Ol depýtattyq saýalyn Premer-mınıstrdiń birinshi orynbasary Roman Sklárǵa, Bas prokýror Berik Asylovqa joldady.
Májilis depýtaty Baqytjan Bazarbek qazaqstandyq olıgarhtarǵa tıesili bankterdi memlekettik qoldaýdan aıyrýdy usyndy, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz
«30 jylda neshe ret bankterdi kutqardyq! Halyqtyń qazynadaǵy aqshasyna Tımýr Qulybaevtyń, Ádilbek Jaqsybekovtyń jáne basqa da olıgarhtar men joǵary shendilerdiń bankterin qutqarýdy qashan doǵaramyz? Bankterdi emes, halyqty ashtyq pen jumyssyzdyqtan qorǵaý kerek. Sonyń birden bir joly – bankterge kepilge qoıylǵan aýyl sharýashylyq jerlerdi qaıtarýymyz kerek. Ol bankterdiń artynda kim turǵanyn, kimniń ıeliginde otyrǵanyn jáne qandaı jolmen aýyl sharýashylyq jerlerdi kepilge qoıyp jibergenin qoǵam, halyq bilýi qajet», - dedi Baqytjan Bazarbek.
Bas prokýratýranyń málimetinshe, bankter men karjy ınstıtýttarynyń ıeliginde kepildik retinde 2 mln gektar 3,9 myń aýyl sharýashylyq maqsatyndaǵy jerler jatyr.
«Ony bankter jáne qarjy uıymdary ózderi paıdalanbaıdy. Olar sol jerlerdi memlekettik menshikke qaıtarýǵa asyqpaıdy. Osy bankterde kepilge qoıylǵan, qamaýda jatqan 2 mln gektar jerdiń ishinde úlestik aýyl sharýashylyq maqsatyndaǵy jerler bar ekenin halyq bile me? Zańsyz, jemqor ákimderdiń kesirinen paılary, ıaǵnı shartty jer úlesterinen aıyrylǵan aýyl halqy tabanyn tozdyryp, aqıqat izdeý jolynda paılaryn qaıtarý úshin sottasyp álek bolyp júr. Sottar talap aryzdyń kópshiligin qaraýsyz qaldyrady ne bolmasa talaptyń eskirý merzimin qoldanyp, úleskerlerdiń jerlerin bankke kepilge koıý týraly kelisim-sharttaryn buzý týraly talap aryzdaryn qanaǵattandyrýsyz qaldyrady», - dedi depýtat.
Onyń pikirinshe, naqty qadam jasaıtyn ýaqyt kelgen.
«Naqty jer reformasyn bastap, ekinshi deńgeıli bankter men qarjy ınstıtýttarynyń ıeligindegi jerlerge qamqor bolýymyz qajet. Bul da halyqtyń jeri ekenin umytpaýymyz qajet», - dedi Baqytjan Bazarbek.
Ol Úkimet pen Bas prokýratýraǵa mynadaı usynystar aıtty:
Birinshiden, 2025 jylǵa deıin Qazaqstanda jer amnıstıasyn jarıalap, shartty jer úlesinen turatyn jáne bankterde kepilge qoıylǵan jerlerdi úleskerlerge qaıtadan qaıtarýdy kózdeıtin memlekettik jobany qabyldaý kerek. Úleskerlerge erkin jaýapkershiligi shekteýli seriktestikter men ózge sharýashylyq uıymdardan shyǵýdyń zańdy múmkindigin qarastyrý kerek.
Ekinshiden, komersıalyq bankterdiń ıeligindegi 2 mln gektar kólemindegi jerlerdi májbúrli túrde Jer kodeksiniń 92-94 babyna sáıkes memlekettik menshikke qaıtarýdy qamtamasyz etýimiz qajet.
Úshinshiden, qazaqstandyqtardyń shartty jer úlesinen turatyn jer paıdalaný quqyǵyn ekinshi dengeıli bankterde jáne qarjy uıymdarynda kepilge qoıýǵa moratorıı engizý.