Ulan-Batyrdan bastaý alǵan Mońǵolıa qazaqtarynyń kezdesýi Baıan-Ólgıılegi negizgi jıyn – kishi Quryltaıǵa ulasty. Osy maqsatta Mońǵolıaǵa jumys sapary aıasynda 6 shildede QR Prezıdentiniń keńesshisi Málik Otarbaev, QR Syrtqy ister mınıstrligi «Otandastar qory» KeAQ prezıdenti Abzal Saparbekuly, Qazaqstan Respýblıkasynyń Mońǵolıadaǵy Elshisi Ǵabıt Beıbituly Qoıshybaev pen bir top QR Parlamenti Senaty men Májilis depýtattary bastaǵan qazaqstandyq delegasıa músheleri Baıan-Ólgıı aımaǵyna at basyn tiredi. Sondaı-aq, Quryltaı qatysýshylary arasynda Qazaqstannan kelgen dıplomatıa ardagerleri, zıaly qaýym ókilderi, qoǵam qaıratkerleri men Túrkıa jáne Reseıden kelgen qandastar da bar.
Baıan-Ólgııdegi ekijaqty kezdesý
Arnaıy saparmen kelgen qonaqtardy Baıan-Ólgıı aımaǵynyń ákimi Kamelıat Ahmadıauly men Baıan-Ólgıı halqy áýejaıdan shashý shashyp qarsy aldy.
Aımaq gýberantory Kamelıat Ahmadıauly, Maslıhat Tóraǵasy Habyl Shárıvuly bastaǵan delegasıalar arasyndaǵy kezdesýde Abzal Saparbekuly qazaqstandyq delegasıa quramyn tanystyryp, Ulan-Batyrda bolatyn is-sharalar týraly aıta kele, aldaǵy Kishi Quryltaı jumysyna sáttilik tiledi.
Óz kezeginde Kamelıat Ahmadıauly «Bermeseń almaısyń! Barmasań alystaısyń!» demekshi, 10 jyldan asa úzilip qalǵan Mońǵolıa qazaqtarynyń kishi Quryltaıynyń qaıta jalǵasyn tapqanyna asa qýanyshty ekenin aıtty. Qazaqstandyq delegasıa quramynda QR Prezıdentiniń keńesshisi men senator, depýtattardyń bolýy da bul is-sharaǵa erekshe mańyz berýdiń dáleli dep atap ótti. Aımaq gýbernatory ólkeniń ekonomıkalyq-áleýmettik ahýaly jáne halyqtyń tynys-tirshiligi týraly keńinen málimet berdi.
Kezdesýde sóz alǵan Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń keńesshisi Málik Otarbaev Prezıdent Qasym-Jumart Kemelulynyń ystyq sálemin jetkizýge arnaıy kelgenin aıtyp, Qazaqstan qashanda ishki tynyshtyqpen qatar syrtqy baılanysty úzbeý saıasatyn nyq ustanatynyn, sonymen qatar qashanda shette júrgen qandastarymyzdyń máselesin nazarda ustaıtynyn, olarmen baılanysty nyǵaıta túsýge asa mán beretinin jetkizdi.
Ekijaqty kezdesýde QR Májilis depýtattary Únzıla Shapak, Nurgýl Taý, Jarqynbek Amantaı da sóz sóılep, eki eldiń parlamentaralyq baılanystarynyń kún tártibindegi máseleler, elimizdegi quqyqtyq-demokratıalyq reformalar týraly baıandap ótti.
Baıan-Ólgıı aımaqtyq máslıhatynyń tóraǵasy Baıan-Ólgıı aımaǵynda qazaqtardyń emin-erkin ómir súrýine jaǵdaı jasalǵanyn aıtyp, memleketter arasyndaǵy dostyqtyń mańyzdylyǵyna toqtaldy.
Sonymen qatar, basqosýda Baıan-Ólgeıdegi qandastarmen rýhanı-mádenı baılanysty arttyrý máseleleri de taqyrypqa ózek boldy.
