4 naýryzda Dúnıejúzilik semizdikke qarsy kúres kúni (World Obesity Day) atap ótiledi.
Ol bastapqyda 11 qazan kúni atap ótiletin, biraq 2020 jyldan bastap ol kún ózgertildi, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
Eger 20-30 jyl buryn semizdik problemasy salaýatty ómir saltyn ustanatyn jáne osy taqyrypta sóz qozǵaıtyn jekelegen adamdardyń, sondaı-aq dıetolog-dárigerlerdiń pikir talastyratyn taqyryby bolsa, búginde semizdik pen artyq salmaǵy bar adamdar sanynyń ósýi adamzat densaýlyǵyna eleýli qaýipterdiń birine aınaldy, ol kóbinese júrek-qan tamyrlary jáne onkologıalyq aýrýlarymen qatar qoıylady.
Sońǵy jyldary búkil álemde balalar men jasóspirimderde semizdik deńgeıiniń joǵarylaýy baıqaldy, álemniń damyǵan elderinde jasóspirimderdiń 25% - y artyq salmaqqa, al 15% - y semizdikke shaldyqqan. Bala kezdegi artyq salmaq eresek jastaǵy semizdiktiń mańyzdy faktory bolyp tabylady, 6 jasynda artyq salmaǵy bar balalardyń 50% - y eresek jasta semizdikke ushyraıdy, al jasóspirim kezinde bul yqtımaldyq 80% - ǵa deıin artady. 2030 jylǵa qaraı DDU jalpy adamzattyń 41%-ynda artyq salmaq bolady dep boljap otyr.
Shyndyǵynda, semizdik negizinen adamnyń salaýatty ómir saltyn buzý saldarynyń biri, bul odan ári asqynýlarǵa jáne basqa da aýyr aýrýlarǵa ákelip otyr.
Búginde álemde artyq salmaqqa shaldyqqandar sany 1 mlrd-tan asyp ketken.
Jyl saıyn 4 naýryzda kózildirik taǵatyndardyń halyqaralyq kúni atap ótiledi. Iaǵnı, bul álemge negizinen kózildirik arqyly qaraıtyn adamdardyń merekesi. Aıta ketetini, medısınalyq málimetterge sáıkes, jer sharyndaǵy turǵyndardyń úshten bir bóligi kórý qabiletiniń buzylýynan ártúrli dárejede zardap shegedi, sondyqtan olar kózildirik kıýge májbúr.
Sýret: Omskzdes.ru
Bir ókinishtisi, bul kórsetkish jyl saıyn ósip keledi. Dúnıe júzinde egde jastaǵy adamdardyń sany artyp kele jatqandyqtan ǵana emes, jasqa baılanysty kórý qabiletiniń buzylý qaýpi bar, sonymen qatar kóz aýrýlary balalarǵa kóbirek áser etedi jáne gadjetterge «táýeldilik» jasóspirimderdiń kórý qabiletiniń nasharlaýyna ákeledi. Statısıkaǵa súıensek, álemde ár bes sekýnd saıyn bir eresek adam soqyr bolady. Ár mınýt saıyn - bir bala. Deıturǵanmen, kózdiń kórmeı qalý jaǵdaılarynyń kóbin ýaqtyly emdeý arqyly boldyrmaýǵa bolady. Sondyqtan búgingi kún kózildirik taǵatyndardyń «kásibı» merekesi ǵana emes, sonymen qatar, kórý qabiletin saqtaý jáne soqyrlyqtyń aldyn alý úshin aldyn alý sharalarynyń mańyzdylyǵyn eske salýdyń taǵy bir sebebi bolyp otyr.