Depýtat bul júıeniń ulttyq qaýipsizdiktiń tamyryna balta shabatynyn aıtty
Májilis depýtaty Erlan Saırov depýtattyq saýalynda «Kúndelik» júıesin synady, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz Azattyq Ruhy-na silteme jasap.
«Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev «Ulaǵatty urpaq tárbıeleý asa jaýapty mindet» dep atap ótti. Eski Qazaqstannan bizge mura bolyp qalǵan jastardy tárbıeleýdegi olqylyq Qazaqstanyń barlyq mektebine kúshtep engizilgen «Kúndelik» júıesi. Elektrondy qyzmet kórsete alatyn bir emes, birneshe otandyq kompanıanyń bolýyna qaramastan, sarapshylardyń aıtýynsha, sol kezdegi zamanyn qonyshynan basqan toptardyń qysymymen quzyrly organ 4 mıllıon qazaqstandyq oqýshynyń jeke málimetterin jınaý, saqtaý jáne óńdeý qyzmetin eshqandaı irikteý men baıqaýsyz, sheteldik kompanıaǵa 12 jylǵa berip jibergen», - dedi ol.
Depýtattyń aıtýynsha, bul salada shet elden basqarylatyn qoldan jasalǵan monopolıa paıda boldy.
«Syrtqy monopolıanyń kúshimen Qazaqstannyń barlyq balalary, muǵalimderi men ata-analary (jalpy sany 7 mıllıon adam) memleket paıdalanýǵa mindettegen «Kúndelikten» kúndelikti jaǵymsyz jarnama kórýge májbúr. Sonyń ishinde etıka men ulttyq dástúrge jat, sanany ýlaıtyn, jalańashtanǵan, nápsi men oıynnyń jarnamasy kóp. Bul jóninde aqparat quraldary únemi dabyl qaǵýda. Mektep oqýshylaryn jaǵymsyz jarnama qaraýǵa mindettep, sol arqyly sheteldik monopolıany baıytýǵa jol bergen zań nemese GCHP shart álemniń damyǵan birde bir elinde joq. Bul az bolǵandaı, «Kúndelik» júıesi «Ulttyq aqparattyq tehnologıalar» atty memlekettik mekemeniń serverlerin paıdalanady jáne ol úshin oqý-aǵartý mınıstrligi jyl saıyn 800 mln teńge qarjy tóleıdi degen aqparatty Bas Prokýratýra tekserýi qajet», - dedi Saırov.
Depýtat «Kúndelik» barlyq mektepte 2030 jylǵa deıin qoldanýǵa mindetti jalǵyz elektrondy júıe ekenin aıtty.
«Erteń ol málimetter joǵalsa, jarnama berýshilerge satylsa nemese astyrtyn zıandy jolmen qoldanylsa, kim jaýap beredi? Bul sala monopolıalyq retteýge múlde jatpaıdy, sondyqtan básekelistik bolýy shart. Al «Kúndelik» búginde jasandy monopolıa. Jaqynda týra osyndaı sheteldik qyzmet bolyp tabylatyn «Iandeks Taksıdegi» eresekterdiń jeke málimetteri máselesi qoǵamda qyzý talqylandy. Al «Kúndelik» bizdiń balalarymyzdyń jeke málimetterine qol suǵyp, rýhanı kelbetine keri áser etetin, ulttyq qaýipsizdiktiń tamyryna balta shabýǵa qabiletti tereń problema. Balalardyń sanasy men ulttyń erteńine tóngen qaýipti eskerip, Úkimetten shuǵyl áreket etýi qajet. Jol berilgen qatelikti jóndep, balalardyń jeke málimetterin memleketke qaıtaryp, salada qalyptasqan sheteldik jasandy monopolıany buzyp, otandyq kompanıalar arasyndaǵy erkin básekelestikke jol ashý zaman talaby», - dedi ol.