Elimizde «Salamatty mektep» jobasynyń júzege asyryla bastaǵanyna kóp bola qoıǵan joq. Aıta keteıik, atalǵan joba balanyń mektepte qalaı tamaqtanatynynan bastap, kúndelikti ómir súrý saltyna mán beretin salaýatty urpaq qalyptastyrý baǵytyn ustanǵan.
«Salamatty mektep» boıynsha respýblıkanyń barlyq óńirinde semınarlar bastalǵan-dy. Sondaı mańyzdy basqosýlardyń biri Almaty qalasy Bilim basqarmasynyń qoldaýymen
№34 gımnazıada ótti. Oǵan shahardaǵy barlyq mekteptiń tárbıe isi jónindegi orynbasarlary, muǵalimder, mektep medbıkeleri men SES mamandary, bas-aıaǵy 200-den astam adam qatysty.
Semınar Densaýlyq saqtaý mınıstrligi men Oqý-aǵartý mınıstrliginiń birlesken Qazaqstan Respýblıkasynda mektep jasyndaǵy balalardyń densaýlyǵyn nyǵaıtý jónindegi 2024-2026 jyldarǵa arnalǵan is-sharalar jospary sheńberinde uıymdastyryldy.
Spıkerler – Densaýlyq saqtaý mınıstrligine qarasty Qoǵamdyq densaýlyq saqtaý ulttyq ortalyǵynyń balalar men jastardyń densaýlyǵyn nyǵaıtý bóliminiń bas mamany Jansaıa Hamıt pen atalǵan ortalyqtyń juqpaly emes aýrýlar profılaktıkasy bóliminiń bas mamany Dıana Turǵynova mektep deńgeıindegi ındıkatorlar týraly tarqatty. Iaǵnı oqýshylardyń tamaqtanýy, fızıkalyq belsendilik, sanıtarıa jáne gıgıena taqyryptary jeke-jeke qaýzaldy. Sebebi, bul máseleler áli de ózekti bolyp otyrǵan kórinedi.
Sondaı-aq, «Salamatty mektep» bastamasyn iske asyrýdyń ulttyq modeli, nıkotın men temekige qatysty mektep saıasaty tanystyryldy. Iá, balalar arasyndaǵy býllıng, temekige áýestik, jasóspirimderdiń erte jynystyq qatynasqa túsetin jaǵdaılary da keńinen qozǵaldy.
Semınarǵa jınalǵandar tórt topqa bólinip, «Salamatty mektep» jobasyn talqylady. Usynys-pikirilerin ortaǵa saldy. Almaty ustazdarynyń tarapynan balanyń deni saý, eńsesi bıik, sabaq úlgerimi jaqsy bolýy úshin mektep ishiniń jaryq bolýy da mańyzdy ekendigi aıtyldy. Keıbir mektepterde sport zalynyń barlyq synypqa bireý ekeni, kem degende eki sport zaly bolýynyń mańyzdylyǵy da qozǵaldy. Mektep asqanalarynda ustazdyń bólek otyryp tústenetin arnaıy aımaǵy bolýy kerektigi de tilge tıek boldy. Sondaı-aq, ata-analar arasynda jasóspirim qyz balalarǵa adam papılloma vırýsyna qarsy egiletin vaksına týraly da túsindirý jumystaryn shıratý kerektigi aıtyldy.
Bul júzdesýdiń «Salamatty mektep» jobasyn tıimdi júzege asyrý úshin óńirlik jáne jergilikti úılestirýshiler, mektep ókilderi men ata-analardyń áleýetin arttyrýda mańyzdy bolǵany anyq.
– 2015 jylmen salystyrǵanda 2020 jyly tańǵy asqa mán beretin balalar sany ósken. Iaǵnı 2015 jyly kúnde tańerteń tamaqtanatyn oqýshylar sany 49,4% bolsa, 2020 jyly bul kórsetkish 74,5%-ǵa jetken. Degenmen, balalardyń kókónis pen jemis-jıdekti tutyný deńgeıi kóńil kónshitpeıdi. Máselen, 2015 jyly kókónisti kúnde tutynatyn jetkinshekter sany 30,2% bolsa, 2020 jyly bul kórsetkish nebári 3%-ǵa ǵana ósken. Kúnde jemis jeıtinder sanyna da 3% ǵana qosylǵan. Aıtpaqshy, tátti shyryndy kóp ishetin balalar densaýlyǵy da alańdatady. Máselen, 2015 jyly tátti sýsyndardy kúnde ishetin órender sany 10,9% bolsa, 2020 jyly bul kórsetkish 16,7%-ǵa kóterilgen. Al tátti sýsyndardy shekten tys tutyný durys tamaqtaný saltyna jatpaıtynyn balalar bile bermeýi múmkin. Sondyqtan jas urpaqtyń densaýlyǵyna ata-ana, ustaz bolyp birigip mán berýimiz kerek, – deıdi Qoǵamdyq densaýlyq saqtaý ulttyq ortalyǵynyń balalar men jastardyń densaýlyǵyn nyǵaıtý bóliminiń bas mamany Jansaıa Hamıt.