Sanjar Asfendıarov atyndaǵy Qazaq ulttyq medısınalyq ýnıversıtetiniń 6 kýrs ınternatýra stýdenti Arýjan Qalıhanova demensıa, aýtızm, alsgeımer sındromy, daýn, shızofrenıa, epılepsıa, qant dıabeti jáne sozylmaly aýrýlary bar adamdarǵa arnalǵan erekshe bilezik oılap tapaty.
Joba júzege asatyn bolsa, onyń baǵasy da qoljetimdi bolmaq, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz
Arýjan Qalıhanovanyń aıtýynsha, mundaı ıdeıa oǵan 2 kýrsta oqyp júrgen kezde kelgen. Oǵan kóshede talyp qalǵan adam sebep bolǵan.
«Dalada bir adam esinen tanyp, qulap qaldy. Kóshede ketip bara jatqandar birden qorshap aldy. Men de júgirip bardym. Biraq ol kisige ne bolǵanyn, qalaı kómektesý kerektigin eshqaısymyz bilmedik. Qolymyzdan tek jedel járdem shaqyrýǵa ǵana keldi. Sol kezde bir belgi beretin aksesýar bolǵanda ǵoı dep oıladym. Sodan adam ómirin qutqaratyn bilezik jasadym. Iaǵnı, ol birinshi medısınalyq kómekti tez kórsetýge arnalǵan bilezik. Eger qoǵamdyq orynda, kóshede naýqas adamnyń jaǵdaıy nasharlap ketetin bolsa, onda kezdeısoq ótip bara jatqandar bilezikke engizilgen aqparatty oqyp, kómektese alady», - deıdi ol.
Spıkerdiń sózinshe, bileziktiń artyqshylyǵy – biregeıliginde. Qazaqstanda bilezikter tek qabyldaý bóliminde pasıentterdi irikteý úshin ǵana qoldanylady, AQSH-ta osyǵan uqsas bilezikter bar.
«Amerıka Qurama Shtattaryndaǵy medısınalyq bilezikte tek QR kod qana engizilgen. Ony skanerlese pasıenttiń ózi jazǵan aqparaty ǵana shyǵady. Medısınalyq qujattar, ishetin dári-dármegi týraly aqparat joq. Mysaly dárigerdiń kórinýinen keıin jańa aqparatty engizýdi umytyp ketse, bilezik óz fýnksıasyn tolyǵymen atqara almaıdy. Sondaı aq olar jyl saıyn bizdiń valútamen eseptegende 13 000 tenge tólep turýy kerek, tólemese QR istemeıdi. Bul bileziktiń baǵasynan bólek soma. Al men usynyp otyrǵan jobada bir ret satyp alyp ómir-baqı esh alańsyz qoldanasyz, aqparat, barlyq qujat avtomatty túrde aýysyp otyrady, baǵasy da qoljetimdi», - dep atap ótti Arýjan Qalıhanova.
Ideıaǵa sáıkes, bul bilezikter ustamasy bar (epılepsıa, dıabet) ári sozylmaly aýrýlary bar adamdarǵa (astma, HOBL, gıpertonıa, arıtmıa), nevrologıalyq naýqastarǵa (demensıa, aýtızm, Alsgeımer sındromy, Daýn aýrýy, shızofrenıa) baǵyttalǵan. Jedel járdem dárigerleri kodty skanerleý arqyly naýqastyń Damumed qosymshasyn kóre alady.
«Kóshede ustamasy ustap qalǵan naýqasqa, qarapaıym adam da qol ushyn soza alady. Bileziktegi «ıngalátor sómkede» degen aqparat arqyly medısınalyq kómek kórsetýge bolady. Sondaı-aq jaqyndarynyń baılanys nómeri jáne dárilerge alergıasy jazylady. Jedel járdem dárigerleri QR kodty skanerleý arqyly, Damumed-tegi naýqastyń medısınalyq kartasyna ótedi», - dep túsindirdi stýdent.
Arýjan Kalıhanova, joba alǵashynda ámıan retinde jaryqqa shyǵatynyn jetkizdi.
«Onyń ishinde portatıvti kartochka bolady. Joba Demo Day fınalısti atanyp, KazNMU Endowment fondynyń qoldaýyna ıe boldy. Qazirgi tańda fond seriktesterdi tabýǵa jáne marketıń salasynda kómek kórsetip jatyr. Búginde bilezikterdi jaryqqa shyǵarý úshin seriktester izdestirilýde», - deıdi joba avtory.