Almaty oblysynda qazaq topyraǵynda kóp kezedese qoımaıtyn jemis aǵashyn ósirip otyrǵan sharýa bar.
Mánshúk Jeksembekova – jaı sharýa ǵana emes, bıologıa ǵylymdarynyń doktory. Uzaq jyldar boıy bıotehnologıa salasynda zertteý júrgizgen. Sóıtip, zertteýin is júzinde kórem dep bir kezderi Almaty oblysynyń Túrgen aýylyna taban tireıdi. Ákesi de baǵban bolǵan eken. Endi osy bir kásipti ǵylymmen ushtastyryp, tabystyń kózin tapqan, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.24.kz-ke silteme jasap.
Dıqandardyń eńbegi Mánshúk Jeksembekovaǵa bala kezinen tanys. Onyń ákesi de – jer emgen sharýa. Aýylǵa kelip, jeke sharýashylyǵyn jolǵa qoıǵan Mánshúk qazir alty baǵytta kásibin dóńgeletip otyr. Sonyń biri – 81 gektar jerdi alyp jatqan baq. Munda grek jańǵaǵy, badam jáne fýndýk egilgen. Jańǵaqtyń sońǵy túrin 2017 jyldan bastap óndiristik aýqymda ósirip keledi. Qazaqstanda buǵan deıin jańǵaq baǵy bolmaǵan.
«Bizdiń óńirde agrotýrızmdi damytýǵa múmkindik kóp. Sebebi sharýa qojalyqtary alýan túrli ónim ósiredi. Jemis-jıdekter, júzim, alma, jańǵaq baqtary týrıser úshin qyzyq. Olardyń neshe túrli suryptary bar. Bizdiń fermerlerdiń kópshiligi jaqsy ónim alýdyń erekshe tehnologıalaryn biledi. Olar ózderiniń tájirıbelerimen bólisýge daıyn», - deıdi sharýa qojalyǵynyń basshysy Mánshúk Jeksembekova.
- Fýndýktyń ishki naryqtaǵy baǵasy kelisine 5 myń teńge, - deıdi sharýa. Sondyqtan óndiristik aýqymda ósirý ımportty almastyrý máselesin sheshedi jáne baǵany aıtarlyqtaı tómendetedi. Qyrkúıek aıynda fermer alǵashqy agrotýr uıymdastyrypty. Týrıser jańǵaq jınaýdy tamashalap, dámin tatqan. Bul joly qonaqtar sharýashylyqqa kómektesip, baqtyń aınalasyna terek kóshetterin otyrǵyzdy. Terek tez ósedi. Bolashaqta orman jańǵaǵyn úsik pen jelden qorǵaıdy.
«Terek ormannyń alǵy shebinde turady desek bolady. Terekten keıin basqa aǵashtar jaqsy ósedi. Búkil álemde osy tájirıbeni qoldanady. Bul Qazaqstan úshin de qolaıly», - deıdi Qazaq ósimdikterdi qorǵaý jáne karantın ǴZI bólim basshysy Rınat Fazylbekov.
Kelýshiler uzyn-sany 200-ge jýyq terek ekti. Mamandardyń aıtýynsha, jas qalemsheler nebári 3 jylda jaıqalyp shyǵa keledi. Osylaısha fýndýk aǵashtarynyń mol ónim berýine de septigin tıgizedi.