V jáne S gepatıtteri – álemdegi eń kóp taralǵan ınfeksıa túrine jatady
Aǵymdaǵy jyldyń alǵashqy eki aıynda Almatyda eresek turǵyndar arasynda jiti V vırýsty gepatıtiniń (JVVG) eki jaǵdaıy tirkeldi. Bul týraly Almaty qalasynyń sanıtarıalyq-epıdemıologıalyq baqylaý departamenti basshysynyń orynbasary Ásel Qalyqova aıtty, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz QazAqparatqa silteme jasap.
Dárigerdiń aıtýynsha, qalada jiti S vırýsty gepatıtiniń (JSVG) jaǵdaıy tirkelgen joq.
«Sozylmaly V jáne S vırýstyq gepatıttermen (SVVG jáne SSVG) syrqattanýshylyq kórsetkishi 100 myń turǵynǵa shaqqanda – 2,56. Bul ótken jyldyń osy kezeńimen salystyrǵanda 2,49 ese joǵary. 14 jasqa deıingi balalardyń úles salmaǵy – 1,75% qurady. Sozylmaly vırýstyq gepatıtterdiń qurylymynda SVVG - 45,6% jáne SSVG – 54,4% qurady», - dedi Ásel Qalyqova.
V jáne S gepatıtteri – álemdegi eń kóp taralǵan ınfeksıa túrine jatady. Olar baýyrdyń sozylmaly qabynýyn damytyp, sırrozǵa jáne baýyr isigine alyp kelýi múmkin.
«Infeksıa kózi – jedel jáne sozylmaly gepatıttiń barlyq túrimen aýyratyn naýqastar, sondaı-aq vırýstyń tasymaldaýshylary. Gepatıt vırýstary kóbinese aǵzaǵa gematogendik jolmen (qan arqyly), sondaı-aq jynystyq, perınataldyq, ıaǵnı, anadan balaǵa jatyrda nemese týylǵan kezde jáne turmystyq-baılanys joldarymen (tyǵyz turmystyq qarym – qatynas jaǵdaıynda) enedi. V gepatıt vırýsy ártúrli fızıkalyq jáne hımıalyq faktorlarǵa tózimdi, syrtqy ortada bir aptaǵa jýyq ýaqyt saqtalýy múmkin, mysaly, keptirilgen jáne baıqalmaıtyn qan daqtary, ustarada, shprıste jáne ıneksıalyq ınelerde, t.b», - dedi dáriger.
V gepatıtinen qorǵanýdyń jalǵyz joly – vaksınalaý.
«Qazaqstannyń egý kúntizbesine sáıkes VVG-ke qarsy vaksınasıa perzenthanada nársetege ómiriniń alǵashqy 12 saǵatynda, 2 aı jáne 4 aı jasynda júrgiziledi. Sondaı-aq, táýekel tobyndaǵy adamdar, onyń ishinde jynystyq jáne turmystyq berilý joldarynyń profılaktıkasy úshin VVG-pen aýyratyn naýqaspen baılanysta bolǵan adamdar, medısınalyq JOO-da oqıtyn stýdentter, medısına qyzmetkerleri, qannyń, onyń komponentteri men preparattarynyń resıpıentteri, AITV-ınfeksıasyn juqtyrǵan alǵash ret anyqtalǵan adamdar, gemodıalız jáne tinder men múshelerdi transplantasıalaýǵa jatatyn tulǵalar, onkogematologıalyq jáne ımmýnosýpressıvti preparattardy qabyldaıtyn naýqastar VVG-ne qarsy vaksınasıaǵa jatady. Búgingi kúni S gepatıtine qarsy vaksına joq», - dedi spıker.
Spıker V jáne S vırýstyq gepatıtterin juqtyrý qaýpin tómendetý maqsatynda tómendegi erejelerdi saqtaýǵa shaqyrdy:
- VVG-ke qarsy vaksınasıany ýaqtyly alý;
- Juqtyrǵan adamnyń qanymen baılanysta bolýy múmkin basqa adamdardyń jeke gıgıenalyq zattaryn paıdalanbaý – ustara, tis shetkalary, tyrnaq qaıshylary, qandaǵy qant ólshegish sıaqty nemese tipti syrǵalar;
- Sulýlyq salondaryna barǵan kezde qulaqty tesý, pırsıng, ınemen shanshý, tatýırovka jasaý úshin bir rettik ıneler qoldanylatynyna kóz jetkizý, sonymen qatar manıkúr, pedıkúr, sulýlyq salondaryndaǵy kez-kelgen prosedýralar tek sterıldi jabdyqpen jasalýy kerek;
- Ineksıalyq esirtki zattaryn qoldanbaý;
- Beı-bereketsiz jynystyq qatynastan aýlaq bolý, jalǵyz saý jynystyq seriktestiń bolýy nemese qorǵalǵan jynystyq qatynas;
- Hıdjama jáne t.b. dástúrli emdeý ádisterinen aýlaq bolý;
- Kez kelgen kesilgen jerdi nemese ashyq jaraqatty jabý.
«Eger vırýsty juqtyrýyńyz múmkin jaǵdaı bolsa, erterek medısınalyq uıymǵa habarlasyńyz, onda siz vırýstyq gepatıt markerlerine test tapsyra alasyz. Esińizde bolsyn, erte anyqtaý jáne emdeý kesh bolǵannan áldeqaıda jaqsy», - dedi qalalyq sanıtarıalyq-epıdemıologıalyq baqylaý departamenti basshysynyń orynbasary Ásel Qalyqova.