Bata

Bata Sýret ashyq derek kózderinen alyndy

Sóz – rýhanı kúsh. Kúsh bolǵanda da, shartty abstraksıaly kúsh emes, tikeleı áseri bar energetıkalyq qýat.



Máshhúr Júsip sóziniń qudiretimen, aýzynan shyqqan jalǵyz aýyz lebiziniń áserli kúshimen el jadynda qalǵan bir erekshe jan týraly bylaısha baıandaıdy: «Qudaı rahmet qylsyn! Janaq degen kisi jaralýy basqa jan bolypty. «Qaharly Janaq» atanypty, «Doǵal oq» atanypty, «Aq sholaq» atanypty. Zamanynda atyn eshkim ataı almapty. «Jáke! Jáke!» deýmen ketipti. «Attym!» degen sóz aýzynan shyqsa, mal bolsyn, jan bolsyn murttaı usha-tuǵyn bolypty».


Sózdiń qudireti arqyly tyńdaýshyny sendirý, ılandyrý, tipti uıytyp tastaý sekildi qasıetterdi til biliminde sýggestıalyq lıngvısıka (sýggestıa – qatty sendirý) qarastyrady (Smaǵulova G. Kórkem mátin lıngvısıkasy. – Almaty. 2010. 119b. 146b.).

«Qunanbaıdy sheshesi qolymen jetelep, bir toqtysyn soıyp, Bı atamnan bata alýǵa barady. Bermeıdi. Kelesi jyly da barady. Bermeıdi. Úshinshi jyly taǵy keledi. Bermeıdi. «Úsh keldim, batasyn bermedi!» – dep Zere jylaıdy. Sonda Kóki báıbishe bıge: «Úsh keldi, basyńdy kóter, batańdy ber!» – deıdi. Bı basyn kóterip, Kókige: «Syrtqa shyǵyp, jan-jaqty qara, eshkim kórine me eken?» – deıdi. Kóki shyǵyp kep: «Eshkim kórinbeıdi» – deıdi. Sonda bı: «Paı-paı, bolmas... – depti de, «Toǵyz ata tolǵansha, túńligińdi eshkim ashpasyn!» – dep qolyn teris jaıyp, teris batasyn beripti. Kelini: «Atam teris batasyn berdi!», – dep, jylap qaıtady. Kóki: «Keliniń jylap ketti, teris bata bergeniń ne!?» – deıdi. Sonda qasıeti kúshti Bı atam: «Úsh jyldan beri batamdy alar dep tosqanym balalarym edi. Olardyń biri de kelmedi. Al kelinim men nemereme oń bata bersem, onda meniń artymda urpaq qalmaıdy. Óziń shyǵyp qarashy, álgilerdiń artynda ne ketip barady eken!?» – depti.

– Artynda qasqyr ma, ıt pe, eki kók birdeńe ketip barady! – depti Kóki syrtqa shyǵyp kep.

– Meniń tórt kók bórim bar edi, ekeýi sol! – dep jaýabyn tuıyqtapty sonda Bı ata.

Teris bata estip qaıtqan Zere kelgende, Óskenbaı: «Batasyn berdi me!?» – dep aldynan shyǵypty

– Teris batasyn berdi! – depti Zere renjip.

– Qalaı!?

– «Toǵyz ata tolǵansha, túńligińdi eshkim ashpasyn!» dep, qolyn teris jaıdy, – deıdi. Sonda Óskenbaı qýanyp: «Jarap jatyr!» dep, at shaptyryp, toı jasapty.


Bı atam dúnıe salǵan soń «Qaryzy bar» dep, malyn shyǵyndap Qunanbaı myrza zırat saldyrypty». (Makın Q. Oı–tarazy. – Almaty. 2012. 210-211 b. 318 b.)


Bata berý úrdisi – jaı joralǵy emes, adamdy optımızmge jeteleıtin, jolyn ashatyn, senimin nyqtaıtyn maǵynaly, rýhanı astary bar tylsymdy qubylys.
Sizdiń reaksıańyz?
Unaıdy
0
Unamaıdy
0
Kúlkili
0
Shekten shyqqan
0
Sońǵy jańalyqtar

12:44

12:00

11:55

11:17

11:14

11:00

09:59

09:55

09:44

09:00

20:34

17:56

17:42

17:38

17:25

17:23

17:15

17:05

16:46

16:31

16:15

16:08

16:01

15:51

15:31