Hovdydaǵy qazaq konserti
Sol kúni Mońǵolıadaǵy qazaqtardyń IV kishi Quryltaıy aıasynda Hovd qalasynda Qazaqstannan kelgen Qaraǵandynyń Táttimbet atyndaǵy akademıalyq qazaq halyq aspaptar orkestri turǵylyqty halyqqa arnap konsert berdi.
Osy shara bastalarda Qazaqstan Respýlıkasy Parlamenti Senatynyń depýtaty Ǵalıasqar Sarbasov pen Májilis depýtaty Bolat Kerimbekov jáne jergilikti qazaq belsendisi Baǵdal Shámeıhauly qonsertke jınalǵan jurtshylyq aldynda sóz sóılep, eki el arasyndaǵy dostyq pen yntymaqtastyq qatynastar, parlamentaralyq baılanystar, mádenı-gýmanıtarlyq is-sharalar jaıyna toqtaldy. Sondaı-aq jınalǵandar tarapynan qoıylǵan suraqtarǵa jaýap berdi.
Konsertte qazaq jáne mońǵol halyq ánderi shyrqalyp, dástúrli kúıler men halyqqa keńinen tanymal mýzykalyq shyǵarmalar oryndaldy.
Qazaqstan Prezıdenti qandastar Quryltaıyna quttyqtaý joldady
Mońǵolıadaǵy qazaqtardyń IV kishi Quryltaıy 7 shildede Baıan-Ólgeıdegi Muhamedqalı Qurmanhan atyndaǵy Qazaq mýzykalyq drama teatrynda ótti.
Kishi Quryltaıdyń saltanatty jıynyn ashqan Baıan-Ólgeı aımaǵynyń basshysy Kamelıat Ahmedıauly atajurt Qazaqstannan kelgen qurmetti delegasıa múshelerine alǵysyn aıtyp, osynaý quryltaıdyń Mońǵolıa men Qazaqstan qatynastaryna, onyń ishinde 100 myńnan astam qazaq shoǵyrlanǵan aımaqtyń Qazaqstanmen rýhanı baılanysyna eleýli úles qosatynyna senim bildirdi.
Alqaly jıynǵa arnaıy kelgen Qazaqstan Prezıdentiniń keńesshisi Málik Otarbaev Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaevtyń Kishi quryltaı qatysýshylary men Mońǵolıa qazaqtaryna arnaǵan quttyqtaý sózin oqyp berdi.
Quttyqtaýda el Prezıdenti eki halyqtyń dostyǵy men yntymaqtastyǵyn nyǵaıtatyn mádenı, iskerlik baılanystardyń mańyzyn aıtyp, Quryltaı jumysyna sáttilik tilegen.
Budan soń sóz alǵan «Otandastar qorynyń» prezıdenti Abzal Saparbekuly aımaq halqynyń rıasyz kóńili men shyn yqylasyna alǵysyn bildirip, Qor jumysynyń negizgi baǵyttary men maqsat-mindetterine toqtaldy. Atap aıtqanda, jastardyń bilim alý, mamandyq tańdaý, jas býynnyń túrli tarıhı tanymdyq jobalarǵa belsene qatysýy, qazaq dástúrleri men rýhanı qundylyqtarynyń shetelderdegi qandastar arasynda saqtalýy, Qazaqstan memleketiniń shettegi qazaqtardy jáne kóship keletin qandastarǵa qoldaý sharalary týraly keńinen aqparat berdi.
Al aımaqtyq Hýral tóraǵasy Qabyl Sháripuly Baıan-Ólgeı aımaǵynyń tarıhy men damýy, onyń Qazaqstanmen baılanysyna toqtaldy.
