Almatyny damytý - Bas jospardyń mańyzdy quramdas bóligi
Ýrbanıst jáne qoǵam qaıratkeri retinde men bıliktiń qalanyń qala qurylysynyń bolashaǵyn aldyn ala aıqyndaıtyn jańa qujatty ázirleý jónindegi bastamasy jáne ony talqylaýǵa almatylyqtardyń belsendi qatysýy Almaty úshin úlgi bolarlyq jaǵdaı bolǵanyn aıtqym keledi. Alaıda, Bas jospardyń aýdıtin 2020 jyly sarapshylar men belsendiler toby bastady. Biraq KOVIDtiń saldarynan toptyń jumysy toqtatyldy. 2021 jyldyń basynda ár túrli baǵyttar boıynsha (kólik, josparlaý sheshimderi, kógaldandyrý jáne t. b.) 11 kishi toptan turatyn jańa top jınaldy, Bas jospardy túzetý kezinde eskerilgen 200-den astam usynys tústi. Biraq, túzetýler jınaqtalǵan problemalardy sheshpegendikten, 2022 jyly Almaty ákimi jańa Bas jospardy ázirleýge bastamashy boldy. Men osy tusta Asqat Sadýovtyń tarapynan aýqymdy ýrbanıstik zertteý júrgizilgenin atap ótkim keledi, ol qala turǵynynyń saýalnamasyna qatysty, Bas jospar jobasynyń jurtshylyqqa tusaýkeseri kezinde shamamen 13,5 saýalnama jınaldy, jaýaptar Space syntax baǵdarlamasynyń kómegimen taldandy jáne azamattardyń tilekteri qujatpen jumys isteý kezinde basshylyqqa alyndy. Qańtar aıynda qoǵamdyq talqylaýlarda azamattardan 1400-ge jýyq usynys jınaldy, olardy ázirleýshiler de paıdalandy, sonymen qatar qujatqa máslıhat depýtattarynyń usynystary negizinde túzetýler engizildi.
Nátıjesinde, Almatynyń Bas damý josparynyń basymdyǵy halyqtyń ártúrli sanattarynyń qajettilikterine jaýap beretin jáne qalada ómir súrý sapasyn arttyrýǵa yqpal etetin teńgerimdi jáne alýan túrli áleýmettik ınfraqurylymdy qurý boldy.
Almatynyń Bas damý jospary aıasynda bes polıortalyqtyń árqaısysynda áleýmettik nysandardyń jetkilikti sanyn ornalastyrý kózdeledi. Basty maqsat - qalanyń barlyq turǵyndary úshin áleýmettik ınfraqurylymnyń qadamdyq qoljetimdiligin qamtamasyz etý. Bul aýdandardy josparlaýda 231,9 myń oqýshy ornyn qamtamasyz etetin jańa mektepter men qosymsha qurylys salýǵa erekshe nazar aýdarylatyn bolady. Buǵan qosa, halyqqa sapaly medısınalyq qyzmetterge qoljetkizýge múmkindik beretin 65 jańa emhananyń qurylysy júzege asyrylady.
Bas jospardy iske asyrý kezinde 188 jańa mektep pen 12 qosymsha qurylys salý kózdelgen, bul 231,9 myń jańa oqýshy ornyn qurýǵa múmkindik beredi. Qalanyń barlyq turǵyndaryn joǵary sapaly medısınalyq qyzmetpen qamtamasyz etý úshin 65 jańa emhana salynady. Sondaı-aq, 11 otbasylyq-dárigerlik ambýlatorıa, 25 kópsalaly jáne 13 mamandandyrylǵan stasıonar jańǵyrtylady. Bul áleýmettik nysandar turǵyndarǵa kúndelikti ómirde yńǵaıly jáne jaıly bolýymen qatar, árbir polıortalyqtyń ajyramas bóligine aınalady.
Bul sharalar bizge áleýmettik ınfraqurylymdy qamtamasyz etýde ártúrlilikti joıýǵa jáne ár turǵyn aúshin jaıly jáne turaqty áleýmettik qyzmetterge qoljetkize alatyn teńdestirilgen qalalyq ortany qurýǵa múmkindik beredi.
Bas jospar - bul 10 jylǵa jýyq jumystyń nátıjelerin qamtıtyn jahandyq qujat jáne aýdıt bul qujatty 100% teksere almaıtyny anyq, alaıda qujat barlyq negizgi baǵyttar, saraptamalyq jáne azamattyq qoǵamnyń suranysyna sáıkes túzetildi. Odan ári jumys aýdandardy egjeı-tegjeıli josparlaý jobalary deńgeıinde júrgiziletin bolady.
Almatynyń Bas damý jospary bizdiń azamattardyń qajettilikteri men tilekterin eskerilgen der kezinde qolǵa alynǵan qujatqa aınaldy. Bul jospardy júzege asyrý bizdiń qoǵamnyń ómirine aıtarlyqtaı jańalyqtar ákeletinine jáne qalany odan da tartymdy jáne ómir súrýge yńǵaıly etetinine senimdimiz.
Qorytyndylaı kele, qala qurylysyna qatysty taǵy bir mańyzdy aspektini atap ótkim keledi: bul - ákim Erbolat Dosaevtyń kelýimen qalada ártúrli salalardaǵy kásibı sarapshylardan turatyn Qala qurylysy keńesiniń qaıta qurylýy. Nebári segiz aıdyń ishinde Qala qurylysy keńesi jańa jobalardy qabyldaý boıynsha sheshim qabyldaý krıterıılerin ózgerte aldy. Endi jobanyń qabattylyǵyn tómendetýge, kvartaldyq ornalasýyn paıdalanýǵa, ınklúzıvtiligine (qoljetimdiligine), seısmıkalyq qaýipsizdigine, kógaldandyrýǵa jáne ekologıalyq tazalyǵyna basty nazar aýdarylady. Keńestegi árbir sarapshy jańa Bas jospardyń basty maqsattaryna saı keletin, óz baǵytyna aıryqsha nazardy talap etedi.