Jaz bastalysymen adamdardyń kóbi saıabaqtar, jaǵajaılar, baseınder, túrli demalys aımaqtaryna qaraı aǵylady. Otbasylyq demalysqa shyǵatyndar nemese jaqyn tanystarymen basqosýlar uıymdastyratyndar mundaı kezde qaltaǵa salmaq túspes úshin kóbine tamaqty ózimen birge daıyndap ala barǵandy jón kóredi. Al osy salada kásibin dóńgeletip otyrǵannan keıin kásipkerler kóbinese kelýshiler úshin bar jaǵdaıdy jasap, túrli as máziri kórsetilgen óz taǵamyn usynady. Kelýshilerdiń ózimen ákelgen taǵamdaryn, tipti sýsyndy demalys aımaǵyna kirgizýge ruqsat etpeı jatady. Osyndaı kezde kópshilik munyń qanshalyqty zańdy nemese zańsyz ekenin bilmeı jatady.
Jalpy ereje: nege ruqsat, nege tyıym?
Bul suraqtyń jaýabyn QR Saýda jáne ıntegrasıa mınıstrliginiń resmı ókili Toıgúl Jubanısovadan bildik. Onyń aıtýynsha, Qazaqstan zańnamasyna sáıkes, árbir kásipker óz bıznesiniń ishki erejesin ornatýǵa quqyly.
"Bul degenimiz — kásipker óz aýmaǵyna tamaq alyp kirýge ruqsat berýi de, tyıym salýy da múmkin. Alaıda bul shekteýler zańdy túrde aldyn ala aıtylýy kerek"
Tamaq alyp kirýge bolady, eger:
• Bılet satyp alarda eshqandaı tyıym týraly aıtylmasa;
• Kireberiste, kózge kórinetin jerde erejeler jazylyp turmasa;
• Qyzmet kórsetýshi sizben shart jasaspas buryn talaptardy túsindirmese.
Mundaı jaǵdaıda siz demalys aımaǵyna óz tamaǵyńyzdy alyp kire alasyz. Eger keıinnen sizge «tamaqpen kirýge bolmaıdy» dep aıtsa — bul zańsyz áreket bolyp sanalady.
Tamaq alyp kirýge bolmaıdy, eger:
• Bılet satyp alarda qyzmet kórsetýshi:
• «Syrttan tamaq alyp kirýge bolmaıdy» dep aldyn ala eskertse;
• Bul talapty jazbasha kelisimshartqa engizse;
• Kireberiste kórneki habarlandyrý ornatsa.
Mundaı jaǵdaıda sizdiń demalys ornynyń erejesine baǵynýyńyz — zańdy talap.
Bul qandaı kelisim?
Bul — jarıa oferta nemese aýyzsha/jazbasha kelisimshart. Siz bılet alyp, demalys ornyna kirgen kezde sol oryndaǵy talaptarmen kelisesiz. Eger talaptar aldyn ala aıtylsa — olar zańdy kúshke ıe bolady.
Bundaı tyıym ne sebepti bolýy múmkin?
1. Sanıtarlyq qaýipsizdik – syrttan kelgen taǵamnan ýlaný bolǵan jaǵdaıda, kim kináli ekenin dáleldeý qıyn.
2. Komersıalyq sebepter – kásipkerdiń óz asqanasy, dámhanasy bolsa, ol sizdiń sol jerde tamaqtanǵanyńyzdy qalaıdy.
3. Jaýapkershilikten bas tartý – syrttan kelgen taǵam sapasyna kásipker jaýap bere almaıdy.
Tutynýshy quqyǵy:
• Tutynýshy barlyq sharttarmen aldyn ala tanysýǵa quqyly.
• Eger sharttar aldyn ala aıtylmasa, keıin qoıylǵan talaptar kúshin joıǵan bolyp sanalady.
• Kez kelgen jaǵdaıda tutynýshyny shatastyrýǵa nemese aldaýǵa jol berilmeýi kerek.
Saıabaq, baseın, klýb nemese demalys bazasyna ózińizben birge tamaq aparǵyńyz kelse, bılet alar kezde erejelerdi naqtylap alǵan jón. Eger sizge eshqandaı shekteý aıtylmasa jáne jazbasha túrde kórsetilmese – óz tamaǵyńyzdy alyp kirýge quqylysyz.