Qalada úı janýarlaryn ustaý jáne serýendetý qaǵıdalary bekitildi.
Úı janýarlaryn serýendetýdiń jańa erejeleri, sondaı-aq janýarlardy aýlaý, ýaqytsha ustaý jáne janýarlardy óltirýdiń jańa erejeleri týraly ÓKQ-niń brıfıńinde Almaty qalalyq Kásipkerlik jáne ınvestısıalar basqarmasynyń basshysy Berik Soltanbaev aıtty, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz
Eske sala keteıik, 2021 jylǵy 30 jeltoqsanda Memleket basshysy QR «Janýarlarǵa jaýapkershilikpen qaraý týraly» zańyn qabyldaǵan bolatyn. Ol janýarlardy qorǵaý, olardyń qaýipsizdigin qamtamasyz etý, janýarlarǵa qaraýda adamgershilikti nyǵaıtý jáne janýarlarmen qarym-qatynas jasaý kezinde qoǵamnyń adamgershilik qaǵıdattaryn saqtaý, sondaı-aq janýarlardy ustaý kezinde jeke jáne zańdy tulǵalardyń quqyqtary men zańdy múddelerin qorǵaýdy retteıdi.
Onyń negizinde Ekologıa jáne tabıǵı resýrstar mınıstrligi Janýarlardy ustaýdyń, ýaqytsha ustaýdyń jáne óltirýdiń úlgilik qaǵıdalaryn jáne úı janýarlaryn ustaý men serýendetýdiń úlgilik erejelerin ázirlep, qabyldady. Sonymen qatar, 2023 jylǵy 17 qańtardaǵy Almaty qalasy máslıhatynyń kezekten tys HHHİİ sesıasynda Janýarlardy ustaý, ýaqytsha ustaý jáne óltirý qaǵıdalary, sondaı-aq Almaty qalasynda úı janýarlaryn ustaý jáne serýendetý qaǵıdalary bekitildi. (08.02.2023 bastap qoldanysqa engiziledi)
«Jańa erejeler janýarlarǵa qatygezdik kórsetýdiń aldyn alýǵa, olardyń sanyn adamgershilikpen retteýge, qalanyń veterınarlyq-sanıtarlyq qaýipsizdigin qamtamasyz etýge, sondaı-aq úı janýarlaryn ustaý jáne serýendetý tártibin retteýge baǵyttalǵan. Onda «Aýlaý-Zararsyzdandyrý-Vaksınasıa-Qaıtarý» (AZVQ) baǵdarlamasy arqyly olardyń sanyn gýmanısik jolmen retteý, ustaý tártibine qoıylatyn talaptard qarastyrylǵan», - dedi Berik Soltanbaev.
Baıandamashy 2022 jyldyń naýryz aıyna deıin ustalǵan janýarlardyń ıeleri tabylyp, asyrap alý kelisimderi boıynsha úshinshi tulǵalarǵa berilgenge deıin 3 kún ustalǵanyn, al suraýy joq janýarlar medıkamentozdy uıyqtatýǵa ushyraǵanyn eske saldy.
Endi belgili bir jaǵdaılardy qospaǵanda (eger janýar adamǵa, janýarlarǵa shabýyl jasasa nemese adam ómiri men densaýlyǵyna qaýip tóndirse; kem degende úsh janýar toptasqan bolsa) emdelmeıtin aýrýmen aýyratyn janýarlar adamgershilik turǵysynan QR zańnamasynda tyıym salynbaǵan preparattarmen, (evtanazıa) dári arqyly óltiriledi) qańǵybas janýarlardyń sanyn kez kelgen tásilmen retteýge tyıym salynady.
Osyǵan oraı, qalalyq veterınarlyq qyzmet aýlaý qyzmetin jańartty: ýaqytsha ustaý pýnkti hırýrgıalyq qural-jabdyqtarmen jáne veterınarlyq preparattarmen jabdyqtalǵan: ustaý-zararsyzdandyrý-vaksınasıa-bosatý (UZVB) jáne operasıadan keıingi kútim. Sondaı-aq 200 oryndyq qorshaýlary bar modýldik bloktar ornatyldy.
Ýaqytsha ustaý pýnktinde janýarlardy tirkeýden, tekserýden, ıesin anyqtaýǵa arnalǵan chıptiń bar-joǵyn skanerden ótkizgennen keıin janýarlardyń sýretteri Instagram jelisindegi @aulau_kyzmeti resmı paraqshasynda jarıalanady.
