Qazaqstanda atom elektr stansıasyn (AES) salý máselesine qatysty aldaǵy referendým aıasynda túrli suraqtar kóterilýde.
Keıbireýler «eldegi energıa jetkilikti, tapshylyq joq» dep sanaıdy. Alaıda, Energetıka mınıstrliginiń boljamy boıynsha 2030 jylǵa qaraı elimizde elektr energıasynyń tapshylyǵy týyndaýy múmkin. Bul tapshylyq shamamen 6,2 gıgavattty quraıdy, al óndiriletin jáne tutynylatyn energıa arasyndaǵy aıyrmashylyq 13,5 mıllıard kılovatt-saǵatqa jetýi múmkin.
Búgingi tańda Qazaqstan elektr energıasynyń qajettiligin qanaǵattandyrý úshin kórshi elderden energıa ımporttaýda. Onyń kólemi 1,2 mıllıard kılovatt-saǵat. Sonymen qatar, kóptegen elektr stansıalarynyń jabdyqtary tozǵan, keıbiri 90%-ǵa deıin eskirgen. Osy sebepti AES salý qajettiligi týyndaýda, bul — eldiń energetıkalyq táýelsizdigi úshin mańyzdy qadam.
Qazirgi kezde kómirden alynatyn energıany kóbeıtý qıynǵa soǵýda, sebebi halyqaralyq qarjy uıymdary kómir elektr stansıalaryn salýǵa qarjy bólgisi kelmeıdi. Gaz stansıalaryn salý da múmkin emes, óıtkeni Qazaqstanda qajetti gaz qory jetkiliksiz. Osy sebepten atom elektr stansıasy eń qolaıly balama bolyp sanalady.
Eýropalyq Odaq «las» energıany paıdalanatyn óndiristerge arnaıy karbon salyǵyn engizýdi josparlap otyr. Bul degenimiz, eger bizdiń zaýyttar kómirden alynatyn energıany paıdalansa, olardyń ónimderi Eýropada qymbattaýy múmkin. Bul qazaqstandyq taýarlardyń básekege qabilettiligin tómendetedi. Sondyqtan bizdiń kásiporyndardy taza energıamen qamtamasyz etý arqyly olardy halyqaralyq naryqta básekege qabiletti etýimiz qajet.
Atom energetıkasy — elimizdiń energıa qajettiligin turaqty qamtamasyz etýdiń jáne ekonomıkany damytýdyń eń tıimdi sheshimi. AES salý Qazaqstannyń energetıkalyq bolashaǵyn qamtamasyz etýge jáne táýelsizdikti nyǵaıtýǵa múmkindik beredi. Klımatty qorǵaý jáne kómirtek shyǵaryndylaryn nólge jetkizý atom energetıkasynsyz múmkin emes.