Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń bastamasymen alǵash ret "Garden Day — Aport" atty baqsha kúni atalyp ótti. Bul erekshe shara Qazaq jemis-kókónis sharýashylyǵy ǵylymı-zertteý ınstıtýtynyń Talǵar aımaqtyq fılıalynda uıymdastyryldy. Aýyl sharýashylyǵy mınıstrliginiń málimdeýinshe, bul bastama elimizdiń aýyl sharýashylyǵy men ulttyq brendimiz – aport almasyn qaıta jańǵyrtýǵa baǵyttalǵan.
İs-sharaǵa elimizdiń Aýyl sharýashylyǵy vıse-mınıstri Erbol Tasjúrekov, Almaty oblysy ákiminiń orynbasary Nurjan Qudaıbergenov, ǵylymı-zertteý ınstıtýttarynyń basshylary, agrobıznes ókilderi jáne Túrkıa, Polsha men Bolgarıadan kelgen ǵalymdar qatysty.
Aport almasy – Qazaqstannyń erekshe tabıǵı baılyǵy, sondyqtan ony qaıta jańǵyrtý – ulttyq mádenıet pen aýyl sharýashylyǵy úshin mańyzdy is. Qazaqstan Respýblıkasy Ulttyq ǵylym akademıasynyń prezıdenti Aqylbek Kúrishbaev «Talǵar» fılıalynda 5 gektar jerge Almaty aporty men Qan qyzyl aport almasynyń analyq kóshetteri otyrǵyzylǵanyn atap ótti. Bul kóshetter aporttyń 115 klonynan dámdik sapasy men aýrýǵa tózimdiligine qaraı muqıat iriktelgen. Sonymen qatar, genetıkalyq taldaý arqyly Sıvers jabaıy almasynyń sorttary tańdalyp, aportpen úılesimdi túrde otyrǵyzyldy.
Eske salsaq, 2023 jyly Qazaqstanda 251,5 myń tonna alma ósirildi, onyń ishinde 98,5 myń tonnasy ımporttalǵan ónim bolyp tabylady. Ónerkásiptik baqtarda 194,1 myń tonna alma jınalǵan. Al bıyldyń alǵashqy jartysynda elge 94 myń tonna alma ımporttaldy.
Aýyl sharýashylyǵy vıse-mınıstri Erbol Tasjúrekov jemis-jıdek sharýashylyǵynyń el ekonomıkasy men azyq-túlik qaýipsizdigi úshin erekshe mańyzdy ekenin atap ótip, bul saladaǵy baǵbandardy qoldaý sharalary týraly egjeı-tegjeıli baıandady. Ol sonymen qatar aport almasyn qaıta jańǵyrtý jáne saqtaý boıynsha sharalardyń mańyzdylyǵyn, ónimniń ekologıalyq qaýipsizdigi men topyraq qunarlylyǵyn qalpyna keltirýdiń jańa tásilderin tilge tıek etti.
İs-sharaǵa qatysýshylar jemis-jıdek sharýashylyǵynyń bolashaq damý joldary men aport almasynyń ulylyǵyn qaıta oraltý boıynsha josparlarymen tanysyp, bul baǵyttaǵy ǵylymı-praktıkalyq usynystardy tyńdap qaıtty. Aport almasynyń hosh ıisi men dámi bir kezderi búkil álemge tanymal bolǵan, endi bul mura qaıta jandanyp, bolashaq urpaqqa saqtalyp qalmaq.