Qazaqstan halqyna Joldaýynda aıtylǵan tapsyrmasyn oryndaý úshin Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrligi ázirlegen Eńbek naryǵyn damytýdyń 2024-2029 jyldarǵa arnalǵan tujyrymdamasyn bekitti.
Onda usynylǵan sharalardy iske asyrý sapaly jumys oryndarynyń sanyn 3,6 mln-ǵa deıin ulǵaıtýǵa jáne jumyspen qamtý qurylymyn jaqsartýǵa septigin tıgizedi.
Tujyrymdama ulttyq basymdyqtar men maqsattardy, sondaı-aq eńbek jáne jumyspen qamtý salasyndaǵy halyqaralyq mindettemeler men standarttardy eskere otyryp ázirlengen. Bul – 2030 jylǵa deıingi kezeńge eńbek naryǵyn damytý jónindegi negizgi baǵyttardy, is-sharalardy, ındıkatorlardy jáne jaýapty oryndaýshylardy aıqyndaıtyn strategıalyq sıpattaǵy qujat.
Dúnıejúzilik bank ókilderimen birlesip, jumys oryndaryn qurý dınamıkasy men qurylymyn eskere otyryp, eńbek naryǵyn sholý, ekonomıka sektorlaryn taldaý, óndiristik tizbekti oqshaýlaýdyń qolda bar alǵysharttary jáne t.b. boıynsha taldaý júrgizildi.
Keshendi jáne júıeli túrde sheshýdi talap etetin eńbek naryǵynyń negizgi problemalyq máseleleri:
eńbek ónimdiliginiń tómendigi jáne tabıǵı resýrstardy óndirý men eksportqa táýeldi ekonomıkany ártaraptandyrýdyń jetkiliksizdigi;
qyzmetkerlerdiń biliktiligi men daǵdylarynyń eńbek naryǵynyń talaptaryna sáıkes kelmeýi, sondaı-aq kásiptik bilim berý men oqytý júıesiniń jetkiliksiz damýy;
formaldy emes jumyspen qamtýdyń joǵary úlesi, ásirese aýyldyq jerlerde, sondaı-aq jumyskerlerdiń quqyǵy men múddelerin qorǵaýdyń tómen deńgeıi;
áıelder, jastar, múgedektigi bar azamattar, etnıkalyq azshylyqtar jáne basqalar sıaqty halyqtyń ártúrli toptary arasyndaǵy jumys oryndaryna qoljetimdik pen tabystyń teńsizdigi.
2000 jyldardaǵy demografıalyq ósimniń arqasynda Qazaqstanda 2029 jylǵa qaraı eńbek naryǵyna qosylatyn jastar sany jyl saıyn 300 myńnan astam adam boldy. Eńbek naryǵyn tolyqtyratyn azamattardyń jumyspen qamtylýyn qamtamasyz etý jańa sapaly jumys oryndaryn qurý jóninde sharalar qabyldaýdy talap etedi.
Tujyrymdamaǵa sáıkes sapaly jumys ornynyń negizgi sıpattamalary: turaqty jumyspen qamtý (jylyna keminde 6 aı), eńbekaqynyń laıyqty deńgeıi (óńirdegi ortasha jalaqydan tómen emes), qaýipsiz eńbek jaǵdaılary, kásibı damý jáne mansaptyq ósý úshin múmkindikter, eńbek quqyqtary men áleýmettik qorǵaýdy qamtamasyz etý.
Sapaly jumyspen qamtýdyń ósý draıveri bolýy kerek:
ónerkásip (taý-ken óndirý, óńdeý, energetıka, sýmen jabdyqtaý), qurylys, kólik salasy, saýda jáne qyzmet kórsetý, aýyl sharýashylyǵy, IT-sala, óner jáne týrızm, sondaı-aq qorǵanys qyzmeti sıaqty ekonomıkanyń negizgi naqty sektorlaryn ındýstrıalandyrý;
jańa tehnologıalardy engizý jáne ilgeriletý;
jumys ýaqytynyń ıkemdiligine negizdelgen jumyspen qamtýdyń jańa túrlerin qurý.
Tujyrymdamada eldiń ońtústik óńirlerinde bastapqy ındýstrıalandyrý, ortalyq jáne shyǵys oblystarda qaıta ındýstrıalandyrý, respýblıkanyń soltústiginde agrobıznesti klasterleý jáne batys óńirlerde ofteık-kelisimsharttardy damytý jónindegi sharalar kózdelgen.
Eńbek naryǵyndaǵy negizgi suranys orta bilikti mamandarǵa tıesili ekenin eskere otyryp, aldaǵy jyldary tehnıkalyq jáne kásiptik bilim adamı kapıtaldy damytýdyń draıveri bolady. Alynǵan bilim men daǵdylardyń jumys berýshilerdiń talaptaryna sáıkestigin kásiptik standarttar negizinde bilim berý baǵdarlamalaryn ázirleý jáne bilim men daǵdylardy táýelsiz baǵalaý arqyly ulttyq biliktilik júıesin damytý esebinen qamtamasyz etý josparlanǵan.
Sondaı-aq tujyrymdamada platformalyq qyzmetkerlerdi resimdeýdiń jańa tásilderine kóp kóńil bólindi. 2022 jyldyń qorytyndysy boıynsha Qazaqstanda shamamen 1 mln adam platformalyq jumyspen aınalysady. Platformalyq jumyspen qamtýdyń basty artyqshylyqtary: jumys ýaqytynyń ıkemdiligi, negizgi qyzmetpen ushtastyrý múmkindigi, mansap pen jeke ómirdiń tepe-teńdigi. Sondyqtan platformalyq jumyspen qamtý spektri jyl saıyn aýqymyn keńeıtip, qyzmet kórsetý, týrızm, IT, saýda, qurylys, jyljymaıtyn múlik jáne t.b. salalarǵa enetin bolady. Memlekettiń negizgi mindeti – platformalyq jumyspen aınalysatyn jumysshylar úshin eńbek quqyǵyn qorǵaýdy jáne áleýmettik kepildikterdi qamtamasyz etý.
Eńbek naryǵynyń ınfraqurylymyn damytý jumyspen qamtýǵa járdemdesý jáne áleýmettik qorǵaý salasynda memleket kórsetetin barlyq qyzmetterdi jappaı sıfrlandyrý arqyly iske asyrylatyn bolady. Negizgi krıterııler – ashyqtyq jáne barlyǵyna qoljetimdilikti arttyrý.
Avtomattandyrý jáne sıfrlandyrý naqty ýaqyt rejıminde eńbek naryǵyndaǵy jaǵdaıdy baqylaýǵa jáne taldaýǵa, kadrlarǵa degen qajettilikti anyqtaýǵa, bilim berý baǵdarlamalaryn ekonomıkanyń naqty qajettilikterine qaraı túzetýge jáne ózektendirýge, sondaı-aq ekonomıkalyq yntalandyrý sharalarynyń tıimdiligin baǵalaýǵa múmkindik beredi.
Usynylǵan sharalardy iske asyrý sapaly jumys oryndarynyń sanyn ulǵaıtýǵa jáne jumyspen qamtý qurylymyn jaqsartýǵa ákeledi. El ekonomıkasynda 2029 jylǵa qaraı 3,6 mln sapaly jumys ornyn qamtamasyz etý josparlanǵan. Bul jumyspen qamtýdyń jalpy qurylymynda 45%-dy kórsetedi. Jyl saıyn tabysy medıanalyq tabystan asatyn adamdardyń sany orta eseppen 250 myńǵa artady.