«Báıterek» monýmenti Táýelsiz Qazaqstannyń sımvoly retinde álem elderine tanyldy
Bıyl Táýelsizdikke 30 jyl. Osy ýaqyt ishinde elimizdiń sáýlettik kelbeti kórkeıip, aspanmen astasqan túrli ǵımarat boı kóterdi. Solardyń biregeıi – «Báıterek» monýmentiniń ashylǵanyna 19 jyl toldy dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz
Elordaǵa kelgen ár adam «Báıterekti» kórmeı ketpeıdi. Seksenniń seńgirindegi Tojıddın İskendirov úshin búgin erekshe kún. Qazaqstan Táýelsizdiginiń 30 jyldyǵy qarsańynda eń úlken armany oryndalyp otyr. Elordadaǵy «Báıterekti» kórýdi san jyl armandaǵan. Bıyl sáti túsip, zaıybymen arnaıy keldi.
«Jarym ekeýimiz Qazaqstanǵa qonys aýdarýdy armandaımyz. Sáti túspeı júr. Biraq bıyl Elordany kórý buıyrǵan eken. Nemeremiz oqýǵa túsip, osynda shaqyrdy. Qýana keldik. «Báıterekti» buryn teledıdardan kórip, tamsanatynbyz. Keremet unady. Munara – Qazaqstannyń maqtanyshy ǵoı», - deıdi týrıs Anajon İskendirova.
Báıterek – elordanyń boıtumary, sol jaǵalaýda boı kótergen alǵashqy nysan. Munarany salý – Tuńǵysh Prezıdent – Elbasy Nursultan Nazarbaevtyń ıdeıasy. Japon, reseı, qazaq sáýletshileri qıalǵa qanat bitirip, jobasyn syzdy. Qazaqstandyq kompanıa ony 18 aıda saldy. Konstrýksıasyna arqanyń alty aı aq boranyna bylq etpeıtin bolat qoldanylǵan.
«Báıterek» búginde elimizdi beıneleıtin brendterdiń birine aınalǵan. Qurylymyna kelsek, bıiktigi – 97 metr, 19 qabatty úıdiń bıiktigimen birdeı. 3 bólikten turady. Tómengi bóligi – terektiń tamyr jaıýy ispetti, jer betinen 4,5 metr tereńde ornalasqan. Munda túrli kádesyı, aqparattyq ortalyq, bılet alatyn oryn bar. Ortańǵy bóliginiń bıiktigi – 90 metr. Jedelsatymen 1 mınýtta kóterile alasyz. Al joǵary qabaty – alyp shar. Dıametri – 22 metr. Salmaǵy – 300 tonna eken. Bir qyzyǵy, alaqandaı sharǵa 120 pil sıatyn kórinedi.
«Báıterektiń» basyndaǵy «aıaly alaqanǵa» asyqpaıtyn jan kem de kem. Onda altynmen aptalyp, kúmispen kúptelgen Tuńǵysh Prezıdenttiń qoltańbasy jáne dinbasylardyń «Bata» kompozısıasy bar. Al kórinis zalynan búkil elorda alaqandaǵydaı kórinedi.
Búginde monýmentti tamashalaýǵa el ishinen bólek, shet elderden týrıs kóp keledi. Munara ashylǵaly 10 mıllıonǵa jýyq adam bas suqqan. Olardyń arasynda álem juldyzdary men 100-den astam eldiń basshysy bar.
«2010 jyly Makedonıa Prezıdenti Georgıı Ivanov osynda qonaq bolyp kelgen bolatyn. Berilgen 40 mınýttan asyp ketse de, sháı iship, Qazaqstannan tarıhyn surap, tamsanǵany sonshalyq, ketkisi kelmeı 1 saǵat otyrǵan bolatyn», - deıdi gıd-ekskýrsovod Indıra İzdibaeva.
Táýelsiz Qazaqstannyń sáýlettik sımvoly – «Báıterek» mamandardyń aıtýynsha, kem degende 500 jyl turady. Demek, áli talaı jas urpaqty tamsandyratyny sózsiz.