Atom elektr stansıasy jumys istegende paıda bolatyn paıdalanylǵan ıadrolyq otynmen ne isteý kerek degen suraqqa jaýap bereıik.
Ortasha eseppen alǵanda, VVER-1000 nemese VVER-1200 reaktorlaryna shamamen 80 tonna belgili bir deńgeıde baıytylǵan ýran júkteledi. Iaǵnı, batareıany salyp, sodan keıin ony shyǵaryp alatyndaı, kólemi ózgermeıdi: 80 tonna júktelgendeı, 80 tonna shyǵarylady. Ýran tabletkalary arnaıy sırkonıı tútikshelerde oqshaýlanǵan. Bul ýran tabletkalary eń kóp degende 5 paıyzǵa deıin janyp ketedi, al qalǵany bolashaqta qaıtadan paıdalanýǵa bolady. Árıne, radıohımıalyq zaýyttarda ony qaıtadan tazartatyn bolady. Qazir álem boıynsha osy baǵytta jumys júrgizilýde, bul – eń perspektıvaly taqyryptardyń biri.
Bul qanshalyqty qaýipsiz?
Qoımada saqtalatyn paıdalanylǵan ıadrolyq otynnyń qaýipsizdigi týraly sóz qozǵaǵanda, bir mańyzdy nárseni túsiný kerek: Qazaqstandaǵy ýran ken oryndarynda, tipti jabyq ken oryndarynda radıasıalyq fon Almaty qalasyna qaraǵanda tómen. Radıasıanyń negizgi kózi – granıt, sondaı-aq beton men sementten bólinetin radon. Iaǵnı, kez kelgen radıasıalyq obekttiń qorshaǵan ortaǵa áseri durys basqarylyp otyrsa, onyń qaýipsizdigi qamtamasyz etiledi. Reaktor jumys istegen kezde onyń aınalasy birneshe metrlik arnaıy beton qabatymen qorshalady, al atom salasyndaǵy mamandar ondaǵan jyldar boıy qaýipsizdik talaptaryna saı jumys isteıdi.
Atom energetıkasy – elimizdiń damýyndaǵy mańyzdy qadam. Sondyqtan onyń qaýipsizdigi men bolashaǵy týraly durys aqparatty túsinip, sheshim qabyldaý óte mańyzdy. AES – bul tek energıa emes, sonymen qatar turaqty damý, ekonomıkalyq ósim jáne ekologıalyq qaýipsizdik kepili.