Qazirgi zamannyń basty qaýipteriniń biri — terorızm. Álemniń kóptegen eli bul qatermen kúresip keledi, al Qazaqstan da óz azamattarynyń qaýipsizdigin qamtamasyz etý úshin túrli aldyn alý sharalaryn júrgizip jatyr. Degenmen, memlekettiń ǵana emes, ár azamattyń da jaýapkershiligi bar. Terorızmge qarsy kúres tek arnaıy organdardyń mindeti emes — bul bizdiń de ortaq mindetimiz. Endeshe, qarapaıym azamat retinde biz ne bilýimiz kerek?
Kúdikti belgilerdi taný
Kúndelikti ómirde keı jaǵdaılar nazar aýdarýdy talap etedi. Mysaly:
-
Qoǵamdyq oryndarda ıesiz qalǵan sómke, qorap, zat;
-
Belgili bir ǵımaratty, kólikti nemese adam nópirin uzaq ýaqyt baqylap júrgen beıtanys adam;
-
Belgisiz qurylǵylar, symdar nemese ıis;
-
Adamdardyń kúdikti minez-qulqy — asyǵys áreket etý, syrt kózden qashqaqtaý.
Mundaı belgilerdi baıqasańyz, zatqa jaqyndamańyz jáne dereý quqyq qorǵaý organdaryna habarlasyńyz: 102 nemese 112.
Aqparattan saq bolý
Internet pen áleýmettik jeliler arqyly túrli jalǵan aqparattar taraýy múmkin. Keıde terorıstik uıymdar nasıhat júrgizý úshin osy quraldardy paıdalanady. Sol sebepti:
-
Beıtanys adamdardan kelgen kúdikti siltemelerge ótpeńiz;
-
Jalǵan jańalyqtardy taratpańyz;
-
Kúmándi toptarǵa nemese kanaldarǵa jazylmańyz;
-
Balalaryńyzdyń ınternettegi áreketterin baqylańyz.
Qaýipsizdik nusqaýlaryn bilý
Kópshilik jınalatyn jerlerde (saýda ortalyǵy, teatr, mektep, vokzal) evakýasıalyq joldar men qaýipsizdik belgilerine nazar aýdaryńyz. Tótenshe jaǵdaı kezinde:
-
Sabyr saqtap, dúrbeleńge salynbańyz;
-
Jaqyn adamdardy qaýipsiz jerge alyp shyǵyńyz;
-
Arnaıy qyzmet ókilderiniń nusqaýyn oryndańyz;
-
Foto nemese vıdeo túsirýge emes, qaýipsizdikke mán berińiz.
Esińizde bolsyn!
Kez kelgen kúmándi jaǵdaıdy baıqasańyz — 102 nemese 112 nómirine qońyraý shalyńyz.