Ekologtar aqyl-keńesin jetkizdi.
Qazaqstan Prezıdenti Ekologıa mınıstrine sógis jarıalaı otyryp, aqbókenderdi qyrýdan basqa jol izdeýdi tapsyrdy. Mamandar basqa joly baryn aıtty, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz Inbusiness.kz silteme jasap.
Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev Úkimettiń keńeıtilgen otyrysynda Ekologıa, geologıa jáne tabıǵı resýrstar mınıstri Serikqalı Brekeshevke sógis jarıalaǵany málim. Buǵan geologıa salasynyń degradasıaǵa ushyraýy syrtynda, bas ekologtyń 80 myń kıikti qyrýǵa ruqsat etpekshi bolǵany da yqpal etti. Óıtkeni olar ár óńirde eginge jaýdaı tıip jatqan kórinedi.
Dál qazir qoryqshylarmen birge aımaqta túz taǵylarynyń mekenin aralap, reıd júrgizip júrgen Májilis depýtaty Baqytbek Smaǵul osyǵan qatysty pikirin bildirdi.
«Bul másele jóninde mamandardyń, ekologtardyń aqyl-keńesin tyńdadym. Olar kıikterdi atýmen problema joıylmaıdy deıdi. Sebebi bul – keshendi túrde sheshýdi qajet etetin túıtkil. Birinshiden, Qazaqstanda sý kózderi tartylyp qalýda. Sodan aýǵan aqbókender jasandy sýlandyrylatyn egistikterdi jaǵalaıdy. Ekinshiden, jergilikti ákimdikter aýyl sharýashylyǵy jerlerin beıbereket tarata beredi, bul salada ǵylymı negizdelgen kózqaras joq. Saldarynan kıikterdiń jaıylymy da tarylyp barady. Kıik eginge emes, birinshi kezekte buryn jaıylǵan jerine keledi. Túz taǵysy adamnyń emes, tabıǵattyń zańyna baǵynady ǵoı», – dedi Baqytbek Smaǵul.
Mamandardyń aıtýynsha, budan basqa da aýyr, salmaqty problemalar bar. Mysaly, Úkimet Qazaqstandy aıqush-uıqysh halyqaralyq trassalarmen, aqyly joldarmyn jabýda. Trassanyń bári "syrttan aqysyn tólemegen kólik kelip qosylmasyn" dep, qaptalynan qorshap tastalady. Odan kıikter de óte almaıdy. Bul aqbókenderdiń tabıǵı mıgrasıasyn buzdy, kıik tabyndary bir-birimen aralasa almaı qaldy. Saldarynan, ózge popýlásıalarmen, tabyndarymen aralasyp, qanyn jańarta almaı, tuqymy azǵyndala bastady degen derekter bar. Ondaı kıikter aýrýshań keledi, qatań ári ózgere bastaǵan klımatqa shydaı almaı qyrylýy yqtımal.
Bul rette depýtat Indýstrıa jáne ınfraqurylymdyq damý mınıstrligine jol, ásirese magıstral salǵanda, odan kıikter, janýarlar ótýi úshin jerasty ótpesin qosa qarastyrýdy usyndy.
«Prezıdenttiń aıtqan synyna tolyq qosylamyn. Qazaq úshin kıeli janýardy qyrýǵa bolmaıdy, qazir 80 myńyn atsa, kelesi jyly odan da kóbin qyrýǵa týra keledi. Bul iske mınıstr restorannyń mázir-menúin qaraǵandaı kózqaraspen emes, Qasym-Jomart Kemeluly aıtqandaı, ultymyzdyń mentalıtetin eskerip, kásibı turǵydan kelgeni jón. Adamzattyń tabıǵı úılesimi de, jahandyq jasyldar qozǵalysy da osyny talap etedi. Osy oraıda aımaqqa saparym aıasynda búginimdi Orman sharýashylyǵy jáne janýarlar dúnıesi komıtetiniń «Ohotzooprom ÓB» RMQK Qyzylorda óńirlik fılıaly qyzmetkerlerimen birge ótkizdim. Reıdtik aralaýyna qatystym. Biraz jaıtqa qanyqtym», – deıdi Baqytbek Smaǵul.