Jıynda osy sharaǵa arnaıy kelgen Qazaqstan Parlamenti Májilisiniń depýtattary – Nýrgýl Taý, Jarqynbek Amantaı, Únzıla Shapaqqyzy da sóz alyp, óz oılaryn ortaǵa saldy. Olar qazaq-mońǵol qatynastarynda qazaq qandastardyń «altyn kópir» bolatynyna keńinen toqtalyp, eki el arasyndaǵy dostyq pen yntymaqtastyqty nyǵaıtatatyn birqatar máselelerdi júzege asyrý qajettigine toqtaldy. Depýtat Ýnzıla Shapakqyzynyń pikirinshe, aımaqaralyq Óskemen – Ólgıı – Hovd áýe reısteriniń ashylýy, Baıan-Ólgııde nemese Hovdyda Qazaqstan Respýblıkasynyń Konsýldyǵynyń ashylýy eki el arasyndaǵy qarym-qatynastyń jańa deńgeıge kóterilýine yqpal etpek.
Budan bólek, Quryltaıda ólkedegi bilim berý jaıy da áńgime arqaýyna aınaldy. «Sana» úkimettik emes uıym dırektory Sholpan Hasenqyzy balalardy oqytýda arnaıy maman-pedagogtardyń, sondaı-aq qazaq tilinde matematıka, fızıka, hımıa pánderiniń oqýlyqtarynyń qajettiligin tilge tıek etti. Muny ońtaıly sheshý úshin Qazaqstan men Mońǵol eli arasynda kelissóz júrgiziletinine úmit artatynyn jetkizdi.
Qoǵam belsendisi Habsatar Omarulynyń aıtýynsha, Ólgııde Qazaqstannyń kómegimen qazaq mektebi men balabaqsha salynýy jas býynnyń bilim men ǵylymǵa umtylýyna serpin bermek. Al, jastar ókili Ǵıbrat qatysýshylardyń nazaryn qazaq tilindegi ǵylymı-tehnıkalyq kitaptardyń tapshylyǵyna jáne ólke órenderin tıisti ádebıettermen qamtamasyz etý jaıyna aýdardy.
Quryltaı barysynda Muhamedqalı Qurmanhan atyndaǵy Qazaq mýzykalyq drama teatrynda Muhamedqalı Qurmanhannyń eskertkishi ashylyp, onyń «Ǵulamanyń ǵumyry», aımaqtyń alǵashqy basshylarynyń biri, qoǵam qaıratkeri Qyzyrhan Qusbekulynyń eskertkishi men kóshe ataýynyń berilýi, «Ómirim –ózim, ómirim – isim» atty kitaptarynyń da tusaýkeserleri ótti. Sondaı-aq, jastar arasynda ulttyq oıyndar (toǵyzqumalaq, asyq atý, qazaqsha kúres) ótti.
Qandastar marapattaldy
Alystaǵy aǵaıynnyń basyn qosyp, kókeıkesti máseleler kóterilgen alqaly jıyn aıasynda qazaq mádenıeti men tiliniń damýyna erekshe úles qosqan belsendiler, zıaly qaýym ókilderi jáne óner qaıratkerleri memlekettik nagradalarmen marapattaldy. Atap aıtqanda, Qazaqstan Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaevtyń jarlyǵymen Mońǵolıadaǵy qazaq zıalysy Qabsattar Omaruly men kásipker-mesenat Murat Dákeıulyna «Shapaǵat» medali, eńbegi sińgen bir top azamatqa QR Prezıdentiniń Alǵys haty tósbelgimen birge tapsyryldy. Sondaı-aq, Otandastar qorymen belsendi jumys jasap júrgen azamattar Qoǵamnyń estelik medalderine ıe boldy.