Suraýy joq janýarlar juqpaly aýrýlarǵa dıagnostıkalyq synaqtar men agresıalyq synaqtardan keıin UZVB prosedýrasynan ótip, bırkalar taǵylyp, burynǵy mekendeý oryndaryna jiberiledi.
Qala turǵyndary osy jasyl bırkalarǵa qarap, janýardyń agressıvti emes jáne aınalasyndaǵylarǵa qaýip tóndirmeıtinin túsinedi.
Anyqtama úshin: búginde UZVB baǵdarlamasy iske qosylǵannan keıin burynǵy aýlanǵan jerlerge eriktiler men janýarlardy qorǵaý uıymdarynyń («Amıgo» QQ, «Senim-Meirim», «Aıanysh» QQ, «Animal Security» QQ) baqylaýymen 134 ıt pen bir mysyq shyǵaryldy.
«Bıyl qańǵybas mysyqtarǵa arnalǵan úıler ornatý boıynsha pılottyq jobany iske qosý josparlanýda. Bul jobanyń maqsaty qajetti málimetterdi alý jáne UZVB baǵdarlamasynan ótken qańǵybas ıtter úshin pıtomnıkterdi ornatýdaǵy yqtımal qıyndyqtardy anyqtaý bolyp tabylady. Úısiz janýarlardy qorǵaý áleýmettik mańyzy bar másele ekenin túsinemiz jáne bul máseleni sheshýge árbir adam qatysa alady. Qolǵa alǵan janýarlar úshin biz jaýaptymyz», - dedi B.Soltanbaev.
Almaty qalasynda úı janýarlaryn ustaý jáne serýendetý tártibi úı janýarlarynyń ıeleri men jaýapty tulǵalardyń jaýapkershiligin retteıtin jańa Erejemen aıqyndalady.
Jańa Erejede «jaýapty adam» - janýar ıesiniń jazbasha nusqaýy boıynsha janýar ıesiniń quqyqtary men mindetterin atqaratyn adam sıaqty uǵym engizildi.
Osy Erejedegi jańashyldyq, úı janýarlaryn qaraýsyz qaldyrýǵa bolmaıdy. Mundaı jaǵdaı týyndaǵan jaǵdaıda úı janýarynyń ıesi nemese jaýapty adam janýardy ýaqytsha ustaýǵa úı janýarlaryna arnalǵan panahanaǵa ornalastyrady nemese úshinshi tulǵalarǵa ýaqytsha ustaýǵa beredi, ne janýardy zoologıalyq qonaqúıge ornalastyrady.
Jaraqat pen zıan keltirmeý úshin ıt ıeleri janýarlaryn jańa Erejeniń talaptaryna sáıkes serýendetýleri kerek.
Sondaı-aq, ıttermen kúzetiletin tehnıkalyq qyzmet kórsetý stansıalary, avtoturaqtar, qoımalar sıaqty óndiris oryndary bar menshik ıeleri men jaýapty tulǵalar janýarlardy tek túngi ýaqytta jáne qorshalǵan aýmaqta bos ustaýǵa mindetti. Kúndizgi ýaqytta ıtterdi qorada nemese qarǵybaýmen ustaý kerek.
Qazaqstan Respýblıkasynyń janýarlarǵa jaýapkershilikpen qaraý salasyndaǵy belgilengen zańnamasyn buzǵany úshin jaýapkershilik Qazaqstan Respýblıkasy Ákimshilik quqyq buzýshylyq týraly kodeksiniń 407-2-babymen retteledi. Sondaı-aq belgili bir quqyq buzýshylyq úshin ákimshilik aıyppuldar salýdy qarastyrady jáne olardyń mólsheri de quqyq buzýshylyqtyń aýyrlyǵyna baılanysty (10-nan 40 AEK-ke deıin). Bir sózben aıtqanda, 1 AEK - 3450 teńge.
Jańa Erejeler múmkindigi shekteýli (kórý qabileti nashar) jandardyń jolserik ıtterdi ustaýyn da nazarǵa alǵan, olar saýda oryndarynda, óndiristik zaldarda jáne úı-jaılarda ıelerimen júrýlerine kedergi joq.
«Ákimshilik aıyppuldar bos júrgen ıtter tistegen adamdardyń densaýlyǵyn óteı almaıtynyn árqaısymyz jaqsy túsinemiz. Sondyqtan, úı janýarlary bar qala turǵyndarynyń esine salǵym keledi – «Sizder olar úshin jaýaptysyzdar, sondyqtan úı janýarlaryńyzdyń táýliktiń kez kelgen ýaqytynda basqalar úshin qaýipsiz bolýy úshin barlyq qajetti sharalardy qabyldaýyńyz kerek», - dep túıindedi B. Soltanbaev.