Dúnıe júzi boıynsha jyl saıyn 17 mamyrda atap ótiletin gıpertonıamen kúres kúni joǵary qan qysymyn baqylaý men aldyn alýdyń mańyzdylyǵyna nazar aýdaraıyq.
Gıpertonıa - bul sımptomdary baıqalmaıtyn, biraq ınfarkt pen ınsýlt sıaqty aýyr asqynýlarǵa ákelýi múmkin qaýipti syrqat.
Esińizde bolsyn, árqaısymyz óz densaýlyǵymyzdy qorǵaý qadamdaryn jasaı alamyz, olar:
- qan qysymyn baqylaý;
- jemis, kókónisterge jáne dándi daqyldarǵa baı paıdaly taǵamdardy tutyný;
- únemi dene shynyqtyrýmen shuǵyldaný;
- tuz ben alkogóldi tutynýdy shekteý;
- temeki shegýden aýlaq bolý jáne stressti basqarý.
«Qan qysymyn ólsheý - bul júrek-qan tamyrlary júıesiniń saýlyǵyn baqylaýdyń mańyzdy prosedýrasy», - deıdi Kardıologıa jáne ishki aýrýlar ǴZI kardıologıa jáne ońaltý bólimshesiniń kardıolog dárigeri Natalıa Gordına.
Dárigerdiń aıtýynsha, naqty nátıje alý úshin kelesi erejelerdi saqtaý kerek.
Ólsheýge daıyndyq:
- artqy tiregi bar yńǵaıly oryndyqta otyryp, tynysh ortada qan qysymyn ólsheńiz;
- jattyǵýdan, strestik jaǵdaılardan, temeki shegýden, kofeınnen nemese tamaqtan keıin birden qysymdy ólshemeńiz kem degende 30 mınýt kútińiz;
- ólsheý aldynda dárethanaǵa baryńyz, óıtkeni tolyq qýyq nátıjege áser etýi múmkin.
- tik otyryńyz, aıaǵyńyzdy aıqastyrmańyz nemese kótermeńiz.
- qan qysymy ólshenetin qol bosańsyp, ústelge júrek deńgeıinde ornalasýy kerek.
Ólsheý prosesi:
- qolyńyzdyń ólshemine sáıkes keletin durys manjetti qoldanyńyz sáıkes emes manjet qate nátıje berýi múmkin;
- shyntaq búktemesinen shamamen 2-3 sm sheginip, manjetti ıyqqa syrǵytyńyz;
- manjet qolyńyzǵa tyǵyz ornalasýy kerek, biraq tym tyǵyz bolmaýy kerek;
- ólsheý kezinde qozǵalmańyz nemese sóılemeńiz.
Ólsheý jıiligi:
- dáldik úshin qysymdy 1-2 mınýt aralyqpen birneshe ret ólshep, ortasha mándi esepteńiz;
- dınamıkany baqylaý úshin kún saıyn bir ýaqytta ólsheńiz.
Jazbalardy júrgizý:
- ár ólshemniń nátıjelerin kúndi, ýaqytty jáne kez-kelgen eskertýlerdi jazyńyz (mysaly: ólsheý aldynda siz sportpen shuǵyldandyńyz nemese kúızeliske ushyradyńyz).
Osy erejelerdi saqtaý qan qysymynyń naqty nátıjelerin alýǵa kómektesedi.
Qan qysymyn tekserińiz, salaýatty ómir saltyn ustanyńyz jáne belsendi bolyńyz. Búgin ózińizge jasaǵan qamqorlyǵyńyz – erteńgi densaýlyǵyńyz!