Ulttyq quryltaıdyń ótken tórtinshi otyrysynda Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev mańyzdy taqyrypty, ıaǵnı ozyq tehnologıalardy, onyń ishinde jasandy ıntellekt negizindegi jańa quraldardy engizýdi taǵy da kótergen bolatyn. QR Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrligi osy baǵytta belsendi jumys júrgizýde.
JI qazaqstandyqtar úshin bos jumys oryndaryn tańdaý kezinde kómekshi bolady, medısınalyq derekter negizinde syrttaı kýálandyrý kezinde múgedektik tobyn usynady, sondaı-aq baılanys ortalyǵyna ótinishterdi taldaıdy, dep habarlaıdy aqshamnews.kz.
«Men jappaı sıfrlandyrý men jasandy ıntellektini barlyq salaǵa keńinen engizý máselesine únemi nazar aýdaramyn. Qazir qaı eldiń jańa tehnologıalardy óz paıdasyna jarata alatyny, qaı eldiń kósh sońynda qalatyny anyqtalyp jatqan sheshýshi kezeńge qadam bastyq.
Ekonomıkanyń barlyq salasy jáne eńbek naryǵy jasandy ıntellektiniń tikeleı qatysýymen túbegeıli ózgerip jatyr. Adamzat tirshiliginiń máni men qalyby basqasha sıpat alyp barady», – dep atap ótken edi Qasym-Jomart Toqaev.
Osy oraıda Eńbekmıni áleýmettik-eńbek salasyn sıfrlandyrý boıynsha belsendi jumys júrgizýde. Búgingi tańda 50-g jýyq memlekettik qyzmettiń 45-i elektrondyq formatta kórsetiledi, onyń ishinde olardyń 28-i proaktıvti. Zamanaýı sıfrlyq quraldar, sonyń ishinde JI qyzmetterdiń tıimdiligi men jekelendirilýin arttyrady. Basqa memlekettik organdardyń aqparattyq júıelerimen ıntegrasıa jasaý áleýmettik-ekonomıkalyq mindetterdi keshendi sheshýge jáne ornyqty damýǵa yqpal etedi.
Osylaısha, «Enbek» sıfrlyq ekojúıesi qazaqstandyqtarǵa jumyspen qamtý salasynda kásiptik baǵdarlaýdan bastap jumysqa ornalasýǵa deıingi qyzmetterdiń keń kólemin usynady.
Elektrondyq eńbek bırjasynyń portalynda kútiletin jalaqy, turǵylyqty aımaq jáne kásibı daǵdylar sıaqty parametrlerdi eskerip, bar usynystardy tańdaı otyryp, túıindemeler men bos jumys oryndaryn taldaıtyn JI modeli qoldanylady. Bıyl bos jumys oryndaryn avtomatty túrde irikteý boıynsha múmkindikter keńeıtiletin bolady, bul jumys izdeýdi 90% - ǵa jedeldetýge múmkindik beredi.
Memlekettik ınvestısıalardyń tıimdiligin jáne josparlaý sapasyn arttyrýǵa arnalǵan Inovasıalyq jobalar navıgatory iske qosyldy. Portaldyń fýnksıonaly kadrlyq qajettilikterdi taldaý men boljaýdy, sondaı-aq jobalarǵa monıtorıń pen baqylaýdy qamtamasyz etedi. Búginde onda 1 myńnan astam ınvestısıalyq joba boıynsha derekter biriktirilgen.
Budan basqa bıyl kadrlarǵa qajettilikti boljaýǵa, oqytý baǵdarlamalaryn eńbek naryǵynyń naqty suranystaryna beıimdeýge jáne eńbek resýrstaryn basqarýdyń tıimdiligin arttyrýǵa kómektesetin «Adam resýrstaryn basqarý» sıfrlyq platformasyn qurý josparlanýda.
«Enbek» sıfrlyq ekojúıesine qatysty suraqtar men usynystar bolǵan jaǵdaıda, paıdalanýshylardyń áleýmettik-eńbek salasy máseleleri jónindegi baılanys ortalyǵynyń chatyna jazbasha ótinish qaldyrý múmkindigi bar. Osy jyly mundaı ótinishterdi bastapqy óńdeýdiń jyldamdyǵy men tıimdiligin arttyrý úshin ıntellektýaldy chat-bot iske qosylady. Ol operatorlardyń júktemesin azaıtady jáne ótinish berýshilerge táýlik boıy qoldaý kórsetedi.
