Kıeli jerlerdegi etnografıalyq eskertkishter
Almatyda 6 jeltoqsanda QR Memlekettik Ortalyq mýzeıinde QR Táýelsizdiginiń 30 jyldyq mereıtoıyna oraı etnograf-ǵalym Táttigúl Qartaıdyń «Etnoekspedısıa kúndeliginen» atty fotokórmesiniń ashylý rásimi ótedi, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
«Etnoekspedısıa kúndeliginen» atty fotokórme dástúrli baspana kıiz úı tigý, kıiz úıdiń shańyraǵyn sándeý mádenıetimen, sýdy paıdalaný ádisteri, sonyń ishinde qudyq qazý jáne onyń qabyrǵasyn tas, kirpishpen qalaý, sondaı-aq, tal, júzgin, kókbuta, sekseýil, jyńǵylmen shegendeý sıaqty tabıǵatty ıgerýmen baılanysty qazaq halqynyń dástúrli bilimder júıesiniń aımaqtyq jáne jergilikti jerge tán ereksheligimen tanystyrady.
Etnoekspedısıalyq zertteýler barysynda belsendi qoldanystaǵy qudyqtar túrlerimen qatar, joıylý qaýpindegi jáne shuǵyl qorǵaýdy qajet etetin keıbir qaraýyl-qudyq túrleri anyqtaldy. Soltústik Qyzylqum, Aral, Mańǵystaý aımaǵynda turatyn qazaqtardyń mal qora soǵý, túıeni tańbalaý arqyly tirkeýge alý sıaqty sharýashylyq júrgizý qyzmetiniń túrleri, sondaı-aq, úı kásipshiligin júrgizýindegi jáne kúndelikti ómir men turmystaǵy dástúrlerdi kórsetin fotolar qoıylǵan.
Syr-Aral jáne batys óńirdiń kıeli jerlerindegi etnografıalyq eskertkishter – keseneler, qabir ústine qoıylatyn tastardyń túrleri: qulpytas, sandyqtas, qoıtas, qoshqartastardyń saqtalýy erekshe nazar aýdartady, sonymen qatar, olar qazaq halqynyń ejelgi sándik-qoldanbaly ónerindegi tas qashaý óneriniń biregeı úlgileri.
Kórmeniń ashylý barysynda avtordyń «Bóritanym: ekspedısıalyq zertteýler», «Sýtanym: ekspedısıalyq zertteýler» atty ǵylymı-tanymdyq kitaptarynyń tanystyrylym rásimi ótedi.
Táttigúl Qartaı – Arheologıa, etnologıa jáne mýzeologıa kafedrasynyń profesory, tarıh ǵylymdarynyń kandıdaty, «Mýzeologıa jáne eskertkishtaný» ǵylymı-zertteý ortalyǵynyń jetekshisi. Kandıdattyq dısertasıasynyń jetekshisi – profesor Nursan Álimbaı. Zertteý baǵyty: tarıhı etnografıa, mádenı antropologıa, eskertkishtaný, etnoarheologıa. Úsh júzge jýyq ǵylymı jáne ǵylymı-tanymdyq eńbekterdiń avtory. «Qazaqstannyń arıdtik aımaqtarynda sýmen qamtýdyń dástúrli ádisteri: etnologıalyq jáne geoarheologıalyq turǵyda qarastyrý» (2018-2020); «Qazaqstannyń shóldi atyraptarynyń eginshilik-malsharýashylyq landshafttaryn etnografıalyq jáne geoarheologıalyq zertteý: ıgerý men bos qaldyrýlardyń tarıhı sebepteri» (2020-2022) atty irgeli ǵylymı-zertteý jobalarynyń ǵylymı jetekshisi. Táttigúl Qartaıdyń ǵylymı jetekshiligimen Jáńgir han qazdyrǵan Han qudyǵy, Han baǵy men Han meshiti qudyǵy qaıta qalpyna keltirilip, Batys-Qazaqstan oblysyndaǵy «Han Ordasy» qoryq mýzeıine tabystalǵan (2019).
Táttigúl Qartaıdyń ǵylymı jetekshiligimen júrgizilgen ekspedısıalar: Syr-Aral etnografıalyq ekspedısıasy (2012-2014); Syr-Aral, darıalyq taqyr geoarheologıalyq, etnografıalyq keshendi ekspedısıasy (2018-2020); Batys Qazaqstan oblysy, Mańǵystaý geoarheologıalyq, etnografıalyq keshendi ekspedısıasy (2018-2019); Shý-İle ańǵary, Qyzylqum geoarheologıalyq, etnografıalyq keshendi ekspedısıasy (2021).
Fotokórme 2021 jyldyń 20 jeltoqsanyna deıin jalǵasady.