Azamattyq qoǵamnyń bastamasymen jyl saıyn mamyrdyń úshinshi jeksenbisinde Dúnıejúzilik JITS-nan qaıtys bolǵan adamdardy eske alý kúni atap ótiledi.
Bıylǵy kún 19 mamyrǵa túsip tur jáne «Eske birge alamyz, birge mahabbat pen yntymaqtastyq arqyly emdelemiz» uranymen ótkiziledi, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz
Osy kúnniń maqsaty - AITV-men ómir súretin adamdarǵa qoldaý kórsetý, yntymaqtastyq retinde qaýymdastyqtardy jumyldyrýdy jalǵastyrý, sondaı-aq ınfeksıanyń aldyn alý týraly halyqtyń habardarlyǵyn arttyrý.
Búgingi kúnde Almaty qalasy JITS aldyn alý jáne oǵan qarsy kúres ortalyǵynda dıspanserlik esepte AITV dıagnozy bar 4525 adam tur. Almatyda jylyna shamamen 400-500 adam AITV-ınfeksıasymen ómir súretini týraly bilip jatady. Jyl saıyn JITS ortalyǵynyń mamandary AITV-na 450 myńǵa jýyq zertteý júrgizedi, qyzmet kórsetý salasy halyqtyń shamamen 15-20% nemese megapolıs halqynyń besten bir bóligin qamtıdy. Árbir almatylyq AITV-na testti tegin jáne qupıa túrde, qalaýy boıynsha jasyryn túrde, tirkelgen jeri boıynsha emhanada nemese JITS ortalyǵynda tapsyra alady.
- «Bolashaq analar dárigerlerdiń erekshe nazarynda. Elde barlyq júkti áıelder úshin eki rettik josparly testileý engizilgen, bul áıelderde AITV erte dıagnostıkalaýǵa múmkindik beredi. Eger áıelde AITV anyqtalsa, oǵan dereý jeke sqema boıynsha tegin antıretrovırýstyq terapıa (ART) taǵaıyndalady. Bul jaǵdaıda AITV-nyń anadan balaǵa berilý qaýpi is júzinde 0-2%-ǵa deıin tómendeıdi. Búginde qalada AITV-men aýyratyn áıelderdiń 99 paıyzy dúnıege deni saý bala ákeledi», - deıdi Almaty JITS ortalyǵynyń dırektory Marat Tókeev.
Balaǵa týylǵannan keıin birden sırop túrinde profılaktıkalyq em taǵaıyndalady, ol 1,5-2 jasqa deıingi JITS ortalyǵynyń dárigerleriniń turaqty baqylaýynda bolady jáne bir jyl ishinde BMSK tegin sút qospalarymen qamtamasyz etiledi. Osy kezeńde bala AITV-ǵa birneshe ret tekserýden ótedi. Eger 18 aıǵa deıin testter teris nátıje kórsetse, bala dıspanserlik esepten shyǵarylady. Bul onyń saý ekenin bildiredi.
ART tıimdi emdeý arqyly vırýstyń taralýyn baqylaýǵa jáne ony boldyrmaýǵa bolady, bul AITV-men aýyratyn adamdarǵa salaýatty, uzaq jáne sapaly ómir súrýge múmkindik beredi. Eger AITV-men aýyratyn adamda anyqtalmaıtyn vırýstyq júktemesi bolsa, onda ol vırýsty basqalarǵa juqtyrmaıdy. Sońǵy 10 jylda Almatyda JITS-ten ólim-jitim kórsetkishi 1,7 ese tómendedi.
Almaty - elimizde janasýǵa deıingi profılaktıkany engize bastaǵan alǵashqy qalalardyń biri. Bul AITV-ınfeksıasynyń aldyn alýdyń taǵy bir ádisi. Ol yqtımal ınfeksıanyń aldyn alý maqsatynda AITV-men aýyratyn adamdarmen antıretrovırýstyq preparattardy únemi qabyldaýdan turady. 602 almatylyq janasýǵa deıingi profılaktıka preparattaryn tegin alady. Qalada Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymy usynǵan barlyq 12 profılaktıkalyq baǵdarlama engizilgen.
Bul kúnderi Almatyda dárigerler úkimettik emes uıymdar men qoǵamdastyqtardyń ókilderimen birlesip Dúnıejúzilik JITS-nan qaıtys bolǵan adamdardy eske alý kúni aıasynda túrli is-sharalar ótkizýde. Onyń ishine AITV-na ekspress-testileý, AITV týraly halyqtyń habardar bolýyn arttyrýǵa, stıgma men kemsitýshilikti tómendetýge baǵyttalǵan trenıńter, semınarlar kiredi.