Djınsy alǵashynda jumysshylar úshin tigilgen eken. Iá, shalbardyń da «týǵan» kúni bar. Iaǵnı, 20 mamyr – Halyqaralyq djınsy kúni. Bul kúndi álemde arnaıy, resmı túrde atap ótetin memleket jetip artylady. Durys ta shyǵar. Iaǵnı bizge sán berip turǵan djınsy da bireýdiń oı-qıaly, ıdeıasynan týyndaǵan.
TOZBAITYN KENEP
Búgingi kúni kez-kelgen úıdiń garderobynan tabylatyn djınsydy alǵash ret 1850 jyly amerıkalyq kásipker Lıvaı Straýss altyn izdeýshi bir aýqatty kisiniń tapsyrysymen oılap tapqan eken. Bul kıim taý-tasty kezetin, ot-sýdy keshetin adamǵa qolaıly bolýy, tez jyrtylyp, tozyp qalmas úshin alǵashynda kenepten, eki qatar tigispen tigiledi. Jáne túrli qural-saımandar salyp júrýge qolaıly bolý úshin onyń qaltasy da kóp bolady. Ony Lıvaı tapsyrys berýshige 1 dollar 46 sentke satady.
Bertin kele djınsy jumysshylardyń, teńizshilerdiń, qarapaıym sharýalardyń ústinen tastamaı kıetin kıimine aınalyp shyǵa keledi. Lıvaı Straýss ónertabysyn 1853 jyldyń 20 mamyrynda patenttep alady. Arada az ýaqyt ótpesten ol San-Fransıskoda jumys kıimderin tigý úshin «Levi Strauss & Co» fırmasyn uıymdastyrdy. Sóıtip kóp qaltaly, berik djınsy shalbaryn óndirýdiń jalǵyz quqyǵyna ıe bolady, ıaǵnı lısenzıa beriledi. Djınsy shyǵaratyn áıgili «Levi's» brendi osylaı paıda bolǵan.
ÁIELDER KIMEIDİ
«Levi's» 1981 jyly alǵash ret áıelderge arnalǵan djınsy shyǵardy.
Indonezıanyń keıbir provınsıalarynda áıelderge djınsy kıýge tyıym salynǵan. Ol jaqta qyz-kelinshekterge arnalǵan djınsy satpaıdy.
Djınsy óndirýshiler olardy tigýge jáne árleıtin tastary úshin jylyna 2 mıllıon AQSH dollaryn jumsaıdy. 2009 jyly «Levi Strauss & Co» fırmasy qaltasynda qulaqqa qystyratyny, kompúterge jalǵaǵyshy qosa tigilgen djınsy shalbarlar oılap tapty. Al búginde djınsy naryǵyn «Calvin Klein», «Diesel», «Gap», «Guess», «Mustang», «Polo», «Tommy hilfinger», «Zara» sıaqty kompanıalar da jaýlap alǵan.
GAÝHARMEN ÁRLENGEN
Álemdegi eń qymbat djınsy «Secret Circus» brendiniń modeli. Ol aýksıonda 1,3 mıllıon AQSH dollaryna satylǵan. Osynshalyqty aspandaǵan baǵaǵa satylǵan sebebi, shalbardyń artqy oń qaltasy 15 gaýhar taspen árlengen kórinedi.
Degenmen de, eń qundy djınsy 1879 jyly shyǵarylǵan túpnusqa «Levi's» shalbary bolyp sanalady. Ol ótken ǵasyrdyń 90-jyldarynda Nevadadaǵy qaraýsyz qalǵan shahtalardyń birinen tabylǵan. Sodan beri eski djınsy birneshe ret jeke koleksıanerlerdiń qolynan ótip júrip, odan «Levi's» murajaıyna turaqtaǵan bolatyn. Biraq 2005 jyly onlaın-aýksıonda ony atyn qupıa qaldyrǵan japon kolleksıoneri biregeı modeldi 60 myń AQSH dollaryna satyp alady. Bul oqıǵa Gınnestiń rekordtar kitabynda aýksıonda onlaın satylǵan eń qymbat djınsy retinde resmı tirkeledi.
BESİKTEGİ BALA DA KIEDİ
Djınsydy qazir qara jumys úshin emes, sán úshin kıetin bolǵanbyz. Ony úlkender turmaq, besiktegi balaǵa da kıgizip qoıamyz. Demek, ádemi. Iá, dúnıejúzinde birde-bir turǵyny djınsy kımeıtin el joq. Aıtpaqshy, tarıhta álemdegi eń kishkentaı djınsylar Barbı men Kena qýyrshaqtaryna arnap tigilgen klasıkalyq úlgidegi kıimder bolyp qaldy.
Chılıdegi «Paris» ámbebap dúkender jelisi 2019 jyly «Kansas» sán brendimen álemdegi eń úlken djınsydy tikti. Shalbardyń uzyndyǵy 65,5 metr, eni 42,6 metr. 22 qabatty úıdiń kólemindeı bolatyn djınsydy jarty jyl boıy 50 adamnan turatyn komanda tikken kórinedi. Aıtpaqshy, Gınnestiń rekordtar kitabyna tirkelgennen keıin, eń dáý shalbardy eshkim kımeıdi ǵoı, árıne, sondyqtan ol qaıta óńdeýge jiberiledi. Odan ekologıaǵa zıan polıetılen paketterdiń ornynan paıdalaný úshin myńdaǵan sómke tigilgen eken.
BIYLǴY TREND
Djınsy 1960 jyldary álemniń túkpir-túkpirinde sánge aınala bastaǵanda onyń qatty materıaly maqtaǵa aýysqan eken. Bul shalbardy boıaýǵa áli kúnge eń berik boıaý – ındıgo paıdalanylady.
Djınsydy asa ystyq sýǵa jýýǵa bolmaıdy. Ony jýýǵa 40°S jylylyqtaǵy sý jetkilikti. Jýǵan kezde sirke sýyn qossańyz artyq etpeıdi. Kún kózine keptirmegen durys. Keppegen, dymqyl djınsydy kıýge bolmaıdy, tizesi men bókse tusy sozylyp ketedi.
Shendi-shekpendiler de únemi tikesinen tik júrýge týra keletin klasıkalyq shalbardan jalyǵatyny haq, olar da adam. Sondyqtan bolar, 2009 jyly lıtvalyq mınıstrlikterdiń keıbirinde «djınsy jumasy» atty zań shyqqan eken. Bul kúni memlekettik qyzmetkerlerge jumysqa djınsymen kelýge ruqsat etilgen. Iá, qatqan shalbardy da ádisin taýyp asqan talǵammen jumys ornyńyzǵa da kıip kelýge bolady.
Aıtpaqshy, bıyl denege jabysyp turatyn emes, keń balaqty djınsy trendte. Sánnen qalyp qoımaıyq.