Qańtar oqıǵasynyń aldynda Alık Shpekbaev Nursultan Nazarbaevtyń «eski gvardıasynyń» basqa ókilderi sıaqty kóleńkede kórinbeı qaldy. Ol sybaılas jemqorlyqqa qarsy agenttiginde jeti jyldaı jumys istep, jaqynda osyǵan uqsas qyzmetke qaıta oralyp, Sybaılas jemqorlyqqa qarsy ulttyq jeli tóralqasynyń tóraǵasy qyzmetin atqarady. Bul uıym ne úshin quryldy jáne ol bolashaqta nemen aınalysady?
«Praktıkalyq tájirıbesi bar» Qazaqstannyń bir top qoǵam qaıratkerleri men úkimettik emes uıymdary sybaılas jemqorlyqqa qarsy ulttyq jeli qurý týraly sheshim qabyldady. Jańadan qurylǵan qurylym memlekettik jáne kvazımemlekettik organdar qyzmetiniń ashyqtyǵyn qamtamasyz etedi, kásipkerliktiń quqyqtary men zańdy múddelerin qorǵaıdy, quqyqtyq aktilerge sybaılas jemqorlyqqa qarsy saraptama júrgizedi, qoǵamdyq baqylaý arqyly búdjettik baǵdarlamalarǵa monıtorıń júrgizedi.
Qoǵam belsendileri jańadan qurylǵan qurylymnyń qoǵamdyq baqylaý týraly zań kúshine engennen keıin qurylǵanyn alǵa tartady.
«Qoǵamdyq baqylaý týraly zań kúshine endi. Bul bizdiń múmkindikterimizdi keńeıtip, sheshim qabyldaý úderisine azamattyq qatysýdy yntalandyratyny sózsiz», - deıdi «Ádildik joly» qoǵamdyq birlestiginiń dırektory Dıdar Smaǵulov.
Qoǵamdy biriktirýdiń mańyzdylyǵyn Qazaqstannyń tabıǵatty qorǵaý uıymdary qaýymdastyǵy tóraǵasynyń orynbasary Bolat Qasymov ta atap ótedi.
«Alda kóp jumys isteý kerek. Qoǵamdyq baqylaýdy kúsheıtip, sapany arttyrý qajet. Biz birlik tanyta otyryp, kóp jumys isteýimizge týra keledi. Sala mamandarynyń bilimi men biliktiligin alǵa tarta otyryp, Memlekettik sheshimder qabyldaý prosesterine qatysýdy kúsheıtý arqyly yqpaldy birtindep arttyrý. Ol úshin barlyq sharttar men zańdar bar».
Eldegi jemqorlyq deńgeıi tómendep jatqan joq, deıdi ekonomıs Rahym Oshaqbaev. Onyń aıtýynsha, eldiń basty dertine qarsy kúreste azamattyq qoǵamdy qalyptastyrý – jańa kózqaras.
«Qazaqstandyqtardyń pikirinshe, sybaılas jemqorlyq deńgeıi tómendegen joq, kerisinshe, aıtarlyqtaı ósti. Buǵan azamattyq qoǵam kóp aralasa bermeıdi, Endi bul taǵy bir jańa tásil. Bizdiń qyzmetimizdiń nátıjeli bolýy mańyzdy. Bul eń shekteýli resýrstar mańyzdy sátterge qoldanylýy kerek degendi bildiredi. Sybaılas jemqorlyq eń aldymen qoǵam múddesine zıan keltiredi. Sońǵy eki-úsh jylda respýblıkalyq búdjettiń shyǵyndary 60 paıyzǵa, ıaǵnı 10 trıllıon teńgege deıin óskenin baıqaǵan adam az. Negizgi shyǵyndar bilim salasynyń shyǵyndary basym. Demek, búdjettiń jaǵdaıy aıtarlyqtaı qıyn. Tapshylyq segiz trıllıon teńgeden asty».
Sonymen qatar, Oshaqbaev memlekettik qyzmetshilerdiń deklarasıalarynyń jalpyǵa qoljetimdi bolýy qajettigin atap ótip, osy máselelerdi sheshýdiń jol kartasyn ázirleýdi usynady.
Jalpy, sarapshylar qurylys sektory, bilim berý, búdjet, memlekettik shyǵyndardyń tıimdiligin baqylaý jáne memlekettik satyp alýlar sıaqty salalar Sybaılas jemqorlyqqa qarsy ulttyq jeliniń basty nazarynda erekshe toqtalady.
Esterińizge sala keteıik, 2021 jyldyń sáýirine deıin Alık Shpekbaev «Antıkordy» basqarǵan. Alaıda ol prezıdent Qasym-Jomart Toqaevtyń jarlyǵymen qyzmetinen bosatyldy.
Al 2003-2008 jyldar aralyǵynda Shpekbaev QR İshki ister vıse-mınıstri qyzmetin atqarǵan. Odan keıin 2014 jylǵa deıin Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti Ákimshiliginiń quqyq qorǵaý júıesi bóliminiń meńgerýshisi boldy.