2025 jylǵy 1 qańtardan bastap Qazaqstanda halyqty áleýmettik qorǵaý salasynda arnaýly áleýmettik qyzmetterdi lısenzıalaý engiziledi.
Bul olardy kórsetý sapasyn jaqsartýǵa jaǵdaı jasaıdy jáne osy saladaǵy buzýshylyqtar sanyn azaıtýǵa oń yqpal etedi. Áleýmettik qorǵaý salasyndaǵy retteý jáne baqylaý komıteti júrgizgen lısenzıa aldyndaǵy taldaý nátıjeleri boıynsha AÁQ kórsetetin 1007 uıymnyń 72,3% - y talaptarǵa sáıkes keletini anyqtaldy.
Lısenzıalaýdy engizý arnaýly áleýmettik qyzmetter kórsetý júıesin jańǵyrtý kezeńderiniń biri bolyp tabylady jáne ol: kórsetiletin qyzmetterdiń sapasyn arttyrýǵa; kórsetiletin qyzmetti alýshylardyń qaýipsizdigi men quqyqtaryn qorǵaýǵa kepildik berýge; AÁQ usynatyn uıymdar úshin biryńǵaı standarttardy belgileýge baǵyttalǵan.
«Osy qyzmetterdi kórsetetin uıymdardyń menshik nysanyna qaramastan, AÁQ-nyń tıisti sapasyn qamtamasyz etý qajettigi kópten beri týyndap keledi. Bul oraıda ótken jyly arnaýly áleýmettik qyzmet kórsetý ortalyqtarynyń birinde múgedektigi bar balalardyń taǵamnan ýlanyp, tipti adam shyǵyny oryn alǵan qaıǵyly oqıǵany eske túsirsek jetkilikti. Júrgizilgen keshendi tekserý nátıjeleri boıynsha osy uıymda múgedektigi bar balalardyń quqyqtary óreskel buzylǵany anyqtaldy: turmystyq qyzmetter tolyq kólemde kórsetilmegen; tósek-oryn, kıim jáne aıaq kıim berýdiń mınımaldy normalary saqtalmaǵan; skrınıngtik tekserýler júrgizilmegen; tamaqtaný normalary buzylǵan.
2024 jyldyń 11 aıynda júrgizilgen 167 tekserý nátıjesinde 148 sýbektige anyqtalǵan buzýshylyqtardy joıý týraly nusqama berilip, jalpy somasy 1,75 mln teńgege 15 aıyppul salyndy», – dedi Komıtet tóraǵasy Tólegen Ospanqulov.
Ol AÁQ sapasy eki negizgi faktorǵa tikeleı baılanysty ekenin atap ótti: qyzmetkerlerdiń kásibı biliktilik deńgeıi jáne qyzmet kórsetetin uıymdardyń belgilengen talaptarǵa sáıkestigi.
«Búgingi tańda respýblıka boıynsha halyqty áleýmettik qorǵaý salasynda qyzmet etetin 12,7 myń áleýmettik qyzmetker bar. Olardyń tek 12%-nyń beıindik bilimi bar, qalǵan 88%-ynda medısınalyq, pedagogıkalyq, ekonomıkalyq jáne t. b. bilim bar.
Kadrlardyń sapasyn arttyrý úshin bıyl áleýmettik qyzmetkerlerge qoıylatyn talaptardy belgileıtin kásiptik standart ázirlendi. Bıyl 8,3 myńnan astam áleýmettik qyzmetker beıindik oqytýdan ótip, sertıfıkattar aldy. 2025 jyldan bastap áleýmettik qyzmetkerlerdiń tizilimi engiziledi, onda olardyń kásibı quzyretine qatysty barlyq derekter kórsetiledi. Sondaı-aq, kelesi jyldan bastap áleýmettik qyzmetkerler Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrligimen memorandýmdar jasalǵan mamandandyrylǵan kafedralary bar respýblıkanyń 14 joǵary oqý ornynyń bazasynda qaıta daıarlaýdan jáne biliktiligin arttyrýdan óte alady.
Al AÁQ kórsetetin uıymdarda tıisti jaǵdaılar jasaý máselelerin sheshý úshin 2025 jyldan bastap lısenzıalaý engizilýde», – dep atap ótti Komıtet tóraǵasy.
Lısenzıa alýdyń negizgi sharttarynyń biri retinde mynalar anyqtaldy: AÁQ usynýǵa jaramdy jáne sanıtarlyq erejelerge, órt qaýipsizdigi erejelerine sáıkes keletin ǵımarattyń bolýy; kórsetiletin qyzmetterdiń tıisti sapasyn qamtamasyz etetin qajetti materıaldyq-tehnıkalyq bazanyń bolýy; qyzmetkerler quramynyń bolýy; halyqtyń az qozǵalatyn toptary úshin ǵımarattardyń qoljetimdiligin qamtamasyz etý jáne t. b.
Osy jyldyń qazan aıynan bastap Komıtettiń aýmaqtyq departamentteri lısenzıalaý aldyndaǵy taldaý júrgizýde, onyń barysynda AÁQ kórsetetin 1007 uıymnyń 72,3% lısenzıalaý sharttaryna tolyq sáıkes keletindigi anyqtaldy.
Jergilikti atqarýshy organdar memlekettik arnaýly qyzmet kórsetý ortalyqtaryn belgilengen talaptarǵa sáıkes keltirý boıynsha jumys júrgizýde.
Bul rette ÚEU usynatyn úkimettik emes sektor uıymdarynyń ishinen órt qaýipsizdigi aktileri joq 86 obekt anyqtaldy, 70-niń SES qorytyndylary joq, 87 uıymnyń ǵımarattarynda múgedektigi bar adamdar úshin qoljetimdilik qarastyrylmaǵan.
«Biz ákimdiktermen jáne ÚEU-men lısenzıalaýǵa daıyndyq máselelerin pysyqtaýdy jalǵastyramyz, lısenzıalaý aldyndaǵy baqylaýdan ótý bóliginde qajetti konsýltasıalar men súıemeldeý kórsetemiz. Uıymdardy lısenzıalaý birinshi kezekte kórsetiletin AÁQ sapasyn qamtamasyz etýge múmkindik beredi, ekinshiden, múgedektigi bar adamdardy jáne kórsetiletin qyzmetti alýshylardyń ózge de sanattaryn qoǵam ómirine odan ári yqpaldastyra otyryp, olardy áleýmettik ońaltýdyń tıimdiligin qamtamasyz etedi», – dep atap ótti Tólegen Ospanqulov.