Oqý maýsymynyń aıaqtalýyna taıaý.
Jazǵy demalysqa shyqqan jastardyń deni jumys istep, nápaqa tabýǵa bel býady, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz
Olardyń eńbekke erte aralasýyna zań ne deıdi? Endi-endi bozbala, boıjetken atanatyn jasóspirimder ýaqytyn tıimdi ári tabysty ótkizý úshin qandaı jumys bar? Bul jaıynda 24.kz arnasy júrgizgen zertteý materıalyn nazarlaryńyzǵa usynamyz.
Álemde 160 mln jasóspirim balalyq shaqtyń beıqam kúnderin jumys istep ótkizýge májbúr. Bul degenińiz árbir onynshy bala eńbekke erte aralasyp, talǵajaý asyn taban et, mańdaı terimen ózi tabady degen sóz. Tipti 73 mıllıony asa aýyr jumysqa jegilgen. UNICEF uıymy usynǵan málimet osylaı. Bul bala eńbegin qanaý ma, eńbekke beıimdep, qanattandyrý ma? Bizde de jaz shyqsa jasóspirimderdiń jumys kúshin paıdalanatyndar kóbeıdi. Qazirdiń ózinde elektrondy eńbek bırjasynda 360 habarlama jarıalanǵan. Onda myńnan asa jumys orny usynylyp, qyzmetke ornalasý úshin tájirıbe de, qatyrma qaǵazdyń da qajeti joq delingen. Iaǵnı, oń-solyn tanyp úlgermegen balalardy qabyldaıdy-mys.
Deni jazǵy demalysynda kólik jýý oryndarynda, meımanhanalarda qyzmet etetindigi de jasyryn emes. Al zań jasóspirimderdiń jumys isteýine shekteý qoımaıdy. Sheginen shyqpasa boldy.
«QR Eńbek kodeksiniń talaptaryna sáıkes 18 jasqa tolmaǵan jumyskerlerge kelesidegideı ýaqyt belgilenedi. 14 jastan 16 jasqa deıingi aralyqtardaǵy jumyskerlerge aptasyna 24 saǵattan aspaýy kerek. 16-18 jas aralyǵyndaǵy azamattarǵa 36 saǵattan aspaýy kerek», - deıdi zańger Asqar Astaev.
Ýaqytyn bosqa ótkizbeýdi kózdegender úshin memlekettik jobalar da bar. Solardyń biri – "Jasyl el" eńbek jasaǵy.
«Jazǵy maýsymdaǵy negizgi basty mindet – jastardyń, jetkinshekterdiń bos ýaqytyn tıimdi uıymdastyrý. Osy baǵyttaǵy jyldar boıy júrgizip kele jatqan biregeı joba – "Jasyl el" eńbek jasaǵy. Onyń negizgi maqsaty – jastardy jumyspen qamtamasyz etý emes, sonymen qatar jastardyń arasynda ekologıalyq mádenıetti qalyptastyrý jáne eldi mekenderdi abattandyrý», - deıdi Jastar jáne otbasy isteri komıteti tóraǵasynyń orynbasary Birjan Álimjnov.
Bıyl bul jasaq sapynda 33 myń jasty jumyspen qamtý josparda bar. Joba úılestirýshiler maýsym-tamyz aılarynda osynsha jasóspirimge 85 myńnan eńbekaqy tóleýge daıyn. Ol úshin bala 14 jastan asqan bolsa jetkilikti. Sondaı-aq, túrli mekemelerde qoǵamdyqtyq jumys isteıtinder de qurqol qalmaıdy.
«Jazǵy maýsymǵa baılanysty aıtatyn bolsaq, demalys ýaqytynda 16 jastan asqan jastar, onyń ishinde stýdentter bolsyn, kolej, mektep oqýshylary bolsyn osy qoǵamdyq jumysqa qatysýǵa tolyq múmkindigi bar. Osy jyly onyń jalaqysy 40 AEK deńgeıinde», - deıdi Jastar jáne otbasy isteri komıteti tóraǵasynyń orynbasary Birjan Álimjnov.
Bul degenińiz 150 myńǵa jýyq aqsha. Iaǵnı eń tómengi jalaqydan 60 myń teńgege artyq.