Qazaqstan Respýblıkasynyń Premer-Mınıstri Oljas Bektenovtyń tóraǵalyǵymen ótken Úkimet otyrysynda aýyldyq aýmaqtardy damytý máselesi qaraldy.
Premer-Mınıstrdiń orynbasary – ulttyq ekonomıka mınıstri Nurlan Baıbazarov aýyldyq jerlerdi damytýdyń aǵymdaǵy jaı-kúıi týraly baıandady. Vıse-premerdiń aıtýynsha, búginde elimizde 6 256 aýyldyq eldi meken bar, olarda 7,6 mln azamat nemese respýblıkadaǵy halyq sanynyń 38,4%-y turady, dep habarlaıdy almaty-akshamy.kz
2019-2023 jyldary «Aýyl – el besigi» jobasy aıasynda 1,8 myń aýyldyq eldi mekende 524 mlrd teńge somasyna 5,4 myń joba iske asyryldy. Sondaı-aq 85 medısınalyq-sanıtarıalyq alǵashqy kómek nysany salyndy, 10,5 mlrd teńgege 1,8 myń medısınalyq tehnıka satyp alyndy, 120 órt sóndirý beketi quryldy. Internetke Wi-Fi HotSpot tehnologıasy boıynsha 176 aýyl qosylǵan.
Mamandardy tartý úshin «Dıplommen aýylǵa» jobasy aıasynda búdjettik nesıe mólsheri 1,5 myńnan 2,5 myń AEK-ke deıin ulǵaıtyldy.
Óńirlerdegi aýyldyq jerlerdi damytý týraly Túrkistan oblysynyń ákimi Darhan Satybaldy, Almaty oblysynyń ákimi Marat Sultanǵazın, Abaı oblysynyń ákimi Nurlan Uranhaev baıandama jasady.
Úkimet basshysy ár aýyl turǵyny turmystyq ahýaldyń jaqsarǵanyn qalaıtynyn aıtty. Premer-Mınıstr Óńirlik standarttar júıesine sáıkes, ákimdikterge aýyl turǵyndarynyń turmys sapasyn jaqsartý boıynsha mindetter qoıdy. Obektiler men qyzmetterdiń naqty tizbesi osy Júıede qamtylǵan. Tizbede jazylǵan ıgilikterdiń barlyǵy árbir eldi mekende bolýǵa tıis.
«Ol úshin biz qala men aýyldyń turmys deńgeıindegi alshaqtyqty birtindep qysqartyp kelemiz. Mundaǵy negizgi faktor – qoljetimdi qyzmetter, ıaǵnı sapaly jol, medısına men bilim berý sıaqty aýyl halqynyń jaıly turmysyna qajetti ıgilikterdiń bolýy. Mektepter men medısınalyq mekemeler – aýyldaǵy eń mańyzdy obektiler. Olarǵa aıryqsha nazar qajet», — dedi Oljas Bektenov.
Oǵan qosa Premer-Mınıstr standarttar júıesin basqa baǵdarlamalyq qujattarmen, sonyń ishinde ulttyq jobalarmen ózara úılestirýdi tapsyrdy.
Mektepterdiń apatty jaǵdaıda bolýynan, densaýlyq saqtaý mekemeleriniń jaramsyzdyǵynan keıbir aýyldar turǵyndary medısınalyq qyzmet jáne bilim alý úshin basqa eldi mekenderge barýǵa májbúr bolyp otyr.
«Aýyldarda aýyz sý men joldardyń sapasyna, elektr qýaty men uıaly baılanystyń jaǵdaıyna jáne Internettiń qoljetimdi bolýyna qatysty myńdaǵan shaǵym kelip túsedi. Munyń barlyǵy aýyl turǵyndarynyń jappaı kóship ketýine sebepshi bolady. Sondyqtan áleýmettik, ınjenerlik jáne kólik ınfraqurylymyn, ásirese shekara mańyndaǵy aýmaqtardyń ınfraqurylymyn damytý jumystaryn kúsheıtý kerek», — dedi Oljas Bektenov.
Osy mindetterdi kezeń-kezeńmen sheshý úshin Úkimnt salyqtardyń jáne búdjetke túsetin tólemderdiń keıbir túrlerin aýyldyq okrýgterdiń búdjetine berýdi jalǵastyrady.
Sonymen qatar Oljas Bektenov mańyzdy ınfraqurylymdyq jobalardy iske asyrýǵa bıznes sýbektilerin tartýdyń mańyzdylyǵyn atap ótti. Birqatar óńirde jaqsy mysaldar bar. Máselen, byltyr Túrkistan oblysynyń Shubarsý aýylynan shyqqan kásipker sol eldi mekenge úlken mektep salyp berdi. Aqmola oblysynyń Qaraótkel aýylynda jeke qarajatqa balabaqsha salyndy.
«Kásipkerler turǵyn úı qurylysyna, joldardy jóndeýge, kóshelerdi abattandyrýǵa, qoǵamdyq demalys oryndaryn salýǵa qoldaý kórsetýde. Elimizde mundaı jaqsy mysaldar jetkilikti. Ákimdikter aýyl turmysyn jaqsartý isine bıznesti de belsendi jumyldyrýǵa tıis», — dedi Premer-Mınıstr.
Úkimet basshysy aýyldardaǵy kadr máselesine erekshe nazar aýdardy. Ákimdikter aýyldyq jerlerde kadr tapshylyǵy máselesin sheshýi qajet. Kelgen mamandarǵa, ásirese jastarǵa, sonyń ishinde «Dıplommen aýylǵa» jobasy aıasynda kórsetý kerek.
Máseleni qaraý qorytyndysy boıynsha Oljas Bektenov aýyldyq aýmaqtardy damytý tujyrymdamasynyń is-sharalaryn iske asyrý boıynsha birqatar naqty tapsyrma berdi:
-
jobalardyń basymdyǵyn jáne aýyl turǵyndarynyń barlyǵyna birdeı ıgilikter men qyzmetterdiń qoljetimdi bolýyn nazarda ustaı otyryp, aýyldyq eldi mekenderdiń ınfraqurylymyn damytý;
-
aýyldaǵy tynys-tirshilikti qamtamasyz etý máselelerin sheshýdiń tıimdiligin arttyrý úshin aýyldyq okrýgter ákimdikteriniń kiris bazasyn keńeıtý máselesin pysyqtaý;
-
aýylda ınfraqurylymdyq jobalardy iske asyrýǵa búdjetten tys qarajat tartý boıynsha ákimdikterdiń jumysyn baǵalaý úshin naqty ındıkatorlardy aıqyndaý kerek.