AMANGELDİ KÓSHESİ
Bul kóshege 29.09.1936 jyly № 43 hattamamen qazaqtyń qaısar uly, 1916 jylǵy ult-azattyq kóterilisi kósemderiniń biri Amangeldi Imanovtyń esimi berilgen.
Shahardaǵy qysqa kóshe Raıymbek dańǵylynan bastalyp, soltústikten ońtústikke qaraı Abaı dańǵylyna deıingi aralyqta sozylyp jatyr. Almaly aýdanynyń aýmaǵynda ornalasqan. Burynǵy ataýy - Kırgızskaıa kóshesi. Eń qysqa kósheniń uzyndyǵy - 2500 metr.
KÓTERİLİS KÓSEMİ
Amangeldi Imanov (1873-1919) Torǵaı ýezindegi Qaıdaýyl bolysynda dúnıege kelgen. Torǵaı ýeziniń áskerı komısary bolǵan.
Amangeldiniń esimi qazaq halqynyń tarıhyndaǵy asa bir dańqty kezeń – 1916 jylǵy ult-azattyq kóterilispen tyǵyz baılanysty. Imperıalızm qaıshylyqtarynyń shegine jete shıelenisýiniń naǵyz aıǵaǵy bolǵan bul kóterilis patsha ókimetiniń otarshyldyq saıasatyna qarsy baǵyttalyp, halyqtyń bostandyǵyn kózdedi. Buqara halyqtyń bul qozǵalysy qazaq jigitterin maıdandaǵy qara jumysqa alý jónindegi patsha úkimetiniń 1916 jylǵy 25 maýsymdaǵy jarlyǵynan keıin órshı tústi. Amangeldi Qostanaı, Aqtóbe, Yrǵyz, Atbasar, Perovsk t.b. qalalarǵa óz ókilderin jiberip, jumysshy-sharýalardy patsha ókimetine qarsy kúreske shaqyrdy.
AMANGELDİ KÓSHESİMEN QIYLYSATYN KÓSHELER:
Maqataev,
Jibek joly,
Gogol,
Qazybek bı,
Tóle bı,
Qarasaı batyr,
Qabanbaı batyr,
Jambyl,
Shevchenko,
Qurmanǵazy.
AMANGELDİ KÓSHESİNDEGİ KÓRNEKİ ORYNDAR:
Dar Gymnastics gımnastıka mektebi
Jibek joly saýda ortalyǵy
№15 gımnazıa
Olive hotel qonaqúıi
Uly Otan soǵysy ardagerleriniń qalalyq emhanasy
1916 jylǵy ult-azattyq kóterilisi kósemderiniń biri Amangeldi Imanovqa arnalǵan memorıaldy taqta
«Munaıshy» bıznes ortalyǵy
Dombyrashy, Qazaqstannyń halyq artısi Baqyt Toqsanbaıqyzy Qarabalınaǵa arnalǵan memorıaldy taqta
«Alma» bıznes ortalyǵy
Aýyl sharýashylyǵy ǵylymdarynyń doktory (1994), Qazaq KSR-iniń eńbek sińirgen zootehnıgi Qusaıynov Aıyp Qısaulyna arnalǵan memorıaldy taqta
Fılolog ǵalym Lenınshil Rústemovke arnalǵan memorıaldy taqta
Ormanshy-ǵalym E.O.Baým turǵan úı
Ormanshy E.O. Baýmnyń úıi
Bul úı áıgili ormanshy, tabıǵat janashyry Edýard Baýmǵa (1850–1921) tıesili bolǵan. Almatydaǵy áıgili Baým toǵaıy da ormanshynyń qurmetine atalǵan.
1927 jyly úı men aýla, sonymen qatar oǵan irgeles ornalasqan baq memleket menshigine ótti. Ýaqyt óte kele qala qarqyndy damı bastady da, burynǵy Baým baǵynyń ornyna jańa qurylystar salynyp, baq tolyq joıyldy. Qazirgi tańda bul aýmaq Seıfýllın dańǵyly men Qabanbaı batyr, Amangeldi jáne Jambyl kóshelerimen shektelgen. Baýmnyń tarıhı úıi 1979 jyly jergilikti mańyzdaǵy tarıhı jáne mádenı eskertkishter tizimine engizildi.
Dańqty munaıshy, KSRO Qurmetti munaıshysy, Qazaq KSRniń Eńbek sińirgen ǵylym men tehnıka qaıratkeri Safı Ótebaevqa arnalǵan memorıaldy taqta
Hola-espanhola ıspan tilin úıretý stýdıasy
Kınorejısser, Qazaqstan Respýblıkasynyń eńbek sińirgen óner qaıratkeri Efım Efımovıch Aronǵa arnalǵan memorıaldy taqta
«Shartas» bıznes ortalyǵy
«Órleý» kásibı damý ınstıtýty
Respýblıkalyq psıhıkalyq densaýlyq ǵylymı-praktıkalyq ortalyǵy
1950 jyly salynǵan Túrksib aýrýhanasynyń ǵımaraty