Onyń uzaqtyǵy - 6 aıdan 9 aıǵa deıin
Týberkýlezdi emdeýdegi mańyzdy jetistik emdeý uzaqtyǵyn qysqartý bolyp otyr. Sońǵy on jylda tájirıbege týberkýlezge qarsy jańa preparattar men qysqa merzimdi emdeý rejımderi engizildi, bul emdeý uzaqtyǵyn aldyńǵy 20-24 aıdyń ornyna 6-9 aıǵa deıin qysqartýǵa múmkindik beredi. Bul týraly ÓKQ brıfıńinde Almaty qalasy Ftızıopýlmonologıa ortalyǵynyń dırektory Janar Sapıeva málimdedi, dep habarlaıdy almaty-akshamy.kz.
Osylaısha, 2024 jyly Almaty qalasy emdeýdiń jańa rejımderin pılottyq qoldaný jobasyna engizildi. Búgingi tańda 11 pasıent jańa rejım boıynsha em alýda jáne emdeý uzaqtyǵy 6 aıdan 9 aıǵa deıin.
Almaty qalasynda týberkýlezdi dıagnostıkalaý men emdeýdiń jańa ádisteri belsendi engizýde, sondaı-aq osy aýrýdyń aldyn alý men erte anyqtaýdy keńinen nasıhattalýda.
“Bul qala turǵyndary arasynda týberkýlezben syrqattanýshylyq pen ólim-jitimdi azaıtýǵa múmkindik beredi. Dúnıejúzilik týberkýlezge qarsy kúres kúnine arnalǵan aılyq barlyǵyna osy qaýipti aýrýmen kúresýdiń mańyzdylyǵyn jáne emdelip jatqan naýqastardy qoldaý qajettigin eske salady. Onyń ishinde Almaty qalasynyń ákimdigi týberkýlezben aýyratyn 922 naýqasqa 41 400 teńgeden aı saıynǵy aqshalaı tólemder túrinde qarajat bóldi. Úkimettik emes uıymdardyń qarajaty arqyly 63 naýqasqa jol júrý bıletteri, azyq-túlik paketteri jáne t. b. túrinde kómek kórsetildi”, - dedi J. Sapıeva.
Esterińizge sala keteıik, Almatyda týberkýlezben aýyrǵan jáne odan sátti aıyqqan úkimettik emes uıym jumys isteıdi. Adamdar úshin týberkýlezdiń emdeletinin túsiný mańyzdy. Bul ıdeıanyń eń jaqsy baǵyttaýshylary «teń – teń» qaǵıdaty boıynsha jumys isteıtin qoǵamdyq uıymdar bolýy múmkin.
«Meıirimdi jol» qoǵamdyq qory 2022 jyldan bastap týberkýlezdiń aldyn alý salasyndaǵy Jahandyq qordyń shaǵyn grantyn iske asyrady, halyqtyń negizgi toptary men medısınalyq kómekke qoljetimdiligi shekteýli adamdar arasynda týberkýlezdiń aldyn alý jáne anyqtaý jónindegi qyzmetti júzege asyrady (IEPA-ıneksıalyq esirtkini paıdalanatyn adamdar, úısiz-kúısiz, belgili bir turǵylyqty jeri joq adamdar, alkogóldi shekten tys tutynatyn adamdar, aı - esirtki qoldanatyn adamdar, buryn isti bolǵandar, tutqyndar, AITV-men ómir súretin adamdar, mıgranttar, kedeıler).
Odan ózge, týberkýlezge qarsy is-sharalardyń sapasyn jaqsartý maqsatynda ftızıopýlmonologıa ortalyǵy qalanyń barlyq medısınalyq uıymdarynda, onyń ishinde jeke medısınalyq ortalyqtarda týberkýlezge qarsy is-sharalarǵa turaqty monıtorıń pen baǵalaý júrgizedi, 188 monıtorıń júrgizildi.
Ftızıopýlmonologıa ortalyǵynyń bazasynda MSAK uıymynyń medısına qyzmetkerlerin týberkýlezdi anyqtaý, dıagnostıkalaý jáne emdeý máseleleri boıynsha oqytý júrgiziledi jáne 2023 jyly MSAK uıymdarynyń 2 169 mamany oqytyldy, onyń ishinde 975 dáriger bar.
“Qorytyndylaı kele, Almaty qalasy «Zero TB cities» seriktestigi sheńberinde jáne «Qazaqstandaǵy týberkýlezdi toqtatý» áriptestigin odan ári damytý boıynsha jumysty dáıekti túrde oryndap jatqanyn atap ótkim keledi. Almaty qalasy Qoǵamdyq densaýlyq saqtaý basqarmasynyń atynan týberkýlezge qarsy kúreske úles qosatyn barlyq seriktesterge jáne BAQ ókilderine alǵys bildiremin týberkýlez týraly halyqty aqparattandyrǵany, týberkýlezge qoǵamnyń kózqarasy men pikirin qalyptastyrǵany, týberkýlezden zardap shekken adamdardy qoldaǵany, stıgma men kemsitýshiliktiń tómendegeni úshin rızashylyǵymyzdy bildiremiz. “Biz týberkýlezdi jeńe alamyz” aılyǵynyń urany iske qosyldy, barlyǵyna týberkýlezge qarsy kúreste aıtarlyqtaı nátıjeler tileımin”, - dedi J. Sapıeva.