Aptap ystyq adamzat úshin qalypty jaǵdaıǵa aınalyp barady.
BUU-nyń ókilderi osylaı dep otboljap otyr, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz 24.kz-ke silteme jasap.
Aıtýlarynsha, keleshekte jyldan jylǵa jańa temperatýralyq rekordtar tirkelip otyrady. Oǵan klımattyń ózgerýi sebep. Bul rette mamandar 2023 jyl adamzat tarıhyndaǵy eń ystyq jyl bolýy múmkin ekenin eskertedi. Bıylǵy jaz – adamzat tarıhyndaǵy eń ystyq jaz bolyp tirkeldi. Mamandar bul úsh aı ǵana emes, 2023 jyldyń ózi de eń ystyq jyl bolýy múmkin deıdi. Buǵan deıingi rekord 2016 jyly tirkelgen. Sol kórsetishterge jetýge az-aq qaldy. Bıyl kóp elde rekordtyq temperatýra tirkeldi. Osymen úsh aı qatarynan teńiz betiniń jahandyq temperatýrasy joǵary deńgeıden túspeı tur. Muzdyqtar da jyldam erip barady. Muhıt sýynyń temperatýrasy da buryn-sońdy bolmaǵan kórsetishke jetken.
«Bıyl eń ystyq maýsym, sosyn shilde, sosyn eń ystyq tamyz tirkeldi. Sonyń saldarynan kóp elde qýańshylyq pen orman órti kóp boldy. Ókinishke qaraı, bolashaqta mundaı jaǵdaılar jıi qaıtalana beretinin boljap otyrmyz», - deıdi klımatolog Hanna Kloýk.
Jahandyq jylyný eń aldymen Eýropada qatty baıqalyp otyr. Qazir mundaǵy ortasha temperatýra ındýstrıaldy dáýirge deıingi deńgeıden 2,2 gradýsqa joǵary. Ásirese Italıadaǵy ahýal alańdatarlyq. Munda osymen 38 jyl qatarynan temperatýra kóterilip keledi. Malta, Fransıa, Fınlándıa, Shveısarıa, Vengrıa men Kıprde de uqsas jaǵdaı. Ulybrıtanıada jazdy aıtpaǵanda, kúzdiń ózinde aptap ystyq basylmaı tur. 9 qyrkúıek – 2023 jyldyń eń ystyq kúni bolyp tirkeldi. Ol kezde synap baǵanasy 33 gradýstan asyp ketken.
«Ulybrıtanıada qyrkúıekte alty kún qatarynan temperatýra 30 gradýstan túspeı qoıdy. Ol kúzdiń bul ýaqyty úshin qalypty jaǵdaı deýge kelmeıdi. Meteobaqylaý 1880 jyldan beri júrgizilip keledi. Rekortyq temperatýralar 21-ǵasyrda tirkelip jatyr», - deıdi meteorolog Kler Nasır.
Eýropada byltyr da ystyq bolǵan. Sadarynan 16 myń adam kóz jumdy. Al kelitirlgen materıaldyq shyǵyn 2 mıllıard dollardan asyp ketti. Aptap ystyq Kári Qurlyq qana emes, Sotústik Amerıka men Azıa elderiniń turǵyndaryn da álekke saldy. Orman órti jıilep ketti. Qýańshylyqqa baılanysty kóp elde sýdy tutyný shekteldi. Jahandyq jylynýmen kúreste álem elderi qazbaly otynnan birtindep bas tartyp, balamaly energıa kózderine kóshýde. Biraq qazir álemde energetıkalyq daǵdarys órship tur. Sarapshylar bul klımattyń ózgerýimen kúres sharalaryn tejep otyrǵanyn aıtady.