«Almaty sý» kásipornynda «aqyldy sý qubyryn» qurý boıynsha aýqymdy jumys bastaldy
Bul týraly Óńirlik komýnıkasıalar qyzmetiniń brıfıńi barysynda «Almaty sý» MKK bas dırektory İlıas Qazıev habarlady. Atap ótetini, kásiporyn tek Almaty qalasyn ǵana emes, megapolıske irgeles eldi mekenderdi de sýmen jáne káriz júıesimen qamtamasyz etedi, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
İlıas Qazıevtiń aıtýynsha, ótken jyly sýmen jabdyqtaý jáne káriz júıesin jańǵyrtý jáne damytý sharalary jalǵasty. Jumys birneshe baǵytta júrgizildi, eń aldymen, bul nysandardy, jelilerdi jáne jabdyqtardy qys maýysymynda paıdalanýǵa daıyndaý, sondaı-aq jelilerdegi apatty jaǵdaılardy azaıtýǵa jáne sý ysyrabyn azaıtýǵa baǵyttalǵan sharalar boldy.
«Jazǵy jóndeý naýqanynda kásiporynnyń jeke qarajaty esebinen jalpy kólemi 103 550 m3 39 taza sý rezervýary jýylyp, tazalandy, 1,5 myń qudyq, 1,9 myń ventıl, 1050 órt sóndirý gıdranttary aýystyrylyp, jóndeldi, 300 shaqyrym sý qubyry jáne 450 shaqyrym káriz jelileri tazartyldy, 25 shaqyrymǵa jýyq eń apatty jeliler aýystyryldy», - dep atap ótti İ.Qazıev.
2022 jylǵa arnalǵan ınvestısıalyq baǵdarlama sýmen jabdyqtaý boıynsha 2,8 mlrd teńgeni, sý tartý boıynsha 947 mln teńgeni qurady.
Bıznes-prosesterdi ishki ońtaılandyrý júrgizildi, óndiristik jáne tehnologıalyq syzbalardy jańǵyrtý baǵdarlamasy júzege asyrylýda, turǵyndarǵa yńǵaıly bolý úshin jańa qyzmetter engizildi, «aqyldy sý qubyry» - Sıfrly sý qubyryn qurý boıynsha aýqymdy jumystar bastaldy.
«Almaty sý» kásipornynyń bas dırektory atap ótkendeı, qaladaǵy negizgi másele – tozyǵy jetken sý qubyry jelileri, bul belgili bir tutynýshyǵa sý jetkizýdi qıyndatady. Jedel qyzmetter kún saıyn (josparly jumystardyń ornyna) qazý jumystaryn júrgizýge, sýmen jabdyqtaý jelilerindegi apattar men aqaýlardy joıýǵa, sodan keıin asfálttaý men abattandyrý jumystaryn júrgizýge májbúr. Káriz jelilerindegi jaǵdaı da kúrdeli.
Búgingi tańda Almaty qalasy boıynsha sý qubyry jelileriniń tozýy paıyzdyq kórsetkishpen - 54,2%, ıaǵnı, 1943 shaqyrym sý qubyry jelilerin aýystyrý qajet. Káriz jelileriniń 56,6%-y tozǵan, ıaǵnı 1000 shaqyrymnan astamy rekonstrýksıalaý qajet. Atap aıtqanda, Talǵar sý qubyrlarynyń barlyq jelilerin, qala ishindegi magıstraldyq sý qubyrlaryn (Rysqulov, Myńbaev jáne t.b.) kezeń-kezeńimen aýystyrý qajet, Zagorodnyı jáne Býrýndaı iri káriz kolektorlarynyń tozyǵy jetken.
Tozý qarqynyn tómendetý úshin jyl saıyn keminde 104 shaqyrym sý qubyry jelilerin jáne 73 shaqyrym sý burý jelilerin rekonstrýksıalaý qajet, al qoldanystaǵy ınvestısıalyq baǵdarlama jylyna nebári 20-25 shaqyrym qubyrdy qaıta jańartýǵa múmkindik beredi.
Búgingi tańda ınjenerlik jelilerdiń tozý kórsetkishin bir qalypta ustap turý tek jańa jelilerdi salý esebinen ǵana saqtalyp otyr. Kásiporynnyń jóndeý qory tolyǵymen sý jáne káriz tarıfteriniń deńgeıine baılanysty, bizdiń qaladaǵy olardyń baǵasy respýblıkadaǵy eń tómengi kórsetkishterdiń biri bolyp qala beredi.
Buǵan deıin bekitilgen «Almaty qalasyn 2025 jylǵa deıin damytý baǵdarlamasy jáne 2030 jylǵa deıingi orta merzimdi perspektıvalar» aıasynda jeliler men jabdyqtardyń tozý dárejesin tómendetýdi jedeldetý maqsatynda bıyl sýmen jabdyqtaý jáne sý burý salasyndaǵy jańa tarıftik saıasatyn qurý josparlanyp otyr.
«Investısıalardyń ornyna tarıfter» qaǵıdaty boıynsha tarıfterdi engizý ınjenerlik jelilerdi ustaýǵa jáne aýystyrýǵa kóbirek qarajat jınaqtaýǵa jáne kórsetiletin qyzmetterdiń sapasyn arttyrýǵa múmkindik beredi. Kórsetilgen qyzmetter úshin aqy alýdyń ashyqtyǵyn qamtamasyz etý maqsatynda esepke alý júıesin avtomattandyrý, «Almaty – Mart Sıtı» tujyrymdamasy aıasynda negizgi komýnaldyq kásiporyndardyń barlyq esepke alý qurylǵylaryna dachıkter ornatý qarastyrylady», - dedi İ.Qazıev.
Sondaı-aq profılaktıkalyq jóndeý, qashyqtyqtan dıagnostıkalaý jáne energıa tıimdiligin arttyrý úshin zattar ınterneti ádistemesi engiziledi.
Turǵyndardy sý resýrstaryn únemdi paıdalanýǵa yntalandyrý úshin aǵymdaǵy jyly sý eseptegishterin ornatpaǵan tutynýshylar úshin jańartylǵan sý tutyný normalaryn engizý josparlanýda.
Ortalyqtandyrylǵan sý qubyryna qoly jetpeıtin turǵyndardy senimdi sýmen qamtamasyz etý maqsatynda aldaǵy jyldary Qarǵaly, Aqsaı, Ermensaı jáne Barlyq ózenderiniń sý tartý qurylystary iske qosylyp, qosylǵan on eldi mekende 280 shaqyrym sý qubyry jelisi salynady. Bul 232 myń turǵyndy sýmen qamtýǵa jáne qalany ortalyqtandyrylǵan sýmen qamtýǵa 100 paıyz qol jetkizýge múmkindik beredi.