Sonyń ishinde:
«SHAPAǴAT» MEDALİ
1.Qabsattar Omaruly - Mońǵolıa qazaqtarynyń aqsaqaly, ult janashyry saıasatker, Baıan-Ólgeı burynǵy ákimi;
2.Murat Dákeıuly - Kásipker-mesenat
QR Prezıdentiniń tós belgisi men alǵys haty
1.Kámelıat Ahmedıauly - Baıan-Ólgıı aımaǵynyń ákimi;
2.Qabyl Sháripuly - Baıan-Ólgıı aımaǵynyń Azamattyq ókilderi quryltaıynyń tóraǵasy;
3.Shynaı Rahmetuly - Mońǵolıanyń halyq jazýshysy;
4.Dármen Quzykeıuly - Aımaqtyq Azamattar ókilderi Quryltaı múshesi, eks-ákim;
5.Baǵdal Shámeıhanuly - Hovd aımaǵynyń ákimdigi Qarjy departamentiniń dırektory;
6.Ospan Nábıuly - Baıan-Ólgıı aımaǵynyń tele-radıo kesheniniń dırektory;
7.Altyngúl Dálelqyzy - Baıan-Ólgıı aımaǵynyń A.Babıuly atyndaǵy ortalyq kitaphananyń basshysy;
8.Sáıgúlik Janymhanqyzy - M.Qurmanhan atyndaǵy Mýzykalyq drama teatrynyń dırektory;
9.Aıshagúl Azamatqyzy - Aımaqtyq mýzeı dırektory;
«Otandastar Qory» alǵys haty jáne «Alǵys» estelik medali
1.Baýyrjan Dáleluly - Baıan-Ólgıı aımaǵynyń burynǵy Azamattar hýral tóraǵasy, ákimi;
2.Ǵylymhan Áıipuly - Baıan-Ólgıı aımaǵynyń burynǵy ákimi;
3.Lazathan Burańuly - Baıan-Ólgıı aımaǵynyń burynǵy Azamattar hýral tóraǵasy;
4.Beıbithan Nurıuly - Baıan-Ólgıı aımaǵynyń burynǵy Azamattar hýral tóraǵasy;
5.Baqyt Odynaıuly - Mońǵolıanyń eńbek sińirgen sportshysy, ataqty palýan;
6.Zarqum Baımergenuly - Jazýshy, qoǵam qaıratkeri;
7.Shildebaı Qylańbaıuly - Jýrnalıs;
8.Mankeı Turdyhan - №6 Ólgıı orta mektep dırektory;
9.Rysbek Zurǵanbaıuly - Jazýshy, Mońǵolıa jáne Qazaqstan Jazýshylar odaǵynyń múshesi;
10.Qaınar Qaısanaı - Aımaq dene shynyqtyrý jáne sport basqarmasynyń basshysy, boks treneri;
11.Ómirbek Bıqumaruly - Mońǵolıa Ǵylym akademıasynyń Baıan-Ólgıı bólimshesiniń bastyǵy, t.ǵ.k.
12.Qınalǵan Jylqaıdarqyzy - Muǵalim, PhD;
13.Janarbek Aqybıuly - Jazýshy, sportshy;
14.Erkinbek Bódenuly - Baıan-Ólgıı aımaǵy Jýrnalıser odaǵynyń tóraǵasy;
15.Ertaı Mońǵolhan - Mýzykalyq drama teatr rejıseri;
16.Erbol Domanuly - Baıan-Ólgıı aımaǵy ákimdiginiń Halyqaralyq baılanystar bóliminiń basshysy;
17.Erbaqyt Núsipuly - Jazýshy, Mońǵolıa jáne Qazaqstan Jazýshylar odaǵynyń múshesi;
18.Nurbolat Ónerhanuly - «Monsame» Mońǵolıa aqparattyq agenttiginiń Baıan-Ólgıı aımaǵyndaǵy jýrnalısi, «Mońǵolıa qazaqtarynyń til jáne
mádenıetin qoldaý odaǵynyń» tóraǵasy;
19.Saǵym Beıbitqyzy - Baıan-Ólgıı aımaǵy ákimdiginiń Mádenıet bóliminiń qyzmetkeri, ánshi;
20.Aınagúl Aıyphanqyzy - Jeke kásipker, 2022 jylǵy «The International Women’s Entrepreneurial Challenge Foundation» syılyǵynyń ıegeri;
21.Berdibek Dáýletbek - kompozıtor, ánshi.