Sondaı-aq, Otbasynyń sıfrlyq kartasyn jetildirý jalǵasýda, ótken jyldyń qyrkúıek aıynan bastap ortalyq memlekettik jáne jergilikti atqarýshy organdarǵa áleýmettik-ekonomıkalyq damý baǵdarlamalaryn ázirleý úshin óńirlerdegi jaǵdaıdy taldaý múmkindigi qoljetimdi boldy. Júrgizilgen jumystyń arqasynda 237 myń otbasy qoldaý sharalary esebinen daǵdarysty jáne múshkil sanattardan shyǵaryldy.
OSK-da otbasylardy ómirlik qıyn jaǵdaıdan shyǵarý boıynsha qoldaý sharalaryn kórsetý úshin jasandy ıntellekt múmkindikteri qoldanylady. Jasandy ıntellekt birneshe mınýt ishinde ál-aýqat sanatynyń ózgerýine yqpal etetin mańyzdy faktorlardy anyqtaıdy jáne ár aýdan úshin jergilikti halyqty qoldaý baǵdarlamasyn jasaıdy.
Vedomstvo jumysynyń taǵy bir mańyzdy aspektisi qaýipsiz jáne salaýatty eńbek ortasyn qurý bolyp tabylady. Bul baǵyttaǵy ınovasıalyq sheshim eńbek táýekelderiniń sıfrlyq kartasy boldy – múmkin bolatyn eńbek janjaldarynyń aldyn alýǵa jáne kásiporyndardaǵy qyzmetkerlerdiń áleýmettik, eńbek quqyqtary men kepildikteriniń saqtalýyn qamtamasyz etýge arnalǵan qural. Búgingi tańda ol ekonomıkanyń barlyq sektorlarynda 92,1 myńnan astam kásiporyn týraly derekterge monıtorıń júrgizýge múmkindik beredi, olardyń árqaısysynda 10-nan astam adam jumys isteıdi.
Mashınalyq oqytý algorıtmderi arqyly Eńbek táýekelderiniń sıfrlyq kartasynda JI-dy qoldaný jınalǵan derekterdi tereń taldaýǵa múmkindik beredi. Ótken jyly bul qural 2,2 myń kásiporynda táýekelderdi boljaýǵa jáne sheshýge múmkindik berdi, sonyń arqasynda 63,4 myń jumyskerdiń quqyqtary men múddeleri qorǵaldy.
Taǵy bir mańyzdy kezeń áleýmettik qyzmet kórsetý júıesin transformasıalaý sheńberinde júrgiziletin arnaýly áleýmettik qyzmetter kórsetetin uıymdardyń qyzmetin sıfrlandyrý boldy.
Áleýmettik qyzmetter portaly belsendi damyp keledi, bul azamattarǵa AÁQ-ǵa yńǵaıly jáne ashyq qol jetkizýdi qamtamasyz etedi.
Múgedektigi bar adamdardyń ońaltý áleýetin baǵalaý úshin ońaltýdyń sıfrlyq kúndeligi engiziledi. Ony júzege asyrý úshin qazirgi zamanǵy materıaldyq-tehnıkalyq bazamen jabdyqtalǵan qazirgi zamanǵy ońaltý jáne abılıtasıa ortalyqtary qajet.
Medısınalyq-áleýmettik saraptama júrgizýdiń syrttaı formaty boıynsha pılottyq jobany odan ári iske asyrý sheńberinde bıyl densaýlyǵynan aıyrylý dárejesin avtomatty túrde aıqyndaý úshin JI quraldaryn engizý josparlanǵan. Jasandy ıntellekt medısınalyq derekterdi taldaýǵa jáne múgedektik tobyn usynýǵa kómektesedi. Bul prosesti tezirek, obektıvti jáne barynsha ashyq etedi. Aıta ketý kerek, JI arqyly medısınalyq derekterdi taldaý usynymdyq sıpatta bolady.
Memleket basshysynyń tapsyrmasyna sáıkes barlyq aıtylǵan baǵyttar boıynsha jumys vedomstvo jumysynyń tıimdiligi men ashyqtyǵyn arttyratyn sıfrlyq ınovasıalyq sheshimderdi keńinen engizýdi qamtamasyz ete otyryp, jalǵasady.