Bul týraly Almaty qalasy ákimi orynbasary A. Qyryqbaev málimdedi, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz
Almaty Qazaqstannyń mádenı astanasy mártebesin saqtap otyr. Qalada elimizdiń jetekshi teatr-kórkemdik, mýzeı jáne kitaphana uıymdary shoǵyrlanǵan, kóptegen mádenı sharalar ótkiziledi. Tek ótken jyldyń ózinde qalalyq mádenı uıymdarǵa 4 mıllıonnan astam adam kelgen.
Almaty qalasyndaǵy kóshi-qon jaǵdaıyn eskere otyryp, jańa almatylyqtar taǵdyrlarynyń qalaǵa jáne onyń bolashaǵyna qatysty ekenin sezindirý úshin, jumystyń mańyzdy baǵyttarynyń biri mádenı baǵdarlamalaý bolyp tabylady.
Osy kontekstegi mádenı baǵdarlamalaý – ýrbanızasıanyń álemdik úrdisteriniń ústemdigi jáne osyǵan baılanysty birizdendirý aıasynda qalalyq mádenı ortanyń ereksheligin, daralyǵyn jáne biregeıligin qorǵaý, saqtaý jáne kóbeıtý tásili. Ol ınfraqurylymdy damytýdy jáne bolyp jatqan oqıǵalardy ǵana emes, sonymen qatar biryńǵaı almatylyq mádenı kodty nyǵaıtýǵa múmkindik beretin, qalalyq biregeılikti barynsha saqtaı otyryp, turǵyndardyń ártúrli sanattary, qala ákimshiligi men halyq arasyndaǵy komýnıkasıa qaǵıdasyn ózgertýdi de qamtıdy.
Búginde Almaty elimizdiń shyǵarmashylyq qoǵamdastyǵy ókilderiniń kópshiliginiń turatyn jeri bolyp tabylady, onda 160 mádenıet mekemesi, 161 tarıh eskertkishi ornalasqan. Kóptegen mekemeler men oqıǵalar aýqymy el kóleminde mádenıet salasynda kóshbasshy bolyp qalýǵa múmkindik beredi, alaıda basqa qalalarmen salystyrǵanda, mysaly, Qazan nemese Barselona, statısıka sonshalyqty ozyq emes.
Qala búginde aldaǵy jyldary sheshýdi qajet etetin birqatar problemalarǵa tap boldy.
Birinshi kezekte - bul mádenıet oshaqtarynyń jetispeýshiligi. Naýryzbaı jáne Alataý aýdandarynda 500 myń turǵynǵa shaqqanda barlyǵy 12 mádenıet nysany, 2 ortalyq aýdanda – 98 nysan bar. 70% tozǵan qoldanystaǵy ınfraqurylym erekshe nazar aýdarýdy talap etedi. Sırk, Memlekettik qýyrshaq teatry, haıýanattar baǵy ǵımarattaryn kúrdeli jóndeý, mýzeılerdiń reekspozısıasy, kitaphana qoryn jańartý jáne t.b. talap etiledi.
Mádenı-demalys ortalyqtarynyń eskirgen formattary olardyń qyzmeti boıynsha «monetızasıalaý» joq ekenin kórsetedi, bul ózin-ózi qamtamasyz etý máselesi joq degendi bildiredi. Qalalyq mádenı uıymdar ózderiniń operasıalyq shyǵyndaryn ózdiginen jaba almaıdy. Mýzeıler, teatrlar, konserttik uıymdar qorǵalý fýnksıasy bar pasıvti «klasıkalyq» mekemeler qyzmetin atqarýda. Ádettegideı, mádenı murany usyný marketıńi joq, repertýar az jańartylady. Jalpy, keńistikter balalarǵa jáne erekshe qajettilikteri bar adamdarǵa meıirimdi emes.
Qala turǵyndarynyń barlyq sanattary úshin keńistikti yńǵaıly etip qana qoımaı, sonymen birge balalyq shaqtan bastap mádenı qundylyqtardy boıyna sińire otyryp, balalarmen shyǵarmashylyq baǵytta úıirme jumystaryn odan ári damytý qajet. Qala turǵyndary men qonaqtary úshin mádenı sharalar alýan túrli emes. Turaqty «brendtik» is-sharalary joq. Mádenı is-sharalardyń 70%-tin konsertter quraıdy.
Zertteý nátıjeleri kórsetkendeı, mádenı-tarıhı obektilerdi jańǵyrtý, jańa kórikti jerlerdi qurý, turaqty halyqaralyq is-sharalar, kreatıvti ındýstrıaǵa ınvestısıalar áleýmettik-ekonomıkalyq damýdy edáýir dárejede negizdeıtin óte tabysty qadamdar jasaýǵa múmkindik beredi.