Qazannyń 23-i kúni halyqaralyq qar barysy kúni atalyp ótiledi. Elimizdiń eń úlken qalalarynyń biri - Almaty qalasynyń eltańbasynda barys beınesi beınelengen. Sondaı-aq Qazaqstandaǵy 2011 jylǵy Qysqy Azıa oıyndarynyń sımvoly retinde de barys alynǵan bolatyn. Elordada 2015 jyly "Barys Arena" sport kompleksi de ashylǵan. 1999 jyly 26 qarashada qurylǵan elordalyq hokeı komandasyna da ulttyq sımvoldyń qurmetine "Barys" ataýy berildi.
Qar barysy ózderi meken etetin Ortalyq Azıa taýlarynyń sulý tabıǵatynan, qatal áleminen syr shertedi. Ataýynyń shyǵý tarıhy da san túrli. Mysaly, Jetisý jerinde ılbers, Almatynyń shyǵysynda ırvız, túrki tilderinde ırbız dep ataǵan
Qar barystary týraly qyzyqty derekter
- Eresek qar barysynyń salmaǵy 55 kg-ǵa jetedi, al denesiniń uzyndyǵy quıryǵyn qosqanda 2 metrden asady.
- Qar barystarynaýlaýǵa qatań tyıym salynǵanyna qaramastan, olardyń joıylý qaýpi bar. Búgingi kúni barys azaıyp keledi. Olar halyqaralyq Qyzyl kitapqa engen..
- Bala kezinen tárbıelengen barystyń kotátasy adamǵa tez úırenip, úırenshikti bolady.
- Qar barysynyń uzyn jáne jýan quıryǵy tepe-teńdikti saqtaýǵa kómektesedi.
- Keń tabandarynyń arqasynda qar barystary bos qardyń ishine túsip ketpeıdi
- Qar barystary júgirýden 6-8 metrge sekire alady.
- Irbıs taýda, birneshe shaqyrym bıiktikte ómir súrgendi jón kóredi.
- Bul úlken mysyqtardyń analyqtary 2 jyl saıyn týady, ádette 2-3 kúshik týady. Olar ómiriniń alǵashqy eki jylyn anasymen birge ótkizedi, sodan keıin ketip qalady.
- Irbıs – planetadaǵy taýlarda ómir súretin jalǵyz mysyqtar.
- Kózderi óte ótkir. birneshe kılometr qashyqtyqtan aq qar ústinde aq oljany kórýge múmkindik beredi.
- Bıologıa turǵysynan barystyń eń jaqyn týysy – jolbarys.
- Tutqynda qar barystary 20 jyl ómir súredi, al tabıǵatta – 11-12 jyl. Resmı túrde tirkelgen uzaq ómir súrý rekordy 28 jyl.
- Irbıs eshqashan adamdarǵa shabýyl jasamaıdy.
- Olar negizinen túnde ómir súredi, kúndiz qaýipsiz baspanada uıyqtaýdy jón kóredi.
- Basqa mysyqtardan aıyrmashylyǵy, barystyń tik emes, dóńgelek qarashyqtary bolady.
- Qar barysynyń tabandary sileýsin tárizdi shashpen jabylǵan. Bul da onyń qarǵa qulap ketpeýine kómektesedi
- Irbıs quıryǵynyń uzyndyǵy onyń búkil denesiniń uzyndyǵymen salystyrylady.
- Qar barysy eń qupıa bolyp tabylady.
- Qar barystary búkil ómirin jalǵyz ótkizedi, al atalyqtary analyqtarymen qysqa juptaý kezeńinde ǵana kezdesedi.
- Túrki tilderiniń birinen aýdarylǵan «ırbıs» sózi «qar mysyq» degendi bildiredi.